Τα μυθιστορήματα «τραγουδάνε» ακόμα!

Βρισκόμαστε αισίως στα μέσα της τρίτης δεκαετίας του 21ου αιώνα και ακόμα να δούμε τον προαναγγελθέντα θάνατο του μυθιστορήματος. Αντίθετα κάθε χρόνο με αφορμή κάποιο έργο από την παγκόσμια λογοτεχνική παραγωγή καταφέρνουμε να αναθαρρήσουμε. Είτε πρόκειται για το «Τραγούδι του προφήτη» του Πολ Λιντς είτε για το «Χορό της Προδοσίας» του Ματιάς Ενάρ είτε ακόμα για τη «Μελέτη Περίπτωσης» του Μπερνέτ, για να αναφερθώ μόνο σε μερικά βιβλία από την φετινή σοδιά μεταφρασμένης πεζογραφίας, αναγνωρίζει κανείς τις άπειρες δυνατότητες του μυθιστορηματικού είδους.

Το μυθιστόρημα μετά τη χρυσή εποχή του τον 19ο αιώνα, κακόπαθε από διάφορους καλοθελητές που επέμεναν πως έπρεπε να αποτινάξει τον λαϊκό μανδύα του και να περιοριστεί επιτέλους στο κάστρο της υψηλής διανόησης. Ακούστηκαν ένα σωρό αστοχίες από διάσημα χείλη όπως της Ναταλί Σαρότ, του Ναμπόκοφ, του Κουτσί ακόμα και του Κούντερα. Δυσοίωνες προφητείες που δεν επαληθεύτηκαν. Τα μυθιστορήματα «τραγουδάνε» ακόμα σε μια εποχή αντιμυθιστορηματική που ισχυρίζεται πως δεν έχει ανάγκη παρά μόνο από την τεχνολογία.

Κατά κάποιο τρόπο, το μυθιστόρημα πήρε την εκδίκησή του από τους αφηγηματικά δυσλεκτικούς που θέλησαν να καρπωθούν τη λάμψη του. Έκανε τις απαραίτητες συμμαχίες με την ποίηση, τη φιλοσοφία, το δράμα και το έπος και σήμερα προβάλλει πιο πειστικό από ποτέ σε ένα κόσμο που εξακολουθεί να αγαπά τις αφηγήσεις μικρές ή μεγάλες.