H περίφημη διάλεξη του Μάνου Χατζιδάκι στο Θέατρο Τέχνης για το ρεμπέτικο

Την 31η Ιανουαρίου του 1949 έγινε στο «Θέατρο Τέχνης» του Κάρολου Κουν η περίφημη διάλεξη του Μάνου Χατζιδάκι για το ρεμπέτικο τραγούδι.

H περίφημη διάλεξη του Μάνου Χατζιδάκι στο Θέατρο Τέχνης για το ρεμπέτικο

Πρόκειται για μια ομιλία, η οποία έμεινε στην ιστορία. Στη διάλεξη αυτή, που θεωρείται ορόσημο για την αναγνώριση του ρεμπέτικου από τους αστούς και τους διανοητές, ο 24χρονος τότε συνθέτης μέσα στη δίνη του Εμφυλίου μίλησε με τόλμη και σαφήνεια για την ιδεολογία και την αισθητική αυτών των «περιφρονημένων» τραγουδιών, προβάλλοντάς τα ως «μια τέχνη γνησίως και μοναδικά ελληνική». Παρουσιάζει τον Μάρκο Βαμβακάρη και τη Σωτηρία Μπέλλου, οι οποίοι τραγούδησαν μπροστά στο έκπληκτο κοινό του Θεάτρου Τέχνης. Η διάλεξη προκαλεί αντιδράσεις.

Μέχρι που αστυνομία ειδοποιεί τη μητέρα του Χατζιδάκι να προσέχει για λίγο καιρό ο γιος της όταν κυκλοφορεί στη γειτονιά τους, στο Παγκράτι. Λίγους μήνες αργότερα ο Μίκης Θεοδωράκης θα έβαζε «στο παιχνίδι» και την αριστερά, που επίσης αμφισβητούσε τη λαϊκότητα του ρεμπέτικου γράφοντας μια σειρά άρθρων στην εφημερίδα «Σημερινή Εποχή». Με τους δυο κολοσσούς άλλωστε είτε μαζί είτε απέναντι, αλλά σε μια ευτυχή συγκυρία να υπάρχουν και να δημιουργούν ταυτόχρονα οι ρεμπέτες βρήκαν τη θέση τους στην ιστορία και το ελληνικό τραγούδι έζησε τα καλύτερά του χρόνια.

Τιμώντας την επέτειο αυτή, το Θέατρο Τέχνης Καρόλου Κουν διοργάνωσε το 2019 στο Υπόγειο (Πεσμαζόγλου 5) εκδήλωση με θέμα: «Μάνος Χατζιδάκις. Η διάλεξη για το ρεμπέτικο στο Θέατρο Τέχνης: 70 χρόνια μετά». Την επιμέλεια του αφιερώματος είχε αναλάβει ο Λάμπρος Λιάβας, καθηγητής εθνομουσικολογίας στο Τμήμα Μουσικών Σπουδών του ΕΚΠΑ, που διάβασε χαρακτηριστικά αποσπάσματα από τη διάλεξη, αναλύοντας την κομβική σημασία της για την εποχή και την εξέλιξη του ελληνικού τραγουδιού.

Παράλληλα, o Θοδωρής Οικονόμου έπαιξε αποσπάσματα από τις «Έξι λαϊκές ζωγραφιές» που συνέθεσε ο Χατζιδάκις το 1950 με πηγή έμπνευσης τα ρεμπέτικα. Τέλος, ο Στέλιος Βαμβακάρης, γιoς του Μάρκου, με το συγκρότημά του παρουσίασαν τα ίδια τραγούδια που είχαν επιλεγεί ως αντιπροσωπευτικά μουσικά δείγματα στη διάλεξη του 1949. Μαζί του, στην κιθάρα, και ο ηθοποιός Γιάννος Περλέγκας.

ΜΕ ΜΙΑ ΜΑΤΙΑ...

1914: Οι Μεγάλες Δυνάμεις (Γερμανία, Αυστρο-Ουγγαρία, Αγγλία, Γαλλία, Ιταλία και Ρωσία) γνωστοποιούν στην ελληνική κυβέρνηση ότι παραχωρούν και νομικώς στην Ελλάδα τα νησιά του Αιγαίου, μόνον εφόσον αποσύρει τις δυνάμεις της από τη Βόρεια Ήπειρο και τη νήσο Σάσωνα.

1915: Η πρώτη επίθεση με δηλητηριώδη αέρια εξαπολύεται από τους Γερμανούς εναντίον των Ρώσων στη Μάχη του Μπολίμοφ, κατά τη διάρκεια του Α’ Παγκοσμίου Πολέμου.

1934: Είκοσι χιλιάδες θεατές παρακολουθούν τον, ελληνικής καταγωγής, Τζιμ Λόντος (Χρήστος Θεοφίλου) να κερδίζει τον Joe Savoldi σε αγώνα μιας πτώσης στο Chicago, ένα από τα ογκοδέστερα πλήθη θεατών σε αγώνα πυγμαχίας.

1979: Η τρομοκρατική οργάνωση «Ιούνης '78» δολοφονεί κατόπιν ενέδρας έξω από το σπίτι του στον Άγιο Σώστη Νέας Σμύρνης τον αστυνόμο της Γενικής Ασφάλειας Πέτρο Μπάμπαλη, 49 ετών, που κατηγορήθηκε για βασανισμούς πολιτών στη διάρκεια της δικτατορίας.

1985: Ολοκληρώνονται στο Ζάππειο οι εργασίες της Διάσκεψης για την Ειρήνη και τον Αφοπλισμό, γνωστή και ως «Πρωτοβουλία των 6».

1999: Ο ηγέτης του PKK, Αμπντουλάχ Οτσαλάν, φυγαδεύεται από την Αθήνα στην Κένυα.

2000: Εκατόν τριάντα ένας άνθρωποι σκοτώνονται όταν αεροσκάφος συντρίβεται στις ακτές του Μαλιμπού στην Καλιφόρνια.

2014: Ο 25χρονος διεθνής επιθετικός Κώστας Μήτρογλου μεταγράφεται από τον Ολυμπιακό στη Φούλαμ έναντι του ποσού των 15,2 εκατ. ευρώ.

2021: Στον αγώνα της 20ής αγωνιστικής Απόλλων Σμύρνης - Ολυμπιακός, ο προπονητής του Απόλλωνα Σμύρνης, Γιώργος Παράσχος, συμπληρώνει 900 αγώνες στην κατηγορία ως παίκτης (314) και ως προπονητής (586).