Αίολος: Στο υπόγειό του «κρύβει» τα ερείπια της βιβλιοθήκης του Αδριανού (pics)

Το Ξενοδοχείο «Αίολος» βρίσκεται στη συμβολή των οδών Αιόλου και Αδριανού στη συνοικία της Πλάκας στην Αθήνα και είναι ένα από τα πρώτα αθηναϊκά ξενοδοχεία της πρωτεύουσας.

Μέχρι το 1832 δεν υπήρχε κανένα ξενοδοχείο στην Αθήνα και οι ταξιδιώτες που έφταναν στην πόλη κατέφευγαν σε κάποιο από τα ερειπωμένα σπίτια που είχαν μετατραπεί σε πρόχειρα πανδοχεία ή προτιμούσαν τη φιλοξενία του έναστρου αττικού ουρανού. Το πρώτο κανονικό ξενοδοχείο εγκαινιάστηκε το 1832 κοντά στο Μοναστηράκι, με την ονομασία «Ευρώπη», από ένα ζεύγος ξένων, τον Ιταλό Καζάλι (Casali) και τη Βιεννέζα γυναίκα του.

Ο Γάλλος ποιητής Λαμαρτίνος, που πέρασε από την Αθήνα τον Αύγουστο του 1832, έγραφε για το ξενοδοχείο των Καζάλι ότι «είχε ασβεστωμένα δωμάτια, σωστά επιπλωμένα, δροσερή αυλή με μια πηγή και λίγη σκιά... Έλληνες υπηρέτες πρόθυμους και έξυπνους. Δεν ήταν διόλου χειρότερα από ό,τι θα συναντούσαμε σε κάποιο δρόμο της Ιταλίας, της Αγγλίας ή της Ελβετίας».

Ο Γάλλος Εντμόντ Αμπού, έγραφε στο βιβλίο του «Η Ελλάδα του Όθωνος», ότι «οι πελάτες αναλάμβαναν την επίπλωση των δωματίων τους στα ελάχιστα ξενοδοχεία της πόλης. Οι Έλληνες της μεσαίας τάξης ταξιδεύουν με το κρεβάτι τους, που συχνά αποτελείται από μια κουβέρτα»!

Με τα χρόνια χτίστηκαν στην Αθήνα καλύτερα και μεγαλύτερα ξενοδοχεία. Ένα από αυτά ήταν το ξενοδοχείο «Αίολος» στις παρυφές του «Πάνω Παζαριού» της παλιάς Αθήνας, που οικοδομήθηκε στα 1835-1837 βάσει σχεδίων του αρχιτέκτονα Σταμάτη Κλεάνθη (1802-1862). Είναι ένα κτήριο με οθωνική αρχιτεκτονική μορφολογία, με πολλά παράθυρα που βλέπουν προς την πλευρά των δύο δρόμων και μαγαζιά στο ισόγειό του.

Το ακίνητο βρισκόταν δίπλα στο Πάνω Παζάρι ή «Αγορά στις Παράγκες», το πιο σημαντικό σημείο της Παλιάς Αγοράς που δημιουργήθηκε κατά τη διάρκεια της οθωμανικής κατοχής και χρησιμοποιήθηκε ως το 1884, οπότε καταστράφηκε από μεγάλη πυρκαγιά και μεταφέρθηκε στη σημερινή θέση στην οδό Αθηνάς.

Ήταν η αφορμή για να ξεκινήσουν οι μεγάλης κλίμακας ανασκαφές που έφεραν στο φως τη Βιβλιοθήκη του Αδριανού, η οποία κατασκευάστηκε το 132 μ.Χ. από τον Ρωμαίο αυτοκράτορα και καταστράφηκε έναν αιώνα αργότερα κατά τις επιδρομές των Ερούλων.

Δωμάτια με κραββάτους και έπιπλα ευρωπαϊκά

Όπως αναφέρει η Λίζα Μιχελή στο βιβλίο της «Η Αθήνα των Ανωνύμων», σε διαφήμιση του ξενοδοχείου «Αίολος» σε αθηναϊκή εφημερίδα του 1835 -δύο χρόνια πριν από την ολοκλήρωση της οικοδομής και τα εγκαίνια του ξενοδοχείου το 1837- αναφέρονται τα εξής:

«Υπό το όνομα “Αίολος” ανοίγεται ξενοδοχείον εν Αθήναις πλησίον της πλατείας του Πλατάνου και της Πνυκός. Εις το Ξενοδοχείον τούτο δίδονται δωμάτια εφωδιασμένα με κραββάτους και έπιπλα ευρωπαϊκά. Πωλούνται δε διαφόρων ειδών οίνοι της Ευρώπης και άλλα διάφορα οινοπνευματώδη ποτά. Δίδεται πρόγευμα με τζάι και διάφορα ξηρά βρώματα. Τα φαγητά της τραπέζης γίνονται και κατά τον ευρωπαϊκόν και κατά τον τουρκικόν τρόπον, αι δε τράπεζαι είναι εις πάσαν ώραν έτοιμοι. Τα πάντα δίδονται εις μετρίας τιμάς».

Παράθυρα που έβλεπαν προς τον Πύργο του Ρολογιού του Έλγιν

Το ξενοδοχείο είναι χτισμένο στις παρυφές της αγοράς του Πάνω Παζαριού της παλιάς Αθήνας, στη συμβολή των οδών Αιόλου 3-5 και Αδριανού 64 και τα πιο πολλά παράθυρα έβλεπαν προς τον Πύργο του Ρολογιού του Έλγιν, που «ήτο ο γνώμων προς ον εκανόνιζον οι Αθηναίοι τα ωρολόγια των» μέχρι τη πυρκαγιά του 1884.

Η αναλυτική περιγραφή του ξενοδοχείου που ακολουθεί είναι χαρακτηριστική και είναι η μοναδική που έχει εντοπιστεί αυτής της περιόδου.

Στην ιστοσελίδα του Ελληνικού Λογοτεχνικού και Ιστορικού Αρχείου (ΕΛΙΑ) που ιδρύθηκε το 1980 από τον Μάνο Χαριτάτο και τον Δημήτρη Πόρτολο, με τη μορφή μη κερδοσκοπικού σωματείου και αποτελεί τμήμα του Μορφωτικού Ιδρύματος της Εθνικής Τραπέζης, διαβάζουμε: «Το κτήριο αποτελείται από υπόγειο, ισόγειο, δύο ορόφους, και εσωτερική αυλή. Είναι χτισμένο γύρω από αίθριο και γενικά διαθέτει τη διάταξη χανιού. Στο ισόγειο υπήρχαν πέντε καταστήματα (μαγαζιά ή σπετζαρίες) τα οποία χρησιμοποιούσαν τους κάτω από αυτά υπόγειους χώρους ως βοηθητικούς και με εσωτερική επικοινωνία. Η είσοδος στο ξενοδοχείο γινόταν μέσω μιας δίφυλλης ανοιγόμενης πόρτας από την Αιόλου. Στο πάνω όροφο ανέβαινε μια ξύλινη σκάλα που οδηγούσε σε έναν προθάλαμο (αντρέ) και έβλεπε στην αυλή, όπου ήταν μισή πλακοστρωμένη με βότσαλα θαλάσσης και η υπόλοιπη με πλάκες Τήνου. Εκεί υπήρχε ένας ακόμα χώρος υγιεινής και «εν έτερον μεγάλον διηρημένον εις τρία μακρά». Χρησίμευαν ίσως για λουτρά. Στην αυλή υπήρχε βρύση με τρεχούμενο νερό. Στο πρώτο όροφο υπήρχαν 13 δωμάτια, ένας ακόμη προθάλαμος (αντρέ) και ένας χώρος υγιεινής. Μια δεύτερη σκάλα κατέληγε στον κεντρικό χώρο υποδοχής του δευτέρου ορόφου, όπου υπήρχαν ακόμα 12 δωμάτια και ένας ακόμα χώρος υγιεινής. Από τον κεντρικό χώρο του προθαλάμου βγαίνεις στη ταράτσα.

Αυτό που έχει ιδιαίτερο ενδιαφέρον είναι ότι «τα ερείπια της βιβλιοθήκης παραμένουν στο υπόγειο του διατηρητέου μέχρι σήμερα» όπως αναφέρεται στην ιστοσελίδα της Sotheby’s Realty στην οποία υπάρχει αγγελία πώλησής του.

Δείτε τις φωτογραφίες: