Τα μυστικά της ψυχής της, σε ένα παραμύθι με όνομα

Στις 10 το πρωί της 27ης Απριλίου 1941, τη στιγμή που υψωνόταν στην Ακρόπολη η σημαία της ναζιστικής Γερμανίας με τον αγκυλωτό σταυρό, η Πηνελόπη Δέλτα πήρε δηλητήριο.

Τα μυστικά της ψυχής της, σε ένα παραμύθι με όνομα

Μιλώντας λίγο αργότερα στην κόρη της Ζάννα, είπε: «Να με θάψετε στον κήπο. Στην ταφόπετρα να γράψετε μόνο τη λέξη ΣΙΩΠΗ». Έχασε την μάχη με την ζωή, πέντε μέρες μετά, στις 2 Μαΐου του 1941.

Η Ελληνίδα συγγραφέας, γνωστή από τα ιστορικά της μυθιστορήματα («Τρελαντώνης», «Μάγκας», «Τον καιρό του Βουλγαροκτόνου», «Για την Πατρίδα», « Παραμύθι χωρίς όνομα», «Τα μυστικά του Βάλτου»), γεννιέται στην Αλεξάνδρεια το 1874. Κόρη του Εμμανουήλ Μπενάκη και της Βιργινίας Χωρέμη μεγάλωσε σε μια πολυπληθή οικογένεια (είχε άλλα 4 αδέλφια), σε ένα αστικό σπίτι με πνευματικά ενδιαφέροντα και στενή σχέση με την πολιτική. Ο πρώην πρωθυπουργός, ο Αντώνης Σαμαράς, είναι δισέγγονός της.

Το 1895, παντρεύεται τον πλούσιο έμπορο Στέφανο Δέλτα και μαζί του αποκτά τρεις κόρες και πρόσβαση στην ελίτ της Φαναριώτικης διανόησης. Κάπου στα 1905, γνωρίζει τον μεγάλο έρωτα της ζωής της, τον Ίωνα Δραγούμη που όμως πολιτικά, βρίσκεται στην αντίπαλη παράταξη σε μια εποχή που οι διαχωριστικές γραμμές, κυριολεκτικά, χαράζονται με αίμα.

«Ήμασταν δύο ανόμοιες φύσεις και μας είχαν ρίξει στο ίδιο καλάθι, δύο κατάδικοι της ζωής, να τα βγάλουμε πέρα όπως μπορούσαμε. Και αλληλοσπαραχθήκαμε», γράφει αργότερα στο ημερολόγιό της η Δέλτα, για αυτήν την σχέση που αναμφίβολα την σημάδεψε. Για αυτήν την σχέση που δεν μπόρεσε να τη ζήσει, αλλά που μέχρι τo τέλος, της έκαιγε,- ίσως ταυτόχρονα και να της φώτιζε -την ψυχή.

Λέγεται ότι όλο αυτό το αδιέξοδο πυροδότησε το συγγραφικό της ταλέντο και την ανάγκασε να γράψει. Όπως και να ‘χει, η πληγή του καταδικασμένου έρωτα έμεινε ανοιχτή μέσα της, μεταμορφώνοντάς την σε τσεχωφική ηρωίδα: Στον «Γλάρο», όταν η Μάσα ρωτιέται γιατί φοράει μαύρα, απαντά «Πενθώ για την ζωή μου».

Η Πηνελόπη Δέλτα, άρχισε να φοράει μαύρα, το 1912, όταν και έμαθε ότι ο αγαπημένος της ήταν πλέον ο επίσημος σύντροφος της Μαρίκας Κοτοπούλη. Και όχι μόνο αυτό. Το 1920, βιώνει την τραγική εμπειρία της δολοφονίας του, από φιλοβενιζελικούς, ενώ ακούγεται ότι ο ίδιος της ο πατέρας βρίσκεται πίσω από αυτή την αποτρόπαια πράξη. (Είχε προηγηθεί η απόπειρα δολοφονίας του Βενιζέλου από τους αντιβενιζελικούς -την οποία ο Ίων Δραγούμης είχε καταδικάσει με άρθρο του στο περιοδικό «Πολιτική Επιθεώρηση» που ο ίδιος εξέδιδε- αλλά αυτό δεν «μέτρησε» για τους εχθρούς του που του «χρέωναν» τον ρόλο του κύριου εκφραστή της αντιπολίτευσης)

Πάντως, ο αδελφός του δολοφονηθέντος, ο Φίλιππος Δραγούμης, είκοσι χρόνια μετά, το 1941, τα ημερολόγια και το αρχείο του Ίωνα τα εμπιστεύεται στην Πηνελόπη Δέλτα, σε μια φιλοβενιζελική.
Μάλλον γιατί αναγνωρίζει ότι όποιος αγαπάει βαθιά και αληθινά, κόντρα σε όλες τις αντιξοότητες και τις προκαταλήψεις, μπορεί να χωρέσει οράματα και ιδεολογίες, ακόμα κι αν αυτά αντίκεινται στο δικό του σύστημα πεποιθήσεων.

Εκείνη, λίγο πριν δώσει τέλος στη ζωή της και ενώ ήδη βρίσκεται καθηλωμένη σε αναπηρικό καροτσάκι χτυπημένη από πολιομυελίτιδα, προσθέτει 1.000 περίπου χειρόγραφες σελίδες με σχόλια για το έργο του Ίωνα Δραγούμη. Προσθέτει στο χαρτί, όσα θα ήθελε να είχε προσθέσει στη ζωή που δεν έζησε.