Γκυ ντε Μωπασάν: Η παγκόσμια πεζογραφία του οφείλει πολλά

Είναι κομβική η στιγμή που ο Γκυ ντε Μωπασάν εισέρχεται στον κόσμο της παγκόσμιας πεζογραφίας και γίνεται μια από τις διασημότητες του καιρού του. Στα τέλη του 19ου αιώνα η Γαλλική γλώσσα παραμένει η γλώσσα των λογοτεχνών και της διπλωματίας. Είναι σημαντικό λοιπόν να παρουσιάζεται μια εξιδανικευμένη εικόνα της μέσα στις σελίδες των βιβλίων.

Στον χρυσό αιώνα του μυθιστορήματος υπάρχουν ένα σωρό προχειρογράφοι με πρώτο και καλύτερο τον «βασιλιά των μυθιστοριογράφων» Ονορέ ντε Μπαλζάκ. Όπως λέει και ο Καμύ ο Μπαλζάκ γράφει ιδιοφυή μυθιστορήματα με σωρεία λαθών. Ο ίδιος ο Ουγκό κατηγορεί ως κακογράφο, και μάλλον δεν έχει άδικο, και τον Σταντάλ. Η τραχιά και ακατέργαστη γλώσσα του Ντοστογιέφσκι είναι απλώς το κερασάκι στην τούρτα σε μια μακριά παράδοση σχετικά κακογραμμένων μυθιστορημάτων.

Κανένας λόγιος και κριτικός δεν παίρνει στα σοβαρά αυτή την παράδοση. Ανεπανάληπτοι μυθοπλάστες όπως ο Μπαλζάκ δίνουν δικαιώματα στους μύωπες κριτικούς να τους απαξιώσουν και να τους απορρίψουν a priori.

Έρχεται όμως ο Μωπασάν με το αλαβάστρινο ύφος του, την πλαστικότητα και τον ρυθμό του, για να αποκαταστήσει την τάξη. Και το κάνει καλύτερα και από τον υποχόνδριο γλωσσικά Γκιστάβ Φλομπέρ.

Η εμφάνιση του Μωπασάν στα γράμματα είναι ένα ορόσημο. Μετά και πέρα από τον Μωπασάν αρχίζει το στιλ και οι αναζητήσεις ύφους και φόρμας στην πεζογραφία. Πριν από αυτόν υπάρχει η προχειρότητα και η βιασύνη της μεγαλοφυίας. Χωρίς τον Μωπασάν η πεζογραφία θα αντιμετωπιζόταν ακόμα και σήμερα ως ο φτωχός συγγενής της ποίησης. Όλοι οι εργάτες της πρόζας οφείλουμε πολλά στα καλογραμμένα διηγήματά του.