Μουσείο Βασίλη και Ελίζας Γουλανδρή

Η Αθήνα ζει το μητροπολιτικό της όνειρο στη νέα χιλιετία. Η «πρώτη κυρία» του νεοελληνικού κράτους προβάρει τα καλά της. Μετά το αχανές «Ίδρυμα Σταύρος Νιάρχος», μια Τεχνόπολη στην κυριολεξία, η πρωτεύουσα υποδέχτηκε εσχάτως το νέο «Μουσείο Βασίλη και Ελίζας Γουλανδρή».

Υπάρχει στην Ευρώπη μια τάση αποκέντρωσης στα μουσεία, από τη στιγμή που οι παραδοσιακοί χώροι στέγασης των έργων τέχνης, προσελκύουν αποδεδειγμένα στρατιές επισκεπτών καθημερινά και συν τω χρόνω γίνονται προορισμοί προς αποφυγή. Υπάρχει όμως και μια τάση να ταξινομείται το δημιουργικό χάος της μεγάλης τέχνης προς όφελος του φιλότεχνου κοινού. Σημείο πολιτισμού το οποίο ανταποκρίνεται στα παραπάνω αιτήματα το Μουσείο Βασίλη και Ελίζας Γουλανδρή ήρθε να προσθέσει κύρος και γόητρο στο πνευματικό προφίλ της πόλης.

Περιηγηθήκαμε στους τέσσερις ορόφους των εκθεμάτων, με την αίσθηση ότι απολαμβάνουμε την ισορροπία ανάμεσα στην αξία και στον αριθμό των εκθεμάτων. Κυρίως όμως αντιληφθήκαμε το διακριτικό χέρι της γνώσης που τοποθέτησε όλα αυτά τα αριστουργήματα με τέτοια σειρά ώστε να παραδίδει ένα μικρό μάθημα Ιστορίας της τέχνης. Εκτιμήσαμε λοιπόν όχι μόνο το βάρος των ονομάτων αλλά και την πρόθεση για επιμόρφωση του κοινού.

Η ενότητα «Κλασικοί της μοντέρνας τέχνης» υπενθυμίζει στον επισκέπτη τη συμμετρία και την τάξη των πρωτοπόρων της ζωγραφικής. Θαυμάζεις , θέλεις δεν θέλεις, την ευταξία στον καταιγισμό σχημάτων και μορφών που επινοούν, τη μία ο Σεζάν, την άλλη ο Πικάσο ή ο Γκωγκέν, ο Κλέε ή ο Καντίνσκι. Οι «Ματιές στον εικοστό αιώνα» ακολουθούν την μεγάλη αυτή τέχνη όπως εξελίσσεται μεταπολεμικά. Τα έργα του Τζακομέτι, του Λιχτενστάιν, του Πόλοκ και του Μπέικον συνθέτουν μια πειστική εικόνα για αυτή την εξέλιξη. Τα σχέδια στο χαρτί αποτελούν μια άλλη μικρή επικράτεια με δημιουργίες των Μοντιλιάνι, ντε Κίρικο, Πικάσο κ.α.

Η Νεώτερη Ελληνική Τέχνη φιλοξενείται στο 3ο επίπεδο. Μια μικρή ανακεφαλαίωση με τους Έλληνες πρωτοπόρους, τον Παρθένη, τον Γουναρόπουλο, τον Χατζηκυριάκο-Γκίκα, τον Τσαρούχη και τους άλλους. Στο τελευταίο επίπεδο η σύγχρονη Ελληνική τέχνη με εκπροσώπους όπως ο Δασκαλάκης, η Φιλοπούλου, ο Τσόκλης, ο Ζογγολόπουλος. Στο Μουσείο Βασίλη και Ελίζας Γουλανδρή η απόλαυση προκύπτει από τη σαφήνεια.