Τι είναι η δίαιτα ελεύθερης γλουτένης

Πριν επιχειρήσετε μια διατροφή χωρίς γλουτένη ας γνωρίσουμε λίγο καλύτερα τον «δράστη». Η γλουτένη είναι πρωτεΐνη του ενδοσπερμίου του μαλακού σιταριού, κριθαριού, σίκαλης και γενικά πολλών δημητριακών καρπών, η οποία αποτελείται από τη γλοιαδίνη και γλουτελίνη. Η δίαιτα ελεύθερης γλουτένης είναι απαραίτητη σε άτομα που παρουσιάζουν δυσανεξία στη γλουτένη (κοιλιοκάκη) ή τροφικές αλλεργίες.

Οι «κόκκινες σημαίες» της γλουτένης

Συστατικά όπως αλεύρι, γλουτένη αλευριού, κριθάρι ή σίκαλη είναι εμφανή και ξεκάθαρα στις διατροφικές ετικέτες των τροφών. Όμως μερικά τρόφιμα περιέχουν τη γλουτένη «κρυμμένη» για αυτό και πρέπει να προσέχουμε τους όρους βύνη και υδρολυμένη φυτική πρωτεΐνη(που συχνά περιέχει αλεύρι) που αναγράφονται στην ετικέτα. Και ενώ η βρόμη δεν περιέχει γλουτένη ωστόσο μπορεί να εντείνει τα συμπτώματα πόνου στην κοιλιακή χώρα, μετεωρισμού και διάρροιας.

«Αντίο» στο ψωμί …κυρίως!

Ίσως το πιο δύσκολο βήμα στη διατροφή αυτή είναι η απαγόρευση του ψωμιού όπως το γνωρίζουμε-λευκό, ολικής άλεσης- και προϊόντων όπως κουλούρια, κέικ, τσουρέκια, κριτσίνια, πίτσα, κρουασάν και ντόνατς. Ευτυχώς υπάρχουν εναλλακτικές.

Υπάρχουν επιλογές ψωμιού χωρίς γλουτένη

Τα περισσότερα σούπερ μάρκετ έχουν πια προϊόντα ελεύθερα γλουτένης. Συνήθως φτιάχνονται από αλεύρι ρυζιού και πατάτας, απλά προσέξτε η ετικέτα να αναφέρει «100% χωρίς γλουτένη»

Πολλά δημητριακά έχουν γλουτένη

Τα παραδοσιακά δημητριακά πρωινού λογικά δεν περιέχουν γλουτένη ωστόσο πρέπει να διαβάσετε προσεκτικά τα συστατικά για τυχόν παρουσία αλευριού ή βύνης.
Απολαύστε δημητριακά από καλαμπόκι ή ρύζι που είναι πολύ καλές επιλογές πρωινού αλλά και πάλι διαβάστε προσεκτικά την ετικέτα για ύπαρξη βύνης.

Τα ζυμαρικά με άλλη ματιά

Είναι αλήθεια ότι ανεξάρτητα από το σχήμα ή το όνομα τα περισσότερα είναι φτιαγμένα από σιτάρι οπότε πρέπει να τα αποφύγετε. Ευτυχώς πια υπάρχουν τα ζυμαρικά από αλεύρι ρεβιθιού ή φακής ή από ρύζι ή κινόα.

Καταναλώστε άφοβα ρύζι και πατάτες

Μπορείτε να τα χρησιμοποιήσετε με όποιο τρόπο θέλετε είτε ως συνοδευτικό είτε ως κυρίως, σε σαλάτες ή ως ζυμαρικά, το ρύζι και οι πατάτες είναι η καλύτερη επιλογή για υψηλής ποιότητας υδατάνθρακες και καλή ενέργεια.

Τα περισσότερα κράκερ και κριτσινια είναι από σιτάρι

Τα κράκερ είναι μια πολύ καλή επιλογή σνακ, αντί για κράκερ σιταριού μπορείτε να χρησιμοποιήσετε γκοφρέτες ρυζιού ή καλαμποκιού ή ακόμα και ποπ κορν!

Αποφύγετε κέικ και μπισκότα

Παρόλο που μια διατροφή ελεύθερη γλουτένης δεν περιλαμβάνει κέικ, μπισκότα ή τσουρέκια,μπορούμε να βρούμε εναλλακτικές όπως πίτες από καλαμποκάλευρο, καραμέλες, ζαχαρωτά, κέικ ρυζιού. Αναζητήστε εξειδικευμένους φούρνους που παρασκευάζουν τέτοια προϊόντα.

Η μπύρα περιέχει γλουτένη!

Δυστυχώς για τους λάτρεις της μπύρας οι περισσότερες μπύρες περιέχουν γλουτένη λόγω της βύνης, οπότε ο γιατρός θα σας κατευθύνει εάν μπορείτε να την καταναλώσετε.

Υπάρχουν τόσα που μπορείτε να απολαύσετε

Μαζί με το κρασί,τις πατάτες και το ρύζι υπάρχουν τόσα ακόμα τρόφιμα να απολαύσετε με ασφάλεια όπως αυγά, λαχανικά και προϊόντα του γάλακτος.

Μια μικρή σημείωση: όταν χρησιμοποιείτε κατεψυγμένα ή συσκευασμένα φρούτα και λαχανικά προσέξτε τα πρόσθετα που μπορεί να περιέχουν γλουτένη. Το ίδιο ισχύει και για τα προϊόντα γιαουρτιού με γεύσεις.

Η δίαιτα ελεύθερη γλουτένης και οι διαταραχές στο φάσμα του αυτισμού

Μερικοί γονείς υποστηρίζουν ότι η δίαιτα αυτή βοηθά τα παιδιά με διαταραχές στο φάσμα του αυτισμού παρόλο που τα στοιχεία είναι αμφιλεγόμενα. Η θεωρία αναφέρει ότι τα παιδιά με διαταραχή στο φάσμα του αυτισμού είναι ευαίσθητα στη γλουτένη και η αποφυγή της πρωτεΐνης αυτής βελτιώνει συμπτώματα όπως η ομιλία ή η κοινωνική συμπεριφορά. Επί του παρόντος δεν υπάρχει η απαιτούμενη έρευνα να επιβεβαιώσει ή να διαψεύσει την αποτελεσματικότητα της δίαιτας ελεύθερης γλουτενης σε παιδιά με αυτισμό.

Ασλανίδη Αναστασία

Διαιτολόγος-Διατροφολόγος
Σύμβουλος Προσωπικής Ανάπτυξης