Σάκης Μουστακίδης ο κορυφαίος πασαδόρος όλων των εποχών: «Φαβορί ο Ολυμπιακός αλλά πρέπει να ανέβει»

Συνέντευξη στον ΘΕΜΗ ΣΙΝΑΝΟΓΛΟΥ

Ο άνθρωπος που θα διαβάσετε δεν είναι απλά προπονητής βόλεϊ, είναι ο κορυφαίος πασαδόρος όλων των εποχών στην Ελλάδα, ένας μύθος με 413 συμμετοχές στην εθνική ομάδα! Πρωτοφανής αριθμός για κάθε σπορ, όχι μόνο για το βόλεϊ! Με πάρα πολλούς τίτλους στον Ολυμπιακό - και φανταστείτε είχε παίξει και στον Άρη επί χρόνια πριν έρθει στον Πειραιά. Είναι ο Σάκης Μουστακίδης. Μου έκανε ωραία ανάλυση για το πρωτάθλημα στο βόλεϊ μετά το πρώτο ματς της σειράς των τελικών.

Η συνέντευξη δημοσιεύτηκε στο «ΦΩΣ» στις 20/4/2023

Πάμε να ξεκινήσουμε από το ματς του Ολυμπιακού με τον ΠΑΟΚ.

Ήταν ένα ματς όπως το περίμενα. Είχε σκαμπανεβάσματα ο Ολυμπιακός, δεν έπιασε πολύ καλή απόδοση. Στο πρώτο σετ ο ΠΑΟΚ έπαιξε πάρα πολύ καλά. Στα άλλα σετ ήταν κυρίαρχος ο Ολυμπιακός. Το ήθελε πιο πολύ ο Ολυμπιακός, δεν έδειξε ο ΠΑΟΚ ότι είχε τα κουράγια για να πάει το ματς στο 2-2 και να διεκδικήσει τη νίκη.

Ποια ήταν τα κλειδιά του ματς;

Τα πολλά χαμένα σερβίς του ΠΑΟΚ. Έδινε… δώρα ο ΠΑΟΚ. Αυτός ήταν ο πρώτος λόγος. Ο δεύτερος λόγος ήταν ότι ο ΠΑΟΚ δεν είχε καλή υποδοχή για να αξιοποιήσει τον πρώτο χρόνο σε όλη τη διάρκεια του ματς. Τον περίμενα λίγο καλύτερο τον ΠΑΟΚ στο κομμάτι της υποδοχής και της ανάπτυξης του παιχνιδιού. Ο Ολυμπιακός βασίστηκε πολύ στο σερβίς, του πήγε το σερβίς και έπαιξε με τα λάθη του αντιπάλου. Το ματς δεν είχε μεγάλη ποιότητα και από τις δύο ομάδες. Πάρα πολλά χαμένα σερβίς για τέτοιο επίπεδο.

MVP του Ολυμπιακού;

Έπαιξαν καλά ο Κουμεντάκης και ο Ιντάλγκο σε κάποια σημεία του ματς. Οι κεντρικοί δεν πήραν πολλές μπάλες, αλλά ήταν αποτελεσματικοί στο μπλοκ.

Ο ΠΑΟΚ ερχόταν από μεγάλες νίκες επί του Ολυμπιακού και επί του Παναθηναϊκού. Τώρα γίνεται φαβορί ο Ολυμπιακός;

Ο ΠΑΟΚ πράγματι ήταν σε καλή φόρμα, αλλά είχε να παίξει πολλές μέρες. Έμεινε χωρίς αγώνες, ενώ είχε βρει ρυθμό. Ο Ολυμπιακός με τον Παναθηναϊκό έπαιξαν για το Λιγκ Καπ, στάθηκε άτυχος σε αυτό το θέμα ο ΠΑΟΚ. Επίσης ο διαγώνιος του ΠΑΟΚ, ο Βαν ντε Ντρις, που είναι καλός παίκτης, θα μπορούσε να παίξει καλύτερα με τον Ολυμπιακό. Τραυματίστηκε κατά τη διάρκεια του παιχνιδιού σε μια βουτιά που έκανε. Δεν ξέρω αν θα είναι καλά ή θα έχει πρόβλημα με τον τραυματισμό στη συνέχεια. Αν δεν είναι στο 100% του, θα είναι πρόβλημα για τον ΠΑΟΚ, είναι μορφή αυτός ο παίκτης για τη συγκεκριμένη ομάδα.

Φαβορί ποιος;

Το πρώτο ματς σε αυτήν τη σειρά ήταν πολύ κρίσιμο. Όταν θες να σπάσεις την έδρα, το πρώτο ματς είναι το πιο κατάλληλο. Ο Ολυμπιακός τώρα θα πάει με άλλον αέρα στη Θεσσαλονίκη. Ο Ολυμπιακός είναι πλέον το φαβορί για να πάρει το πρωτάθλημα. Πάντως οι δύο ομάδες δεν είναι μακριά ως δυναμικότητα. Ο Ολυμπιακός έχει μεγαλύτερο βάθος στο ρόστερ. Επίσης με τους παίκτες που έχει μπορεί να διαχειριστεί καλύτερα το κομμάτι μπλοκ-άμυνα-κόντρα μπάλα. Έδειξε μια νευρικότητα ο Ολυμπιακός που δεν την εκμεταλλεύτηκε ο ΠΑΟΚ. Δεν έχει κριθεί ακόμα ο τίτλος.

Πείτε μου τώρα για το «κεφάλαιο Ράπτης».

Τον Ράπτη τον γνώριζα χρόνια πριν, όταν με το παιδικό ήρθε σε μία τελική φάση να παίξει στην Αλεξανδρούπολη και εγώ τότε ήμουν στον Εθνικό Αλεξανδρούπολης. Ήταν στην Πάτρα ο Ράπτης και κάναμε πρόταση να τον πάρουμε. Όμως το παιδί ήθελε να πάει στην Αθήνα και πήγε στον Παναθηναϊκό. Έπαιξε πάρα πολύ καλά στην αρχή, αλλά το πισωγύρισμά του ήταν ότι άλλαξε και έγινε διαγώνιος. Τον πήγε πίσω αυτό. Είναι ένα από τα μεγαλύτερα ταλέντα στην Ελλάδα και παίζει καλά ξανά. Πιστεύω ότι πρέπει να γυμναστεί περισσότερο, να αποκτήσει περισσότερη δύναμη και να βγάζει αυτήν τη δύναμη σε κάθε σημείο του παιχνιδιού. Είναι ταλέντο που πρέπει να επενδύσει η Ελλάδα πάνω του. Χαίρομαι που ο ΠΑΟΚ στηρίζεται πάνω του. Το μεγαλύτερο στοιχείο όμως που χαρακτηρίζει έναν παίκτη είναι η διάρκεια. Είναι νωρίς για τον Ράπτη. Να τον δούμε στα 28 όταν φτάσει τι θα έχει προσφέρει. Υστερούσε στην υποδοχή, τον βλέπω βελτιωμένο, αλλά και σε αυτό πρέπει να βελτιωθεί.

Ο πασαδόρος του Ολυμπιακού σάς αρέσει;

Είναι έμπειρος. Και ο Ολυμπιακός και ο ΠΑΟΚ και ο Παναθηναϊκός έχουν καλούς πασαδόρους, προσωπικότητες. Χτίζουν οι ομάδες πάνω τους.

Γνώμη για τον Μιλενκόσκι, τον προπονητή του ΠΑΟΚ;

Έδειξε καλά στοιχεία και στη Σύρο, ήταν και στην Εθνική Τουρκίας, είναι γνώστης. Έφτιαξε καλή ομάδα στον ΠΑΟΚ, ισορροπημένη. Προσωπικά πιστεύω ότι θα αλλάξει πρόσωπο ο ΠΑΟΚ. Πρέπει ο Ολυμπιακός να ανέβει κι άλλο, έχει περιθώρια βελτίωσης.

Πήρατε 8 συνεχόμενα πρωταθλήματα στον Ολυμπιακό, από το 1987 έως και το 1994, και επίσης 5 Κύπελλα. Και βέβαια τον πρώτο ευρωπαϊκό τίτλο του Ολυμπιακού όχι μόνο στο βόλεϊ, ήταν ο πρώτος ευρωπαϊκός τίτλος σε όλα τα τμήματα του συλλόγου.

Πολύ βασικό και δεν το αναφέρουν: εκείνη η ομάδα που είχαμε ήταν τόσο μεγάλη που τέσσερις φορές αν θυμάμαι καλά βρέθηκε σε φάιναλ φορ του Κυπέλλου Πρωταθλητριών και είχε 2η και 3η θέση. Μιλάμε για το κορυφαίο επίπεδο στην Ευρώπη.

Μου είπε ο Αμαριανάκης ότι τότε είχε προσωπικότητες η ομάδα και όλοι ζητούσαν την μπάλα όταν… έκαιγε από εσάς. Μου είπε χαρακτηριστικά ότι σας έλεγαν «δώσε την μπάλα σε εμένα μη σου γ...»!

(γελάει). Το μυστικό στη θέση του πασαδόρου είναι να μπορεί να δώσει σωστά την πάσα στον κατάλληλο παίκτη την κατάλληλη στιγμή αναλόγως τη φάση και αναλόγως τον αντίπαλο. Και βέβαια αναλόγως τους συμπαίκτες που έχει. Ξέρει ο πασαδόρος ποιος παίκτης είναι καλός μέχρι να φτάσει το σκορ στο τέλος και ποιος παίκτης χάνει δυναμική όταν το σκορ φτάνει στο τέλος ενός σετ που διεκδικείται...

Όταν η μπάλα «καίει» δηλαδή. Κάποιοι λυγίζουν...

Ακριβώς. Ο πασαδόρος πρέπει να ξέρει ποιοι δεν μπορούν όταν το σκορ είναι στο κρίσιμο σημείο και να τους αποφεύγει. Είναι χαρά για έναν πασαδόρο να ακούει «δώσε μου την μπάλα». Για σκεφτείτε το αντίθετο... Τι να την κάνει τότε την μπάλα, να τη... φάει; Πράγματι ο Ολυμπιακός τότε, όπως και η Εθνική, είχε πολλές προσωπικότητες.

Ο Ντράγκοβιτς ήταν φαινόμενο; Αυτόν προτιμούσατε πιο πολύ;

Και ο Τριανταφυλλίδης ήταν φαινόμενο και ο Αμαριανάκης ήταν φαινόμενο και ο Καζάζης και ο Φάκας, ο Γόντικας, ο Τεντζέρης, ο Λάιος, ο Πολύζος.

Γιατί δεν βγάζει πια παικταράδες το ελληνικό βόλεϊ;

Είναι μια μεγάλη συζήτηση. Πρώτα από όλα, λείπει από το ελληνικό βόλεϊ ένας σταρ. Ένα πρότυπο. Αν βγείτε στον δρόμο και ρωτήσετε ένα μικρό παιδί «πες μου έναν Έλληνα παίκτη βόλεϊ», το πιθανότερο είναι ότι δεν θα ξέρει. Πρέπει να μας προβληματίσει αυτό. Παλιά κάθε παίκτης ήθελε να πάει στην Εθνική, το θεωρούσε τιμή του, ήθελε να κάνει καριέρα σε αυτήν. Δεν χρησιμοποιούσε την Εθνική για να ανεβάσει το κασέ του. Υπήρχε τελείως διαφορετική νοοτροπία. Δυστυχώς κάποια αθλήματα που ήμασταν πολύ κοντά μάς ξεπέρασαν κατά πολύ...

Το μπάσκετ εννοείτε.

Τώρα ένα ψηλό παιδί θα πάει στο μπάσκετ και όχι στο βόλεϊ. Πρέπει να κάτσουμε κάτω και να πούμε αλήθειες. Ένα πρόβλημα είναι και οι πολλές ακαδημίες που υπάρχουν. Παλιά τα αναπτυξιακά τμήματα τα είχαν οι σύλλογοι. Σήμερα υπάρχουν ακαδημίες μόνο για να παίρνουν το εικοσάρικο και το τριαντάρικο…

Για πείτε κι άλλα.

Παλιά ένα παιδί μάθαινε πιο ολοκληρωμένο βόλεϊ και γινόταν πιο τσαμπουκάς. Το παιδί είχε πιο πολύ πάθος για τη διάκριση, για την επιτυχία, για τη ζωή.

Πώς ξεκινήσατε και πώς φτάσατε στον Ολυμπιακό; Για έναν χρόνο χάσατε τα πολλά λεφτά του Κοσκωτά εσείς. Σε αντίθεση με άλλους που τα πρόλαβαν.

Δεν το βλέπω έτσι. Το πρώτο μου δελτίο το έβγαλα στο Σουφλί, από το οποίο κατάγομαι, ως ποδοσφαιριστής!

Ολυμπιακός μού είχατε πει ότι ήσασταν από μικρός.

Ναι, με πατέρα Παναθηναϊκό. Από αντίδραση έγινα Ολυμπιακός! Μετά βρέθηκαν κάποιοι τρελοί με το βόλεϊ και παίζαμε βόλεϊ σε τσιμεντένιο γήπεδο με -2 βαθμούς, κάναμε προπόνηση και με βροχή. Σε ανοιχτό γήπεδο όλα αυτά! Απίστευτα πράγματα, φτάσαμε να βγούμε τρίτοι στη Β' Εθνική, στον βόρειο όμιλο.

Ξετυλίξτε το κουβάρι.

Πήγα στον Άρη γιατί ήθελα να σπουδάσω στη Θεσσαλονίκη. Οκτώ χρόνια στον Άρη, κοντέψαμε την τελευταία μου χρονιά να πάρουμε το πρωτάθλημα. Για λίγο το χάσαμε από τον Παναθηναϊκό που είχε μεγάλους παίκτες τότε.

Από τον Άρη ήσασταν ο πασαδόρος στην Εθνική.

Ναι, 15 χρόνια ήμουν ο πασαδόρος στην Εθνική! Ως παίκτης του Άρη και του Ολυμπιακού.

Πάνω από 400 συμμετοχές, ρεκόρ.

413 συμμετοχές, έζησα πέντε γενιές παικτών στην Εθνική!

Ποιες γενιές είχατε συμπαίκτες στην Εθνική;

Όταν πρωτοπήγα στην Εθνική, ο Γκιούρδας ήταν 4 χρόνων μικρό παιδί! Και φτάσαμε στο τέλος να είμαστε στην Εθνική συμπαίκτες! Πρόλαβα στην Εθνική την πρώτη γενιά πριν από εμένα, με Λάιο και Πολύζο. Τη δεύτερη γενιά με Καζάζη και Γόντικα. Τη δική μου γενιά με Τριανταφυλλίδη και Τεντζέρη. Την επόμενη γενιά με Ντράγκοβιτς, Αμαριανάκη, Τσακιρόπουλο, Σαμαρά. Και την πέμπτη γενιά με Χριστοφιδέλη και Γκιούρδα. Ήμουν στην Εθνική από το 1980 μέχρι το 1995!

Για τον Παύλο Γιαννακόπουλο του Παναθηναϊκού είχατε πει ότι σας ήθελε και ότι δεν πήγατε. Θέλω όμως τώρα να πείτε πράγματα που δεν έχετε ξαναπεί. Πόσα παραπάνω από τον Ολυμπιακό σάς έδινε;

Το 1992 γίναμε επαγγελματίες, είχαμε δικαίωμα να υπογράψουμε συμβόλαια. Ήμουν πέντε χρόνια στον Ολυμπιακό και έπρεπε να υπογράψω συμβόλαιο. Κάναμε μια προφορική συμφωνία με τον Άρη Ποΐλα και τον Λεωνίδα Θεοδωρακάκη. Και ήρθε ο Παύλος Γιαννακόπουλος να με πάρει.

Πόσα σάς έδινε;

Ποσά δεν έχω πει.

Αυτό θέλω.

Μου έδινε 50% παραπάνω από τον Ολυμπιακό. Και μετρητά! Ενώ ο Ολυμπιακός θα με αποπλήρωνε σε βάθος τριετίας. Του είπα «πρόεδρε, με τιμάει πολύ η πρόταση, αλλά έχω δώσει τον λόγο μου σε αυτούς τους ανθρώπους». Ο Παύλος Γιαννακόπουλος εκτίμησε πολύ τη στάση μου και κάθε χρόνο στη γιορτή μου με έπαιρνε τηλέφωνο και έστελνε λουλούδια! Δεν ήθελα να φύγω από τον Ολυμπιακό. Είχαμε φτάσει εκείνη τη χρονιά στον τελικό του Κυπέλλου Πρωταθλητριών. Δενόμασταν τότε με τις ομάδες. Δεν είναι όπως σήμερα. Βγαίναμε έξω οι συμπαίκτες και πίναμε μια μπίρα, τρώγαμε ένα σουβλάκι.

Το μετανιώσατε;

Όχι.

Πείτε μου κάνα περιστατικό με τον Λεωνίδα Θεοδωρακάκη. Παρά τη μεγάλη διαφορά ηλικίας, ήταν φίλος μου.

Αυτοί οι άνθρωποι ήταν φυσιογνωμίες. Βάλανε σφραγίδα στον Ολυμπιακό. Πηγαίναμε για τα πριμ και γινόταν μάχη! (γελάει). Το περίμενε ο Λεωνίδας Θεοδωρακάκης, το ήξερε ότι θα γίνει μάχη (γελάει). Περάσαμε μία περίοδο πολύ δύσκολη όταν έφυγε ο Κοσκωτάς. Αλλά ό,τι μας υποσχέθηκαν, όλα έγιναν όπως μας τα είπαν. Είναι πολύ μεγάλο σωματείο ο Ολυμπιακός.

Τι κάνετε τώρα;

Ζω στην Αλεξανδρούπολη, είμαι καθηγητής στα ΤΕΦΑΑ, είμαι προπονητής στη Νίκη Αλεξανδρούπολης στην Α2 στις γυναίκες, θα σταματήσω φέτος. Κουράστηκα. 50 χρόνια είμαι στο βόλεϊ, φτάνει.

Πόσων χρόνων είστε;

Είμαι 61.

Από τα ΤΕΦΑΑ πότε θα πάρετε σύνταξη;

Έχω άλλα έξι χρόνια. Θέλω να σου πω κάτι για το τέλος. Ο κ. Αυγενάκης δίνει τα λεφτά, αλλά δεν προσέχουν την επαρχία. Στις επαρχιακές ομάδες έπρεπε να δίνουν περισσότερα χρήματα, από εκεί έβγαιναν οι μεγάλοι παίκτες, εκεί είναι τα μεγάλα προβλήματα. Ένας σύλλογος στην Αθήνα παίρνει το μετρό με λίγα ευρώ και πάει να παίξει. Ο σύλλογος της επαρχίας ξέρετε τι κόστη έχει για να λειτουργήσει; Παλιά υπήρχαν και μπόνους. Αν θέλουμε να φτιάξουμε το βόλεϊ ξανά -και γενικώς τον ελληνικό αθλητισμό- πρέπει να στηρίξουν την επαρχία. Τα σωματεία εκεί πονάνε.