Ολυμπιακός-ΠΑΟΚ: Όλα είναι προβλέψιμα

Οι αριθμοί στον αθλητισμό λένε την αλήθεια. Γι αυτό που έγινε. Με καλή επεξεργασία μπορούν να εκτιμήσουν, με ένα αποδεκτό ποσοστό στατιστικού λάθους, αυτό που θα συμβεί. Παρόλα αυτά, εκπλήξεις υπήρχαν, υπάρχουν και θα υπάρχουν. Η σύγκριση δύο ομάδων ή των αθλητών τους δεν εξασφαλίζει ότι η μελλοντική απόδοση θα κυμανθεί στα πλαίσια της προηγούμενης. Γι’ αυτό και οι τίτλοι κερδίζονται στα γήπεδα και οι αθλητές είναι πιο σημαντικοί από τους αναλυτές. Με άξονα αυτές τις τετριμμένες αρχές θα προσπαθήσω να περιγράψω με τη βοήθεια και λίγων αριθμών τις δύο ομάδες που θα διεκδικήσουν το πρωτάθλημα τη φετινή χρονιά.

Μέχρι τώρα…

Ο Ολυμπιακός θα ήταν πέρα από κάθε αμφισβήτηση ο κυρίαρχος της μέχρι τώρα περιόδου του πρωταθλήματος. Προκρίθηκε στον τελικό του Challenge Cup, είναι αήττητος στην Ελλάδα, έχει νικήσει 19/27 (70%) αγώνες πρωταθλήματος με 3-0, έχει παραχωρήσει βαθμούς μόνο σε 2 αγώνες. Κατέκτησε το League Cup. Η κυριαρχία του κλονίστηκε, γιατί στον πρώτο χωρίς αύριο αγώνα της περιόδου, στον ημιτελικό του Κυπέλλου, ηττήθηκε από τον ΠΑΟΚ με 3-2.

Μέχρι τότε, ο ΠΑΟΚ είχε κάνει 5 ήττες στην Ελλάδα, είχε παραχωρήσει βαθμούς σε 7 αγώνες στο πρωτάθλημα, αποκλείστηκε από το F4 League Cup, αποκλείστηκε από τη συνέχεια του Ch.L. σε ένα βατό όμιλο.

Οι εντυπώσεις ουσιαστικά ανατράπηκαν σε ένας ματς. Γι αυτό και αξίζει να αναλυθεί με λεπτομέρεια. Πριν από αυτό, όμως, είναι χρήσιμο να παρατεθούν κάποιοι ορισμοί για να γίνει λίγο πιο κατανοητή η ανάλυση που ακολουθεί. Στην απλοποιημένη ανάλυση του, το βόλεϊ αποτελείται από 2 φάσεις: τη φάση υποδοχής (υποδοχή / πάσα/ επίθεση 1) και τη φάση σερβίς (σερβίς / μπλοκ / άμυνα / αντεπίθεση ή επίθεση 2). Στο ανδρικό βόλεϊ υψηλού επιπέδου η ομάδα που σερβίρει (break point), έχει περιορισμένες πιθανότητες (περίπου 35%) να πάρει τον πόντο, σε σχέση με τη φάση που υποδέχεται το σερβίς (side out), οπότε και οι πιθανότητες είναι αυξημένες (περίπου 65%). Γι’ αυτό και ο όρος break point αποδίδεται όταν κερδίζεται ο πόντος μετά από σερβίς, αντίθετα από το τένις (όπου υπάρχει break point, όταν κερδίζεται τη φάση που σερβίρει ο αντίπαλος). Το υψηλό ποσοστό στο side out είναι αναγκαία, αλλά όχι ικανή, συνθήκη, για να διεκδικήσει μία ομάδα τη νίκη στο σετ. Για να την πετύχει θα πρέπει να σερβίρει, το λιγότερο, 2 φορές παραπάνω από ότι η αντίπαλός της. Με βάση αυτές τους ορισμούς, μπορούμε να δούμε τι έκαναν στις δύο φάσεις οι ομάδες στα κερδισμένα και στα χαμένα σετ του μεταξύ τους αγώνα, εξαιρουμένου του 5ου σετ.

Ο ΟΣΦΠ στα σετ που κέρδισε (1ο & 3ο, ΟΣΦΠ+ στο γράφημα) ήταν εξαιρετικός στην επίθεση 1 (μετά από υποδοχή) καθώς σημείωσε το εντυπωσιακό ποσοστό 76%, με 0% λάθη και μπλοκαρισμένες επιθέσεις, κερδίζοντας το 84% των φάσεων όταν υποδεχόταν το σερβίς του ΠΑΟΚ (το συνολικό ποσοστό είναι υψηλότερο καθώς έχουν εξαιρεθεί και τα 9 χαμένα σερβίς του ΠΑΟΚ). Όμως, στα σετ που έχασε (2ο & 4ο, ΟΣΦΠ- στο γράφημα), έκανε λάθη ή δέχθηκε μπλοκ (28%) στην επίθεση μετά από υποδοχή. Έτσι, το ποσοστό του side out έπεσε στο 53%, ίσο με το ποσοστό του στην επίθεση 1. Είναι φανερές οι πολύ μεγάλες διακυμάνσεις που είχε η απόδοση του ΟΣΦΠ στην επίθεση μετά από υποδοχή σερβίς (76% αποτελεσματικότητα με 0% λάθη και 53% με 28% λάθη σε κερδισμένα και χαμένα σετ, αντίστοιχα). Να υπενθυμίσουμε ότι και τα δύο σετ (1ο & 3ο) έληξαν 25-19 για τον ΟΣΦΠ, παρότι η διαφορά του με τον ΠΑΟΚ στην αποτελεσματικότητα (κερδισμένοι-χαμένοι πόντοι) στην επίθεση 1 ήταν πολύ μεγάλη (76% έναντι 36%).

Πιθανά, αυτή η διαφορά στην απόδοση να δικαιολογούσε και ακόμα μεγαλύτερη διαφορά στο τελικό σκορ των σετ, μεγαλύτερη των 6 πόντων. Αυτό, ίσως να ήταν και ένα σήμα κινδύνου για τον ΟΣΦΠ, ότι κάτι δεν πήγαινε καλά.

Ο ΠΑΟΚ, από την άλλη πλευρά, ήταν πιο σταθερός στα ποσοτικά χαρακτηριστικά. Στα σετ που επικράτησε (2ο & 4ο, ΠΑΟΚ+ στο γράφημα) πήρε το 65% των φάσεων στο side out (και εδώ, το συνολικό ποσοστό είναι υψηλότερο καθώς έχουν εξαιρεθεί και τα 9 χαμένα σερβίς του ΟΣΦΠ), έχοντας στην επίθεση μετά από υποδοχή μόλις 45%. Όμως, στηρίχθηκε στα λίγα λάθη (9%) και στο ότι παρέμενε αποτελεσματικότερος από τον ΟΣΦΠ στην επίθεση 2. Στα σετ που έχασε ο ΠΑΟΚ, παρότι ήταν κακός στην επίθεση 1 (μόνο 41%) είχε ικανοποιητικό ποσοστό στο side out (59%) γιατί στηρίχθηκε στην επίθεση 2 (59%).

Συμπερασματικά, ο ΟΣΦΠ χρειάζεται να κρατήσει πολύ ψηλά στο ποσοστό του side out, ενώ από την άλλη πλευρά, ο ΠΑΟΚ θα πρέπει πιέζοντας στο σερβίς, να περιορίσει την ικανότητα του ΟΣΦΠ (κυρίως, με τους κεντρικούς του) στην επίθεση μετά από υποδοχή. Στην επίθεση μετά από άμυνα οι δύο ομάδες έχουν διαφορετική τακτική. Ο ΟΣΦΠ στηρίζεται στους δύο ακραίους του (Aleksiev & Rauwerdink), ενώ ο ΠΑΟΚ έχει περισσότερες λύσεις, λόγω της παρουσίας του Gion μαζί με Κουμεντάκη και Uchikov. Παράλληλα, υπάρχει και η λύση Safranovich, δίνοντας στον προπονητή του ΠΑΟΚ περισσότερες διαχειριστικές επιλογές.

Σε μία σειρά 3-5 αγώνων πολλά, στοιχεία μπορεί να παίξουν ρόλο. Όμως, είναι ξεκάθαρο πως οι δύο ομάδες γνωρίζονται πλέον άριστα μεταξύ τους. Οι τακτικές τους ως προς τις επιλογές, την εναλλαγή των επιλογών, την εκμετάλλευση των αδυναμιών του αντιπάλου, αλλά και την απόκρυψη των δικών τους, έχουν εξαντληθεί. Αυτό πρακτικά σημαίνει ότι δεν υπάρχουν δυνατότητες να γίνουν απρόβλεπτα πράγματα. Όλα είναι προβλέψιμα. Έτσι, έρχεται η ώρα των ατομικών ικανοτήτων και της δύναμης.
Σίγουρα, θα δούμε μία όμορφη σειρά αγώνων μεταξύ των δύο καλύτερων ομάδων της περιόδου 2017-18.