Σαν σήμερα: Αυτός που επαλήθευσε τη θεωρία του Αϊνστάιν

Στις 17 Απριλίου 1942 ο Ζαν Μπαπτίστ Περέν άφηνε την τελευταία του πνοή στο νοσοκομείο «Μάουντ Σινάι» της Νέας Υόρκης σε ηλικία 71 ετών. Το έργο του, ωστόσο, παρέμεινε αθάνατο και ειδικά η μελέτη του σχετικά με τη θεωρία του Άλμπερτ Αϊνστάιν για την κίνηση Μπράουν. Χάρη στα πειράματά του το 1908, ο σπουδαίος Γάλλος φυσικός επαλήθευσε τη θεωρία του Αϊνστάιν και για το επίτευγμά του έλαβε το Νόμπελ Φυσικής το 1926.

Όλα ξεκίνησαν το 1827, όταν ο Άγγλος βοτανολόγος Ρόμπερτ Μπράουν παρατήρησε με το μικροσκόπιό του την τρεμουλιαστή κίνηση μικρών κόκκων γύρης πάνω στο νερό. Επαναλαμβάνοντας το πείραμα με διαφορετικές μικροσκοπικές ανόργανες ουσίες, ο Μπράουν διαπίστωσε την ίδια ακανόνιστη κίνηση και κατάλαβε ότι αυτή δεν θα μπορούσε να οφείλεται σε κάποια βιολογικής προέλευσης δύναμη. Ο Μπράουν θα έφευγε από τη ζωή το 1858, ωστόσο η δουλειά του θα αποτελούσε τη βάση απόδειξης της ύπαρξης των ατόμων 50 χρόνια αργότερα.

Την αρχή έκανε ο Αϊνστάιν, ο οποίος το 1905 δημοσίευσε ένα άρθρο στο περιοδικό «Annalen der Physik» (την ίδια χρονιά είχε δημοσιεύσει ήδη και ένα ακόμη άρθρο, στο οποίο διατύπωνε τις αρχές της Θεωρίας της Σχετικότητας), όπου εξηγούσε την κίνηση Μπράουν, συνηγορώντας αποφασιστικά υπέρ της ύπαρξης των ατόμων. Το 1906 δημοσίευσε το άρθρο «Περί της θεωρίας της κίνησης Μπράουν», στο οποίο παρουσίαζε τη θεωρία του σε πιο καλαίσθητη και εκτεταμένη μορφή.

Αυτό που ουσιαστικά συμπέρανε ο Αϊνστάιν ήταν ότι η κίνηση αυτή οφείλεται σε συγκρούσεις των κόκκων της γύρης (ή οποιασδήποτε άλλης ανόργανης ουσίας) με τα μόρια του νερού. Τρία χρόνια αργότερα -και εν μέσω αμφισβητήσεων από πολλούς για την ύπαρξη των ατόμων και των μορίων- θα ερχόταν η θριαμβευτική επαλήθευση της θεωρίας και των προβλέψεων του Αϊνστάιν από τον Περέν, μέσω μιας σειράς ευαίσθητων πειραμάτων που διεξήγαγε στη Σορβόννη.

Ο Γάλλος ουσιαστικά παρείχε απτά δεδομένα που έδιναν οριστική απάντηση στη διαμάχη που διήρκεσε έναν αιώνα σχετικά με την ατομική θεωρία που είχε προτείνει ο Τζον Ντάλτον το 1808! Ο Σουηδός φυσικός Καρλ Μπένεντικς υποστήριξε πως ο Περέν άξιζε το Βραβείο Νόμπελ για την εργασία του και έτσι έγινε μερικά χρόνια αργότερα. Η δουλειά του Περέν έδωσε τέλος στην αμφισβήτηση της ύπαρξης των μορίων και των ατόμων και ταυτόχρονα πέρασε το δικό του όνομα στην αιωνιότητα…

Με μια ματιά…

1492: Η Ισπανία αναθέτει στον Χριστόφορο Κολόμβο να βρει ένα δυτικό πέρασμα στην Ασία.

1524: Ο Τζιοβάνι ντα Βερατσάνο φτάνει στο σημείο που βρίσκεται σήμερα το λιμάνι της Νέας Υόρκης.

1822: Οι Οθωμανοί απαγχονίζουν στην Αδριανούπολη τον πρώην Οικουμενικό Πατριάρχη Κύριλλο και άλλους κληρικούς και λαϊκούς. Την ίδια ημέρα σφάζουν 25 Έλληνες στον Αίνο της Θράκης.

1863: Γεννιέται στην Αλεξάνδρεια ο ποιητής Κωνσταντίνος Καβάφης.

1897: Ο Ελληνικός Στρατός σημειώνει στο Βελεστίνο τη μοναδική νίκη του κατά τον ατιμωτικό Ελληνοτουρκικό Πόλεμο. Των ελληνικών δυνάμεων ηγείται ο ταξίαρχος Σμολένσκης.

1918: Με τρίτη κατά σειρά εγκύκλιό της, η Εκκλησία της Ελλάδος καταδικάζει το έθιμο του καψίματος του Ιούδα.

1932: Στην Αιθιοπία ο Χαϊλέ Σελασιέ καταργεί τη δουλεία.

1935: Γεννιέται ο Θεόδωρος Αγγελόπουλος, διεθνούς φήμης Έλληνας σκηνοθέτης.

1944: Δολοφονείται ο ηγέτης της αντιστασιακής οργάνωσης ΕΚΚΑ, συνταγματάρχης Δημήτριος Ψαρρός, από τον ταγματάρχη του ΕΛΑΣ, Θύμιο Ζούλα.

1961: Επιχειρείται η αποτυχημένη απόβαση πρώην Κουβανών εξόριστων, εκπαιδευμένων στις ΗΠΑ, στον Κόλπο των Χοίρων, για την ανατροπή του Φιντέλ Κάστρο, στην Κούβα. Η ΕΣΣΔ καταδικάζει τόσο την επιχείρηση, που αποφασίστηκε από τον Τζον Κένεντι, όσο και την απειλή μιας στρατιωτικής επέμβασης στο νησιωτικό κράτος.

1961: Ο Μάνος Χατζιδάκις βραβεύεται με Όσκαρ τραγουδιού για «Τα παιδιά του Πειραιά» που έγραψε για την ταινία του Ζυλ Ντασέν «Ποτέ την Κυριακή».

1967: Οι Rolling Stones εμφανίζονται στην Αθήνα. Δίνουν συναυλία στο γήπεδο της Λεωφόρου Αλεξάνδρας ενώπιον 10.000 οπαδών τους, η οποία έχει άδοξο τέλος λόγω επεισοδίων.

1969: Ο Σιρχάν Σιρχάν καταδικάζεται για τη δολοφονία του γερουσιαστή Ρόμπερτ Κένεντι.

1970: Η διαστημική αποστολή «Apollo 13» επιστρέφει στη Γη.

1975: Λήγει ο εμφύλιος πόλεμος στην Καμπότζη. Οι Ερυθροί Χμερ καταλαμβάνουν την πρωτεύουσα Πνομ Πεν και οι κυβερνητικές δυνάμεις παραδίδονται.

2011: Πεθαίνει ο σπουδαίος συνθέτης, τραγουδιστής και δισκογραφικός παραγωγός, Νίκος Παπάζογλου.

2012: «Φεύγει» ο Δημήτρης Μητροπάνος, ένας από τους σημαντικότερους Έλληνες λαϊκούς τραγουδιστές της σύγχρονης εποχής.

2014: Πεθαίνει ο Γκαμπριέλ Γκαρσία Μάρκες, βραβευμένος με Νόμπελ (1982) Κολομβιανός συγγραφέας, από τους σημαντικότερους εκπροσώπους του λογοτεχνικού ρεύματος που ονομάζεται «μαγικός ρεαλισμός».