Euro 1996: Το «χρυσό γκολ» του Μπίρχοφ

«Το ποδόσφαιρο επέστρεψε σπίτι του». Αυτό διατυμπάνιζαν οι Άγγλοι όταν ανέλαβαν να φιλοξενήσουν το Ευρωπαϊκό Πρωτάθλημα του 1996 (που είχε διεκδικήσει και η Ελλάδα) και οκτώ πόλεις τους Νησιού άνοιξαν τις πύλες τους για να υποδεχτούν τους 16 φιναλίστ, μια και η ΟΥΕΦΑ αποφάσισε την αύξηση των ομάδων σε αυτήν τη δέκατη έκδοση του τουρνουά. Αυτή δεν ήταν η μοναδική καινοτομία της ευρωπαϊκής ομοσπονδίας σε σύγκριση με τις προηγούμενες διοργανώσεις.

Για πρώτη φορά η νίκη στους ομίλους χάριζε τρεις βαθμούς αντί για δύο στον νικητή, ωστόσο το σημαντικότερο ήταν ο κανονισμός του «χρυσού γκολ» που πρωτοεμφανίστηκε, που με αυτόν έμελλε τελικά η Γερμανία να κατακτήσει και το τρίτο τρόπαιο στην Ιστορία της στον τελικό κόντρα στην Τσεχία. Όποιος πετύχαινε πρώτος γκολ στην παράταση κέρδιζε αυτομάτως το παιχνίδι, ανεξάρτητα σε ποιο χρονικό σημείο βρισκόταν ο αγώνας. Ένας κανονισμός που κράτησε έξι χρόνια και αντικαταστάθηκε το 2002 από το «ασημένιο γκολ», το οποίο με τη σειρά του καταργήθηκε το 2004, για να επανέλθει η παραδοσιακή διαδικασία της ημίωρης παράτασης.

Αποχαιρέτησαν νωρίς Ιταλία και Δανία

Με τον χάρτη της Ευρώπης να έχει πλέον αλλάξει και την Ελλάδα να έχει μείνει εκτός τελικής φάσης έπειτα από τον αποκλεισμό της στα προκριματικά, στη φάση των ομίλων οι 16 φιναλίστ που προκρίθηκαν χωρίστηκαν σε τέσσερα γκρουπ των τεσσάρων ομάδων. Με το «καλημέρα» ήρθαν και οι πρώτες μεγάλες εκπλήξεις! Αγγλία και Ολλανδία πέρασαν στα προημιτελικά από τον πρώτο όμιλο αφήνοντας εκτός Σκωτία και Ελβετία, ενώ στους «8» βρέθηκαν επίσης Γαλλία και Ισπανία, με τη Βουλγαρία και τη Ρουμανία να αποχαιρετούν τον θεσμό.

Στον τρίτο όμιλο, όμως, το «μπαμ» ήρθε με τον αποκλεισμό της Ιταλίας, η οποία δύο χρόνια πριν (1994) είχε χάσει στα πέναλτι το Μουντιάλ στον τελικό κόντρα στη Βραζιλία στις ΗΠΑ. Με τη Γερμανία να παίρνει την πρωτιά, την έκπληξη στο γκρουπ έκανε η Τσεχία που κατέλαβε τη δεύτερη θέση, αφήνοντας τρίτη στην ισοβαθμία την Ιταλία του Αρίγκο Σάκι και τελευταία τη Ρωσία. Οι Τσέχοι με τους Νέντβεντ, Πομπόρσκι και Μπέργκερ, μεταξύ άλλων, στο ρόστερ τους κέρδισαν 2-1 την Ιταλία που πήγε στην Αγγλία χωρίς τον Ρομπέρτο Μπάτζιο, ενώ με την ισοπαλία 3-3 κόντρα στη Ρωσία εξασφάλισαν το δεύτερο εισιτήριο για τα προημιτελικά.

Πρόωρα όμως αποχαιρέτησε τον θεσμό και η κάτοχος του τίτλου Δανία. Στο τέταρτο γκρουπ η Πορτογαλία των Φίγκο, Ρουί Κόστα, Πάουλο Σόουζα, Βίτορ Μπαΐα τερμάτισε πρώτη και αήττητη, ενώ δεύτερη ήταν η Κροατία του Μίροσλαβ Μπλάζεβιτς και του μεγάλου Νταβόρ Σούκερ, αφήνοντας τρίτη την πρωταθλήτρια Ευρώπης Δανία και τελευταία την Τουρκία.

Οι εσωτερικές έριδες στην Ολλανδία

Στα προημιτελικά η Γερμανία πέρασε το εμπόδιο της Κροατίας και η Τσεχία αυτό της Πορτογαλίας, ενώ η Αγγλία βγήκε νικήτρια στα πέναλτι κόντρα στην Ισπανία. Πέραν αυτών, όμως, την έκπληξη στους «8» έκανε η Γαλλία που απέκλεισε επίσης στη «ρώσικη ρουλέτα» την Ολλανδία. Μία Ολλανδία που διέθετε εκείνη την περίοδο τεράστια ονόματα παικτών στις τάξεις της, αλλά έπεσε θύμα μεγάλων εσωτερικών προβλημάτων, με έντονες διαμάχες τόσο μεταξύ των παικτών όσο και με τον προπονητή Γκους Χίντινκ και για ακόμα μία φορά απέτυχε να προχωρήσει στη διοργάνωση.

Η κατάρα των πέναλτι για τα «λιοντάρια»

Οι εκπλήξεις με τον αποκλεισμό των φαβορί συνεχίστηκαν και στα ημιτελικά, εκεί όπου η Τσεχία πήρε το εισιτήριο για τον τελικό αφήνοντας εκτός τη Γαλλία, νικώντας τη στα πέναλτι. Στην ψυχοφθόρο διαδικασία ολοκληρώθηκε και το όνειρο των διοργανωτών Άγγλων για την κατάκτηση του τροπαίου. Η… έμπνευση του προπονητή Τέρι Βέναμπλς να βάλει τον Φάουλερ έκτο εκτελεστή, όπως είχε κάνει κόντρα στην Ισπανία στη νικηφόρα διαδικασία, και να προτιμήσει τον Σάουθγκεϊτ στο πέμπτο πέναλτι έμελλε να κοστίσει στους Άγγλους, αφού ο τελευταίος απέτυχε να σκοράρει και η Γερμανία πήρε τη νίκη (6-5) στα πέναλτι απέναντι στα «λιοντάρια».

Η λύτρωση ήρθε από την… ΟΥΕΦΑ

Η Γερμανία ήταν το μοναδικό φαβορί για την κατάκτηση του τροπαίου που κατάφερε να γλιτώσει από την… κατάρα του 1996. Τη στιγμή που όλα τα μεγάλα ονόματα είχαν αποκλειστεί από το τουρνουά, η ίδια είχε φτάσει στον τελικό και διεκδικούσε το τρόπαιο κόντρα στην Τσεχία. Η λύτρωση για τα «πάντσερ» ήρθε τελικά στην παράταση και με τον νέο κανονισμό της ΟΥΕΦΑ. Έπειτα από το ισόπαλο 1-1 της κανονικής διάρκειας, ο Μπίρχοφ πέτυχε στο 95’ το «χρυσό γκολ» και χάρισε στη «νατσιονάλμανσαφτ» το τρίτο της τρόπαιο στα χρονικά του θεσμού, που παραμένει μέχρι σήμερα και το τελευταίο της.

ΠΡΟΗΜΙΤΕΛΙΚΑ

22 Ιουνίου 1996

(Λονδίνο, «Γουέμπλεϊ», 75.440 θεατές)

Ισπανία – Αγγλία 2-4 στα πέναλτι, 0-0 κ.δ.

22 Ιουνίου 1996

(Λίβερπουλ, «Άνφιλντ», 37.465 θεατές)

Γαλλία – Ολλανδία 5-4 στα πέναλτι, 0-0 κ.δ.

23 Ιουνίου 1996

(Μάντσεστερ, «Ολντ Τράφορντ», 43.412 θεατές)

Γερμανία – Κροατία 2-1

20’ (πέν.) Κλίνσμαν, 59’ Ζάμερ – 51’ Σούκερ

ΗΜΙΤΕΛΙΚΑ

26 Ιουνίου 1996

(Μάντσεστερ, «Ολντ Τράφορντ», 43.877 θεατές)

Γαλλία – Τσεχία 5-6 στα πέναλτι, 0-0 κ.δ.

26 Ιουνίου 1996

(Λονδίνο, «Γουέμπλεϊ», 75.862 θεατές)

Γερμανία – Αγγλία 6-5 στα πέναλτι, 1-1 κ.δ.

16’ Κουντς – 3’ Σίρερ

ΤΕΛΙΚΟΣ

30 Ιουνίου 1996

(Λονδίνο, «Γουέμπλεϊ», 73.611 θεατές)

Τσεχία – Γερμανία 1-2 στην παρ., 1-1 κ.δ.

59’ (πέν.) Μπέργκερ – 73’ και 95’ Μπίρχοφ