Ο κοιμισμένος γίγαντας της Νάξου, που ζυγίζει 80 τόνους!

Βρίσκεται σε ένα αρχαίο λατομείο κοντά στον Απόλλωνα, ένα οικισμό στη βόρεια Νάξο, στις Κυκλάδες. Το άγαλμα χρονολογείται από την αρχαϊκή περίοδο της αρχαίας Ελλάδας και είναι του τύπου του Κούρου. Χρονολογείται από τις αρχές του 7ου / 6ου αιώνα π.Χ.

Το άγαλμα θεωρούνταν προηγουμένως άγαλμα του Απόλλωνα, καθώς βρισκόταν κοντά στον Απόλλωνα. Ήδη στο 15ο αιώνα, ο Μποντελμόντε του έδωσε το όνομα «Άγαλμα Απόλλωνα» λόγω της εγγύτητάς του με το ιερό του Απόλλωνα. Το όνομα διατηρήθηκε για μεγάλο χρονικό διάστημα, αν και ο Βίλχελμ φον Μάσοβ απέδωσε το άγαλμα στον Διόνυσο από το 1932. Πιθανολογείται μάλιστα ότι το δεξί του χέρι προοριζόταν να κρατά έναν κάνθαρο (αρχαίο σκεύος πόσης κρασιού) γι' αυτό και έχει κλίση προς τα μπρος.

Κανείς δεν μπορεί να απαντήσει με σιγουριά για πού προορίζονταν το τεράστιο άγαλμα; Ποιος το παρήγγειλε; Και γιατί δεν ολοκληρώθηκε ποτέ;

Είναι χαρακτηριστικό ότι στο νησί της Νάξου υπάρχουν άλλοι δύο ημιτελείς κούροι. Το μέγεθός τους όμως είναι σαφώς μικρότερο και οι λόγοι που δεν ολοκληρώθηκαν είναι πιο εμφανείς. Οι κούροι στο Φλεριό στις Μέλανος, ο ένας εύκολα προσβάσιμος, μέσα σε ένα ιδιωτικό περιβόλι και ο άλλος στο κοντινό «Φαράγγι», πιθανότατα παρατήθηκαν διότι υπέστησαν σοβαρές ζημιές στην τελική φάση της κατασκευής τους.

Αυτός ήταν ένας από τους κύριους λόγους που τα αγάλματα αυτού του μεγέθους λαξεύονταν πάνω στον βράχο και ύστερα αποκολλούνταν.

To χωριό Απόλλων

Το παράδοξο στην περίπτωση του Κούρου του Απόλλωνα είναι ότι, παρότι δεν φαίνεται να φέρει κάποιον σοβαρό «τραυματισμό», δεν αποκολλήθηκε ποτέ.

Σύμφωνα με τον Καρλ Μπλύμελ, γλύπτη και διευθυντή του Μουσείου Περγάμου, οι πρώτοι Έλληνες λιθοξόοι αρχικά εργάζονταν όπως οι Αιγύπτιοι γλύπτες. Πρώτα σχεδιαζόταν το εξωτερικό σχήμα του γλυπτού. Η λάξευση μπορούσε να γίνει από όλες τις πλευρές. Δημιουργήθηκαν δισδιάστατα περιγράμματα σε αυτές τις διαδικασίες εργασίας. Έτσι, οι λιθοξόοι δεν δούλεψαν ποτέ σε ένα πόδι, χέρι ή κεφάλι, αλλά πάντα είχαν τη μεγάλη εικόνα υπόψιν και η μορφή ήταν ολιστική σε κάθε στάδιο της εργασίας. Στρογγυλοποίησαν το σχήμα μόνο μετά την επεξεργασία του εξωτερικού περιγράμματος. Αυτό φαίνεται ξεκάθαρα στο γλυπτό του Απόλλωνα.

Μοτίβο από χοντρόκοκκο ανοιχτό γκρι έως γαλάζιο μάρμαρο Νάξου τύπου «Αλέξανδρος» από τον Κινίδαρο - Φωτό wikipedia

Το άγαλμα, εκτιμάται ότι ζυγίζει περίπου 80 τόνους, ήταν αποκομμένο από το βράχο σε τρεις πλευρές. Ο κούρος στηριζόταν στην πλάτη του και δεν ολοκληρώθηκε. Είναι η πρώτη προσπάθεια μεταφοράς αυτού του κούρου, καθώς δεν υπάρχει μονοπάτι λαξευμένο στη πέτρα για περαιτέρω μεταφορά. Λόγω του μεγέθους και του βάρους του, το άγαλμα παρέμεινε ημιτελές στο λατομείο.