Το Βυθισμένο Ανάκτορο και οι Μέδουσες της Κωνσταντινούπολης, που ήταν κρυμμένα έναν αιώνα

Το θέαμα που θα αντικρίσετε όταν θα κατεβείτε τα σκαλιά είναι εκπληκτικό, αφού κάτω από την πόλη, το “Βυθισμένο Ανάκτορο” βρίσκεται σε μια έκταση δέκα στρεμμάτων, κι οταν βαδίσετε πάνω στις ξύλινες εξέδρες, θα φτάσετε στη γωνία με τις δυο Μέδουσες και θα παρατηρήσετε τα υπερμεγέθη ψάρια του γλυκού νερού που κολυμπούν στο νερό.

Θα βρεθείτε σε ένα από τα σπουδαιότερα μνημεία της Πόλης. Στην υπόγεια βασιλική δεξαμενή των Βυζαντινών, στο άκρο του Ιπποδρόμου, μεταξύ της Αγιά Σοφιάς και του ανακτόρου Τοπ Καπί. Tην εποχή των Βυζαντινών, αλλά και παλιότερα, συχνά η πολιορκία μιας πόλης κατέληγε σε παράδοση, μόλις τελείωνε το διαθέσιμο νερό και ήταν κοινή πρακτική η κατασκευή υπόγειων δεξαμενών, στις οποίες συγκέντρωναν νερό, συχνά το βρόχινο, για την εποχή της λειψυδρίας.

Η Κωνσταντινούπολη, διέθετε αρκετές τέτοιες υπόγειες δεξαμενές (κινστέρνες), με κορυφαία τη Βασιλική Δεξαμενή. Μια κολοσσιαία κατασκευή μήκους 140, πλάτους 70 και ύψους 9 μέτρων, που μπορούσε να αποθηκεύσει περισσότερα από 800.000 κυβικά μέτρα νερού, το οποίο έρχεται από το φημισμένο δάσος του Βελιγραδίου που απέχει 19 χιλιόμετρα από την Πόλη. Η κατασκευή άρχισε να οικοδομείται το 532 από τον Ιουστινιανό, έχει δηλαδή την ίδια ηλικία με την Αγία Σοφία.

Οι Τούρκοι χρησιμοποιούν για το χώρο αυτόν τον όρο “βυθισμένο ανάκτορο”.

Προκαλεί εντύπωση ότι οι κίονες αυτοί είναι διαφορετικών ρυθμών, ιωνικού, κορινθιακού και λίγοι δωρικού, και δεν υπάρχει καμιά ομοιομορφία στον τρόπο με τον οποίο έχουν τοποθετηθεί. Κι αυτό επειδή για τη δημιουργία της δεξαμενής χρησιμοποιήθηκε υλικό από προϋπάρχουσες κατασκευές.

Την εποχή της Άλωσης και για έναν περίπου αιώνα, οι Οθωμανοί αγνοούσαν την ύπαρξη της Δεξαμενής, που ανακαλύφτηκε από τον Γάλλο περιηγητή Πιερ Ζιλ, ο οποίος ασχολούταν με την ιχθυολογία και τον κόσμο της θάλασσας. Την ανακάλυψε χάρη σε ποιήματα των Βυζαντινών και με έρευνα που έκανε σε σπίτια που είχαν χτιστεί από πάνω. Σε ορισμένα μάλιστα από αυτά είχαν ανοίξει τρύπες στο δάπεδο των υπογείων για να παίρνουν νερό και, όσο κι αν φαίνεται περίεργο, ψάρια.

Η υπόγεια δεξαμενή, χρησιμοποιήθηκε για το πότισμα των κήπων του ανακτόρου του Τοπ Καπί, που βρίσκεται δίπλα και το 1940 αποφασίστηκαν απαλλοτριώσεις και ανάπλαση του χώρου με πλατείες και κήπους, ώστε να αναδειχτεί όλη η περιοχή από την Αγιά Σοφιά μέχρι το Τοπ Καπί.

Μέχρι τα μέσα του ’80 η Βασιλική Δεξαμενή δεν ήταν ανοικτή στο κοινό και αναδείχθηκε αρχικά από την ταινία του Τζέιμς Μποντ, σε ένα κυνηγητό του Σον Κόνερι με την απαραίτητη βάρκα.

Το 1985 άρχισαν εργασίες αποκατάστασης, με πλήρη άντληση των υδάτων που για 1500 χρόνια έρρεαν στη δεξαμενή και την απομάκρυνση 50.000 τόνων λάσπης , ενώ ο θρύλος αναφέρει ότι δεν υπάρχει τέλος στη δεξαμενή ή στο τέλος καταλήγει σε έναν γκρεμός. Αποκαλύφθηκαν ταυτόχρονα δυο γιγαντιαία κεφάλια της Μέδουσας, η μία ανάποδα και η άλλη στο πλάι.

Η εκπληκτική ακουστική του χώρου έχει ως αποτέλεσμα έχει ως αποτέλεσμα να διοργανώνονται συναυλίες κλασικής μουσικής σε αυτόν.