Σαν σήμερα: Ο οραματιστής Κιούμπρικ

Ο ίδιος ήταν ένα αίνιγμα, ζώντας και δημιουργώντας σχεδόν σε απόλυτη απομόνωση, μακριά από το άγρυπνο μάτι των μέσων ενημέρωσης. Οι ταινίες του, που αντανακλούν την εμμονική φύση και την τελειομανία του, παραμένουν μεταξύ των πιο προκλητικών και οραματικών ταινιών που έγιναν ποτέ.

Μετά το ιστορικό έπος «Σπάρτακος» (1960), με θέμα τον βίο και τη δράση του Ρωμαίου επαναστάτη Σπάρτακου, ο Κιούμπρικ γύρισε την ταινία «Λολίτα» (1962), με βάση το μυθιστόρημα του Βλαντίμιρ Ναμπόκοφ, γύρω από το πάθος ενός μεσήλικα για ένα ανήλικο κορίτσι.

Απηυδισμένος από το ασφυκτικό αμερικανικό σύστημα παραγωγής και επιζητώντας περισσότερη καλλιτεχνική ελευθερία, εγκατέλειψε την πατρίδα του και εγκαταστάθηκε στην Αγγλία. Στη νέα του πατρίδα γύρισε μια σειρά από ταινίες που εξερευνούσαν τις δυσαρμονίες και τη βία της σύγχρονης ζωής και ατένιζαν με φαντασία τον κόσμο του μέλλοντος.

Η πρώτη ταινία της νέας περιόδου ήταν η μαύρη κωμωδία «SOS Πεντάγωνο καλεί Μόσχα» (1964), που μετέτρεψε την πιθανότητα ενός πυρηνικού πολέμου την περίοδο του Ψυχρού Πολέμου σε ένα μακάβριο αστείο. Ο Πίτερ Σέλερς είναι απολαυστικός σε τριπλό ρόλο. Ακολούθησε η κλασική πλέον ταινία επιστημονικής φαντασίας «2001: Η Οδύσσεια του Διαστήματος» (1968), μια ευφάνταστη εξερεύνηση του εξελικτικού παρελθόντος του ανθρώπου και του εξωγήινου μέλλοντός του. «Το κουρδιστό πορτοκάλι» (1971), βασισμένο στο μυθιστόρημα του Άντονι Μπέρτζες, είναι μία από τις πιο πολυσυζητημένες ταινίες του και δίχασε για την ωμή και παράλογη βία της.

Επιστρέφοντας στο αμερικανικό σύστημα παραγωγής και ορίζοντας αυτός τους κανόνες του παιχνιδιού, θα γυρίσει μόλις τρεις ταινίες μέχρι τον θάνατό του το 1999, οι οποίες ήταν όλες σπουδαίες. «Η Λάμψη» (1980) είναι μία ταινία τρόμου, βασισμένη στο ομώνυμο μυθιστόρημα του μετρ Στίβεν Κινγκ, με πρωταγωνιστή έναν τρομακτικό Τζακ Νίκολσον στον ρόλο ενός συγγραφέα που απομονώνεται για να αναζητήσει έμπνευση και τελικά οδηγείται στη σχιζοφρένεια.

Επτά χρόνια αργότερα γύρισε το «Μέταλ Τζάκετ» (1987), μια ταινία με θέμα τον «βρόμικο πόλεμο» του Βιετνάμ. Το κύκνειο άσμα του ήταν το ερωτικό δράμα «Μάτια ερμητικά κλειστά» (1999), βασισμένο στη νουβέλα του Άρτουρ Σνίτσλερ «Ονειρική Ιστορία», με πρωταγωνιστές τον Τομ Κρουζ και τη Νικόλ Κίντμαν. Λίγες ημέρες μετά την ολοκλήρωση του μοντάζ, ο Στάνλεϊ Κιούμπρικ πέθανε στον ύπνο του…

Με μια ματιά...

1876: Ο Αλεξάντερ Γκράχαμ Μπελ λαμβάνει δίπλωμα ευρεσιτεχνίας για το τηλέφωνο.

1910: Γίνεται η πρώτη συνέλευση του Πανελλήνιου Ποδοσφαιρικού Ομίλου, μετέπειτα Παναθηναϊκού, στην κατοικία του 20χρονου Γιώργου Καλαφάτη, στην οδό Δερβενίων 3 στα Εξάρχεια, με συμμετοχή 35 μελών. Έχει προηγηθεί η διάσπαση του Ποδοσφαιρικού Ομίλου Αθηνών (Δεκέμβριος 1909, στιγμή κατά την οποία αποφασίζεται η πρώτη μετονομασία του συλλόγου, ενώ θα ακολουθήσει το 1922 η τελική σε ΠΑΟ) και η ιδρυτική συνέλευση του συλλόγου (Ιανουάριος 1910).

1921: Ο Κόκκινος Στρατός, υπό τον Τρότσκι, επιτίθεται στους αναρχικών αντιλήψεων στασιαστές ναύτες της Κροστάνδης.

1934: Γεννήθηκε ο σπουδαίος μουσικός Γιώργος Κατσαρός.

1948: Τα Δωδεκάνησα ενσωματώνονται και επισήμως στην Ελλάδα.

1953: Ξεκινά το πρώτο Παγκόσμιο Πρωτάθλημα μπάσκετ γυναικών στο Σαντιάγο της Χιλής.

1954: Η ΕΣΣΔ κερδίζει τον παγκόσμιο τίτλο στο χόκεϊ επί πάγου, όταν νικά τον Καναδά με 7-2 στη Στοκχόλμη, στην πρώτη της συμμετοχή σε τουρνουά του αθλήματος.

1963: Διαλύεται επισήμως το ΠΟΚ που είχαν συστήσει ο Παναθηναϊκός, ο Ολυμπιακός και η ΑΕΚ για να διευκολύνουν τη συνεργασία τους σε όλα τα επίπεδα.

1970: Γεννήθηκε η Αγγλίδα ηθοποιός Ρέιτσελ Βάις.

1987: Ο Μάικ Τάισον γίνεται ο νεαρότερος πρωταθλητής, όταν κερδίζει τον Τζέιμς Σμιθ με ομόφωνη απόφαση μετά από 12 γύρους σε αγώνα στο Λας Βέγκας.

1991: Η Αλβανία κηρύσσει στρατιωτική περιοχή το Δυρράχιο και απαγορεύει τις μαζικές συγκεντρώσεις στα Τίρανα και σε τρεις ακόμα πόλεις, μετά την έξοδο χιλιάδων Αλβανών στην Ιταλία.

2004: Έπειτα από 11 χρόνια, η Νέα Δημοκρατία με αρχηγό τον Κώστα Καραμανλή επιστρέφει στην εξουσία. Εξασφαλίζει άνετη πλειοψηφία 165 εδρών με ποσοστό 45,36% έναντι 40,55% και 117 έδρες του ΠΑΣΟΚ, που πριν από δύο μήνες εξέλεξε ως νέο πρόεδρό του τον Γιώργο Παπανδρέου.

2012: Πέθανε η ηθοποιός Σμαρούλα Γιούλη.