Η δολοφονία του Σολωμού Σολωμού

Τρεις μέρες μετά την άνανδρη δολοφονία του Τάσου Ισαάκ, που είχε ξυλοκοπηθεί μέχρι θανάτου από Τουρκοκυπρίους, έγινε η κηδεία του. Αμέσως μετά την τελετή, αρκετοί από τους παριστάμενους συγκρότησαν διαδήλωση και ξαναμπήκαν στη νεκρή ζώνη από το ίδιο σημείο, για να αποτίσουν φόρο τιμής στον Ισαάκ, καταθέτοντας στεφάνια και λουλούδια στον τόπο της δολοφονίας του. Ανάμεσα στους διαδηλωτές ήταν και ο 26χρονος Σολωμός Σολωμού, δεύτερος ξάδελφος του Ισαάκ. Ήταν πρόσφυγας από την Αμμόχωστο και ζούσε στο Παραλίμνι.

Γύρω στις 2.20 μετά το μεσημέρι, ο Σολωμού ξεστράτισε από τους συγκεντρωμένους και κατευθύνθηκε σ’ ένα κοντινό τουρκικό φυλάκιο. Με ένα τσιγάρο στο στόμα και αγνοώντας τις προειδοποιήσεις των Τούρκων στρατιωτών, άρχισε να σκαρφαλώνει στον ιστό, με πρόθεση να κατεβάσει την τουρκική σημαία. Την ίδια ώρα ακούστηκαν τρεις πυροβολισμοί από την πλευρά των κατεχομένων και ο νεαρός άνδρας σωριάστηκε στο χώμα. Είχε δεχτεί τρεις σφαίρες, μία στο στόμα, μία στο λαιμό και μία στο στομάχι, που αποδείχθηκαν θανατηφόρες. Ακολούθησαν και άλλοι πυροβολισμοί, από τους οποίους τραυματίστηκαν ελαφρά 11 άτομα, ανάμεσά τους και δύο Κυανόκρανοι.

Η κηδεία του Σολωμού Σολωμού έγινε στις 16 Αυγούστου 1996 στο Παραλίμνι, παρουσία πλήθους κόσμου που καταδίκασε την τουρκική βαρβαρότητα, όπως είχε πράξει τρεις μέρες νωρίτερα με την άνανδρη δολοφονία του Τάσου Ισαάκ. Στις 17 Αυγούστου επισκέφθηκε την Κύπρο ο Έλληνας πρωθυπουργός Κώστας Σημίτης, ο οποίος χαρακτήρισε κοινούς εγκληματίες τους δολοφόνους του Σολωμού.

Την ίδια περίοδο βρέθηκε στα κατεχόμενα και η Τουρκάλα πρωθυπουργός, Τανσού Τσιλέρ, η οποία μιλώντας ενώπιον πλήθος Τουρκοκυπρίων δικαιολόγησε πλήρως την πράξη, λέγοντας ότι οι Τούρκοι θα κόψουν τα χέρια οποιουδήποτε προσβάλλει το εθνικό σύμβολο. Η απάντηση ήλθε από τον εκπρόσωπο του αμερικανικού υπουργείου Εξωτερικών, Νίκολας Μπερνς, ο οποίος δήλωσε ότι «η ανθρώπινη ζωή είναι σπουδαιότερη από ένα κομμάτι ύφασμα».

Η Κυπριακή Αστυνομία, βασιζόμενη σε οπτικό υλικό (τηλεοπτικό και φωτογραφικό), κατόρθωσε να αναγνωρίσει τους δράστες της δολοφονίας Σολωμού κι εξέδωσε διεθνές ένταλμα σύλληψης για τους: Κενάν Ακίν, υπουργό Γεωργίας του ψευδοκράτους, Ερντάλ Χατζιαλί Εμανέτ, επικεφαλής των ειδικών δυνάμεων στα κατεχόμενα, Ατίλα Σαβ, επικεφαλής της αστυνομίας των Κατεχομένων, Χασάν Κουνταξί, υποστράτηγο των κατοχικών δυνάμεων, Μεχμέτ Καρλί, ταξίαρχο των κατοχικών δυνάμεων.

Τον Οκτώβριο του 2004 ο Ακίν παραδέχθηκε ότι ήταν αυτός που δολοφόνησε τον Σολωμού, αλλά δικαιολογήθηκε ότι διατάχθηκε από τον Χαλίλ Σαντραζάμ, τότε διοικητή των κατοχικών δυνάμεων στο νησί. Ο Σαντραζάμ με δηλώσεις του διέψευσε τους ισχυρισμούς του Ακίν, που λίγο αργότερα συνελήφθη από τις τουρκικές αρχές για λαθρεμπόριο, αλλά αφέθηκε ελεύθερος με άνωθεν εντολή.

Στις 24 Ιουνίου 2008 το Ευρωπαϊκό Δικαστήριο Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων (ΕΔΑΔ) έκρινε ένοχη την Τουρκία για τη δολοφονία του Σολωμού Σολωμού, βάσει του άρθρου 2 της Ευρωπαϊκής Σύμβασης για την προάσπιση των Δικαιωμάτων του Ανθρώπου και των Θεμελιωδών Ελευθεριών. Επίσης, επιδίκασε χρηματική αποζημίωση στην οικογένειά του.

Η αυτοθυσία του Σολωμού ενέπνευσε αρκετούς Έλληνες καλλιτέχνες. Ο στιχουργός Άλκης Αλκαίος του αφιέρωσε το τραγούδι «Πάντα Γελαστοί», που μελοποίησε ο Θάνος Μικρούτσικος και πρωτοτραγούδησε ο Δημήτρης Μητροπάνος. Ο Νότης Σφακιανάκης τραγούδησε πρώτα το «Τέλη Καλοκαιριού», σε στίχους Γιώργου Πηλιανίδη και μουσική Γιάννη Παπαδόπουλου και αργότερα το πιο γνωστό «Ήταν Τρελός», σε στίχους Χρήστου Κρετσόβαλη και μουσική Βασίλη Δήμα.

Με μια ματιά…

1846: Ο αμερικανός συγγραφέας Χένρι Ντέιβιντ Θόροου φυλακίζεται, επειδή αρνείται να πληρώσει φόρο για λόγους ιδεολογίας.

1867: Υπογράφεται στο Φεσλάου της Αυστρίας η μυστική συνθήκη της ελληνοσερβικής συμμαχίας, η οποία αποσκοπεί στην απελευθέρωση των χριστιανικών εδαφών που κατέχει η Οθωμανική Αυτοκρατορία στα Βαλκάνια.

1974: Εκδηλώνεται στην Κύπρο ο δεύτερος «Αττίλας», με την προώθηση των τουρκικών δυνάμεων στη σημερινή γραμμή αντιπαράθεσης, μετά τον «τορπιλισμό» των ειρηνευτικών συνομιλιών της Γενεύης από τους Τούρκους. Σε ένδειξη διαμαρτυρίας, η Ελλάδα αποσύρει τις δυνάμεις της από το στρατιωτικό σκέλος του ΝΑΤΟ.

1980: Ο ηλεκτρολόγος Λεχ Βαλέσα ηγείται των απεργιών στα ναυπηγία του Γκντανσκ της Πολωνίας, προκαλώντας το κομμουνιστικό καθεστώς της χώρας.

2005: Αεροσκάφος Boeing 737-400 της κυπριακής εταιρίας Helios, που είχε απογειωθεί από τη Λάρνακα με προορισμό την Αθήνα, συντρίβεται στο Γραμματικό, με αποτέλεσμα να σκοτωθούν και οι 121 επιβαίνοντες.