«Φωτιά και τσεκούρι στους προσκυνημένους»

Στις αρχές του 1827 η Πελοπόννησος εξακολουθούσε να υφίσταται λεηλασίες και καταστροφές από τα στρατεύματα του Ιμπραήμ. Οι περισσότερες εστίες αντίστασης είχαν εξουδετερωθεί. Παρ’ όλα αυτά, οι Αιγύπτιοι δέχονταν συνεχείς επιθέσεις ελληνικών τμημάτων στρατιωτών και χωρικών, οι οποίοι συνέχιζαν τη συγκινητική τους αντίσταση εξαντλημένοι, πεινασμένοι και άοπλοι οι περισσότεροι, παρόλο που ο Ιμπραήμ εφάρμοσε τη μέθοδο του προσκυνήματος σε μεγάλη κλίμακα, ιδιαίτερα μετά την επιστροφή του από το Μεσολόγγι.

Ο Θεόδωρος Κολοκοτρώνης ανέφερε στα απομνημονεύματά του ότι όσοι οπλαρχηγοί προσκυνούσαν, κυρίως λόγω των υψηλών χρηματικών αμοιβών που τους υποσχέθηκε ο Ιμπραήμ, ήταν πρώην μισθοφόροι στην υπηρεσία των προκρίτων του Μοριά. Ένας από τους πιο σημαντικούς οπλαρχηγούς που άλλαξε στρατόπεδο ήταν ο Δημήτριος Νενέκος από το χωριό Ζουμπάτα της Αχαΐας. Το παράδειγμα του οπλαρχηγού Νενέκου, που είχε πολεμήσει γενναία τον Ιμπραήμ, αλλά τελικά τον προσκύνησε, ακολούθησαν σύντομα οι συγχωριανοί του και έπειτα πολλοί από τους Αρβανίτες των γειτονικών περιοχών. Οι περισσότεροι όμως αναγκάστηκαν να προσκυνήσουν εξαιτίας της τρομοκρατίας που ασκούσαν οι άνθρωποι του Νενέκου.

Τότε ο Κολοκοτρώνης προσέφερε την τελευταία μεγάλη υπηρεσία στην πατρίδα. Υπό αυτές τις αντίξοες συνθήκες, ο «Γέρος» στην κυριολεξία «ξαναζωντάνεψε» την «ετοιμοθάνατη» επανάσταση. Με το σύνθημα «φωτιά και τσεκούρι στους προσκυνημένους» απάντησε με μια χωρίς προηγούμενο τρομοκρατία στην τρομοκρατία του Ιμπραήμ. Μεταχειριζόμενος σκληρά μέτρα, απέτρεψε τον λαό της Πελοποννήσου από το προσκύνημα. Όσα χωριά αρνούνταν να επανέλθουν στο ελληνικό στρατόπεδο, δέχονταν αιφνιδιαστικές επιθέσεις από τους άνδρες του «Γέρου». Σε όλον τον Μοριά οι πρωτεργάτες του προσκυνήματος συλλαμβάνονταν και εκτελούνταν. Στις πλατείες των χωριών οι απαγχονισμένοι συνεργάτες του εχθρού έκαναν τους διστακτικούς κατοίκους να λάβουν πολύ σοβαρά υπόψη τους τις απειλητικές προειδοποιήσεις του Έλληνα στρατηγού. Οι αδύναμοι, άβουλοι και τρομοκρατημένοι αγρότες αντιμετώπιζαν τώρα τον ίδιο κίνδυνο, τον οποίο προσπαθούσαν να αποφύγουν με την υποταγή τους.

Ταυτόχρονα, βέβαια, προσπαθούσε με νουθεσίες να επαναφέρει τους προσκυνημένους στο πατριωτικό τους χρέος. Πολλοί μικροκαπεταναίοι που είχαν γίνει σύντροφοι του Νενέκου επέστρεψαν στα ελληνικά στρατόπεδα και ολόκληρα χωριά έπαυσαν πλέον να έχουν επαφές με τον εχθρό.

Ο Νενέκος, παρ’ όλα αυτά, παρέμεινε πιστός στον Ιμπραήμ. Ο Αιγύπτιος αρχηγός έδειξε απόλυτη εμπιστοσύνη στον Νενέκο και εκείνος τον δικαίωσε. Κάποτε μάλιστα, μεταβαίνοντας ο Αιγύπτιος αρχηγός από την Πάτρα στα Καλάβρυτα, παραδρόμησε, χάθηκε σε ένα δάσος και έμεινε μόνος του χωρίς τη σωματοφυλακή του, μόνο με έναν συνοδό. Όταν κατάλαβε το λάθος του, είχε απομακρυνθεί πάρα πολύ από τους στρατιώτες του. Προσπαθώντας να βρει τον σωστό δρόμο, συνάντησε τον Νενέκο που με τους δικούς του οπλοφόρους ακολουθούσε πάντα τις αιγυπτιακές φάλαγγες ως οπισθοφυλακή.

Τότε ο Νενέκος μπορούσε να συλλάβει αν ήθελε τον Ιμπραήμ ή να τον σκοτώσει. Εκεί κοντά μάλιστα βρισκόταν το μοναστήρι της Μακελαριάς, το οποίο ήταν απόρθητο, όπως και η ασφαλέστερη μονή του Μεγάλου Σπηλαίου. Οι Αιγύπτιοι δεν θα γνώριζαν τι απέγινε ο αρχηγός τους. Ο αιχμάλωτος Ιμπραήμ θα αποτελούσε το πιο ισχυρό όπλο στα χέρια των επαναστατών. Ήταν σίγουρο ότι ο πασάς της Αιγύπτου Μωχάμετ Αλί δεν θα διακινδύνευε για κανέναν λόγο τη ζωή του αγαπημένου του γιου. Όμως, ο Αλβανός οπλαρχηγός αποδείχθηκε αντάξιος της εμπιστοσύνης του Ιμπραήμ και η επανάσταση έχασε μια μοναδική ευκαιρία. Ο Κολοκοτρώνης έδωσε εντολή να εκτελεστεί και να γίνει παράδειγμα προς αποφυγήν.

Με μια ματιά…

240 π.Χ.: Ο Ερατοσθένης καταφέρνει να υπολογίσει την περίμετρο της Γης.

1843: Ο Καρλ Μαρξ έρχεται εις γάμου κοινωνία με την αριστοκρατικής καταγωγής Τζένι φον Βεστπάλεν. Ο Γερμανός φιλόσοφος είναι 25 ετών και η σύζυγός του 29.

1863: Ένοπλη ρήξη «Ορεινών» και «Πεδινών» στην Αθήνα (Κανάρης, Βούλγαρης), η κορύφωση των γνωστών και ως «Ιουνιανών».

1938: Η Ιταλία νικά την Ουγγαρία με 4-2 στο Παρίσι και κατακτά το τρίτο Παγκόσμιο Κύπελλο ποδοσφαίρου. Λίγο πριν από την έναρξη του τελικού ο Ιταλός δικτάτορας Μπενίτο Μουσολίνι είχε τηλεγραφήσει στους παίκτες της Ιταλίας το μήνυμα «νίκη ή θάνατος».

1953: Οι Έθελ και Τζούλιους Ρόζενμπεργκ εκτελούνται στις φυλακές Σινγκ-Σινγκ των ΗΠΑ. Είχαν καταδικαστεί σε θάνατο με την κατηγορία της κατασκοπίας υπέρ των Σοβιετικών.