Ο «Οδυσσέας» που λογοκρίθηκε ως πορνογράφημα

Όταν κυκλοφόρησε, το βιβλίο προκάλεσε σκάνδαλο και λογοκρίθηκε ως πορνογράφημα. Σήμερα αναγνωρίζεται ως ένα από τα αριστουργήματα της λογοτεχνίας του 20ού αιώνα.

«Βρόμικο, βλάσφημο, άσεμνο και τελικά αδιάβαστο» έχει χαρακτηριστεί το βιβλίο του Τζόις από πολλούς κριτικούς και αναγνώστες. Ορισμένοι θεωρούν τον «Οδυσσέα» εγχειρίδιο τεχνικής ή δοκίμιο (αντί)φιλοσοφικό ή (αντί)πατριωτικό ή (αντί)εκκλησιαστικό. «Εάν ο “Οδυσσέας” δεν αξίζει να διαβαστεί, τότε η ζωή δεν αξίζει να τη ζει κανείς» απάντησε ο Τζόις, για το νεωτερικό δημιούργημά του. «Είναι ένα βιβλίο στο οποίο όλοι μας χρωστάμε και από το οποίο κανείς μας δεν μπορεί να ξεφύγει» έγραψε ο Τόμας Έλιοτ. Ένα βιβλίο που έφερε επανάσταση στη λογοτεχνία. Ένα έργο όπου ο λυρισμός και η χυδαιότητα φτάνουν στα άκρα, συνθέτοντας ένα απολλώνιο και διονυσιακό αμάλγαμα.

Ο Τζόις, στον «Οδυσσέα», καταγράφει τις σκέψεις και τις πράξεις πραγματικών ανθρώπων, ακόμη και τις πιο αισχρές και άσεμνες. Η σεξουαλικότητα της τζοϊσικής Πηνελόπης, της Μόλλυ Μπλουμ, στο τελευταίο κεφάλαιο και οι σαδομαζοχιστικές «παραισθήσεις» στο κεφάλαιο της Κίρκης καθώς και ο αυνανισμός του ήρωα στο κεφάλαιο της Ναυσικάς είναι μερικά παραδείγματα...

Με τη φήμη που περιβάλλει το βιβλίο, αισθάνεται κανείς υποχρεωμένος να διαβάσει τον «Οδυσσέα» και να του αρέσει. Όταν προσπαθήσει να το διαβάσει, διαπιστώνει ότι πρόκειται για ένα δύσκολο έργο. Κάθε συναίσθημα, κάθε σκέψη, όλες οι αισθήσεις, οι ανθρώπινες αδυναμίες και τα βίτσια, αποτελούν το υλικό αυτού του έργου. Σύμφωνα με τον Τζακ Ντάλτον, που ασχολήθηκε με τον Τζόις, η πρώτη έκδοση του «Οδυσσέα» περιείχε πάνω από δύο χιλιάδες λάθη, αλλά εξακολουθεί να είναι η πιο ακριβής έκδοση που έχει δημοσιευθεί. Κάθε επόμενη έκδοση προσπαθούσε να διορθώσει αυτά τα λάθη, ενσωμάτωνε όμως νέα, σε μια προσπάθεια που ήταν ακόμη πιο δύσκολη λόγω των εκούσιων λαθών που εισήγαγε ο Τζόις για να προκαλέσει τον αναγνώστη.

ΜΕ ΜΙΑ ΜΑΤΙΑ...

1947: Μία φωτεινή επιγραφή με το σύνθημα «Να φύγουν οι Άγγλοι» αναρτάται στην Ακρόπολη, κατά τη διάρκεια του εμφυλίου πολέμου. Οι δράστες συλλαμβάνονται και η αστυνομία ανακοινώνει ότι πίσω από το εγχείρημα κρύβεται κομμουνιστικός δάκτυλος.

1982: Στρατιωτικές δυνάμεις της Συρίας, με διαταγή του Προέδρου της χώρας Χαφέζ αλ Άσαντ, επιτίθενται κατά του χωριού Χαμάκαϊ και σκοτώνουν χιλιάδες ανθρώπους, στην προσπάθειά τους να καταστείλουν εξέγερση των «Αδελφών Μουσουλμάνων».

1991: Στην Κύπρο έντονες αντιδράσεις κυβέρνησης και κομμάτων προκαλεί η έκθεση Μπους για το Κυπριακό, στην οποία παραλείπεται τελείως η τουρκική αδιαλλαξία.

1996: Πεθαίνει από καρκίνο ο δημοσιογράφος Χρήστος Ράπτης, διευθυντής του αθλητικού τμήματος του «Ελεύθερου Τύπου» και δημοσιογράφος της ΕΡΤ.

1998: Στον χορό των κινητοποιήσεων μπαίνουν σχεδόν όλοι οι αγρότες της χώρας, άλλοι με συμβολικούς αποκλεισμούς υπουργείων, άλλοι με αποκλεισμούς εθνικών οδών και λιμανιών. Εκατοντάδες τρακτέρ είναι παρατεταγμένα εκατέρωθεν της εθνικής οδού στην περιοχή της Λάρισας, την ώρα που ο κυβερνητικός εκπρόσωπος Δημήτρης Ρέππας αποκλείει το ενδεχόμενο συνάντησης των αγροτών με τον πρωθυπουργό Κώστα Σημίτη, παραπέμποντάς τους στον υπουργό Γεωργίας και στο Συμβούλιο Αγροτικής Πολιτικής.

2006: Μέγα σκάνδαλο τηλεφωνικών υποκλοπών εις βάρος του ίδιου του πρωθυπουργού της Ελλάδας, Κώστα Καραμανλή, στελεχών της κυβέρνησης και άλλων παραγόντων της δημόσιας ζωής αποκαλύπτεται σε κοινή συνέντευξη Τύπου των υπουργών Επικρατείας Θόδωρου Ρουσόπουλου, Δικαιοσύνης Αναστάση Παπαληγούρα και Δημόσιας Τάξης Γιώργου Βουλγαράκη.

2017: Πεθαίνει ο προπονητής ποδοσφαίρου Μίλτος Παπαποστόλου.

2020: Η ομάδα μπάσκετ γυναικών του Ολυμπιακού, επικρατώντας 91-65 των Χανίων για τη 15η αγωνιστική της Α1, φτάνει στην 112η σερί νίκη της στο πρωτάθλημα (και τις 130 στις εγχώριες διοργανώσεις) και κάνει παγκόσμιο ρεκόρ, αφού ξεπερνά αυτό που είχαν οι Κονέκτικατ Χάσκις στο NCAA.

2022: Πεθαίνει ο Χρήστος Σαρτζετάκης, πρώην Πρόεδρος της Δημοκρατίας.