Όταν ο Τσιτσάνης είδε τη Ρόζα: «Με γοήτευσε. Αηδονόλαλη. Ήταν ολόκληρο το Σμυρνέικο τραγούδι»

Ήταν η κόρη του παλιατζή που έκρυβε την ηλικία της. Η Ρόζα Εσκενάζυ ήταν η μεγάλη σταρ μιας άλλης εποχής. Έζησε με τρόπο μυθιστορηματικό, μεγαλούργησε αν και ο ίδιος ο Ιωάννης Μεταξάς έφτασε να παρέμβει προκειμένου να λογοκριθεί τραγούδι της, συγκεκριμένα το «πρέζα όταν πιείς».

Η Σάρα Σκιναζί όπως ήταν το πραγματικό όνομά της, γεννήθηκε το 1897. Ήταν η πρώτη τραγουδίστρια η οποία υπέγραψε αποκλειστικό συμβόλαιο με δισκογραφική εταιρία. Γιατί συνέβη αυτό γίνεται εύκολα κατανοητό με όσα έλεγε γι’ αυτήν ο Βασίλης Τσιτσάνης.

Mια από τις μεγαλύτερες μορφές του ρεμπέτικου

Μαγεμένος από το μεγαλείο της είχε πει: «Δούλευε τότε με τον Σαλονικιό και τον Ταμπούλη - ήταν τρίο, σ’ ένα στενόμακρο μαγαζί στην οδό Δώρου στον Ταΰγετο. Πήγα και την είδα. Δεν κρύβω πως με γοήτευσε! Ήταν αηδονόλαλη. Είχε το έμφυτο του τραγουδιού και του πάλκου. Αναμφισβήτητα ήταν γεννημένη για κάτι τέτοιο. Συνδύαζε και μάλιστα με συγκλονιστικό τρόπο το τραγούδι και το χορό. Η Ρόζα δεν συνεργάστηκε μαζί μου. Ανήκαμε σε διαφορετικές σχολές. Ωστόσο είμαι σε θέση να ξέρω πως υπήρξε μια από τις μεγαλύτερες μορφές του ρεμπέτικου τραγουδιού. Και σίγουρα ολόκληρο το σμυρνέικο τραγούδι».

Αυτό αναφέρονται από τον Βασίλη Τσιτσάνη στο βιβλίο «Ρόζα Εσκενάζυ: Αυτά που θυμάμαι» (Εκδόσεις Κάκτος).

Πατριάρχισσα του Σμυρνέικου

«Η Ρόζα Εσκενάζυ είναι μια από τις μεγαλύτερες τραγουδίστριες του ρεμπέτικου, από τους σημαντικότερους εκπροσώπους του και Πατριάρχισσα του Σμυρνέικου τραγουδιού που κυριαρχούσε κι αυτό στον τόπο μας μέχρι τα τέλη της δεκαετίας του ’30», αναφέρει στο ίδιο βιβλίο ο Κώστας Χατζηδουλής, ο οποίος έχει την επιμέλεια.

Αλφαβητάριο του ρεμπέτικου

Ο ίδιος μεταφέρει και τα λόγια του Γιάννη Παπαϊωάννου για τη θρυλική Ρόζα Εσκενάζυ: «Μην το ψάχνεις πολύ γιατί θα κουραστείς. Η Ρόζα είναι το Αλφαβητάριο του ρεμπέτικου τραγουδιού. Το Άλφα σου λέω και το Ωμέγα. Όλα. Τα πάντα. Και τα περασμένα και τα τωρινά κι αυτά που θα’ ρθουν».