O διαιτητής του «Τελικού του αιώνα» Μελέτης Βουτσαράς στο ΦΩΣ: «Στη διαιτησία δεν θα αλλάξει τίποτα»

Μιλάει στο «ΦΩΣ» ο διαιτητής του μεγαλύτερου ίσως τελικού Κυπέλλου όλων των εποχών στην Ελλάδα, του Παναθηναϊκός-Ολυμπιακός το 1988, με Κοσκωτά και Γιώργο Βαρδινογιάννη, και θυμίζει σπουδαίες ιστορίες από τα παλιά τα χρόνια… 

O διαιτητής του «Τελικού του αιώνα» Μελέτης Βουτσαράς στο ΦΩΣ: «Στη διαιτησία δεν θα αλλάξει τίποτα»

Συνέντευξη στον ΘΕΜΗ ΣΙΝΑΝΟΓΛΟΥ

Για πολλούς ήταν ο μεγαλύτερος τελικός όλων των εποχών. Όχι μόνο επειδή ήταν μεταξύ των «αιωνίων» αντιπάλων, όχι μόνο επειδή πήγε στην παράταση και στα πέναλτι, αλλά και επειδή ήταν Κοσκωτάς - Γιώργος Βαρδινογιάννης, όλη η Ελλάδα ασχολιόταν για εβδομάδες πριν από το ματς και πολύ καιρό μετά…

Διαιτητής εκείνου του συγκλονιστικού τελικού ήταν ο Μελέτης Βουτσαράς. Μου είπε απίθανα πράγματα που έχουν ενδιαφέρον. Είναι 79 χρονών στα 80, και παίζει διαιτητής ακόμα τους αγώνες των βετεράνων του Ολυμπιακού! Πρόσφατα έπαιξε διαιτητής στο φιλικό των βετεράνων του Ολυμπιακού με τη Φίτεσε. Και βγάζει όλο το ματς!

Η συνέντευξη δημοσιεύτηκε στο «ΦΩΣ» στις 23/6/2023

Συγγνώμη, είστε πραγματικά 79 στα 80;

(γελάει). Ναι.

Πόσο χρόνο παίξατε στο Ολυμπιακός-Φίτεσε;

Και τα δύο ημίχρονα! Νίκησε 3-0 ο Ολυμπιακός. Μετά μας είχε δεξίωση ο Γλύκας στο Καραϊσκάκη, στο εστιατόριο, του αρέσουν αυτά, είναι πολύ καλός, ενδιαφέρεται, δίνει και την ψυχή του.

Πώς αντέχετε;

Κάνω τρεις ώρες τα πρωινά ποδήλατο και κάθε Σαββατοκύριακο πάω στην Πεντέλη με τα πόδια.

Πόσα χιλιόμετρα;

Είναι 8 χιλιόμετρα να πάω και 8 χιλιόμετρα να γυρίσω. Κάποτε το πήγαινα τρέχοντας!

Διατροφή;

Φρούτα πολλά, ψάρι και όσπρια.

Αλκοόλ;

Όποτε βγαίνουμε για φαγητό με τη σύζυγο, πίνουμε κρασάκι και μπίρα χωρίς ενδοιασμούς.

Τσιγάρο;

Όχι.

Ποτέ;

Το έκοψα τελείως από το 1985. Κάπνιζα τέσσερα τσιγάρα την ημέρα. Πόσων χρόνων είσαι, νεαρέ μου;

Είμαι 49.

Εγώ στην ηλικία σου ήμουν διαιτητής Α' Εθνικής ακόμα! Είχαμε όριο τα 50 τότε.

Πόσα χρόνια παίξατε Α' Εθνική;

Από το 1981 έως το 1991. Η χρυσή εποχή του ελληνικού ποδοσφαίρου. Η καλύτερη δεκαετία πιστεύω. Με τα μεγαλύτερα γήπεδα γεμάτα, χαμός γινόταν από κόσμο.

Διεθνής διαιτητής πόσα χρόνια;

Από το 1986 έως το 1991.

Παίξατε στον κατά πολλούς μεγαλύτερο τελικό όλων των εποχών. Πείτε μου πράγματα που ζήσατε.

Είχε 85.000 κόσμο μέσα! Μαύρη αγορά τα εισιτήρια. Οπαδοί και των δύο ομάδων. Δεν μπορώ να πω δημόσια τι γινόταν τότε... Ήταν η αρχή που έβγαινε το σκάνδαλο Κοσκωτά. Είχαν πέσει όλοι πάνω από αυτόν τον τελικό. Τα ΜΜΕ, οι τεράστιες αυτές ομάδες, όλος ο φίλαθλος κόσμος, η ΕΠΟ, η κυβέρνηση... Για πρώτη φορά στα χρονικά έγινε κλήρωση για το ποιος θα είναι ο διαιτητής μέσα στα αποδυτήρια του γηπέδου μία ώρα πριν από τον αγώνα!

Μεταξύ ποιων διαιτητών;

Μεταξύ πέντε διεθνών διαιτητών. Ήμουν εγώ ο διαιτητής που κληρώθηκε. Βοηθοί μου ήταν ο Νικάκης και ο Δημητριάδης. Αναπληρωματικός ο Κολοκυθάς. Και τέταρτος ο Ναούμ. Δύο άλλοι διαιτητές είχαν δηλώσει κώλυμα.

Ποιοι;

Άσ' το γιατί έχουν πεθάνει...

Κατέβηκαν στα αποδυτήρια την ώρα του αγώνα και ο Κοσκωτάς και ο Βαρδινογιάννης. Σας είπαν τίποτα;

Όχι. Αργότερα όμως είδα στην τηλεόραση ότι και οι δύο είχαν κάνει δηλώσεις με λίγες σπόντες για τη διαιτησία μου. Την άλλη μέρα του αγώνα μια ουδέτερη εφημερίδα έγραψε ότι, αφού έκαναν παράπονα και οι δύο πρόεδροι, ο Βουτσαράς πέτυχε! Και πράγματι είχα κάνει άριστη διαιτησία.

Δεν τιμωρηθήκατε.

Όχι βέβαια. Αυτό το ματς με καθιέρωσε. Έκανα άριστη διαιτησία στον πιο δύσκολο τελικό όλων των εποχών. Συνολικά έπαιξα τρεις τελικούς Κυπέλλου Ελλάδας. Ηρακλής - ΟΦΗ στο ΟΑΚΑ που το κέρδισε ο ΟΦΗ στα πέναλτι. Ολυμπιακός - Παναθηναϊκός το 1988 που το πήρε στα πέναλτι ο Παναθηναϊκός. Και Παναθηναϊκός - Αθηναϊκός που ήταν η μέρα που αποχωρούσα από τη διαιτησία και ο Αθηναϊκός έφτασε στο τσακ να αποκλείσει τη Μάντσεστερ Γιουνάιτεντ!

Δεν φάγατε κράξιμο από τα ΜΜΕ;

Όπως σου είπα, ουδέτερη εφημερίδα της εποχής, ο «Φίλαθλος», έγραψε ότι, αφού είχαν παράπονα και οι δύο, σημαίνει ότι πέτυχα. Θυμάμαι και την εφημερίδα του Κακαουνάκη τότε, με είχε σε δύο σκίτσα. Στο ένα πριν από το ματς ήμουν κανονικός με στολή διαιτησίας και στο άλλο μετά το ματς ήμουν γέρος με μπαστούνι! Εννοώντας τι πίεση είχα περάσει. Και ένα ακόμα σκίτσο της «Ελευθεροτυπίας» όπου με είχαν ο Κοσκωτάς και ο Βαρδινογιάννης στην πυρά! Και έλεγαν «εσύ φταις για όλα, και για τον ΟΤΕ και για τη ΔΕΗ και για το χάλι της Ελλάδας».

Είχατε δώσει αρκετά πέναλτι θυμάμαι.

Είχα δώσει τρία πέναλτι. Πριν φτάσει το ματς στα πέναλτι στο τέλος. Έληξε 2-2 στην παράταση. Είχα δώσει δύο πέναλτι στον Ολυμπιακό και ένα στον Παναθηναϊκό.

Ήταν όλα;

Ήταν όλα πέναλτι κανονικότατα!

Και είχατε αποβάλει παίκτη του Παναθηναϊκού, τον Μπατσινίλα. Ο δε Βαμβακούλας, που έπαιζε στον Παναθηναϊκό τότε, είχε πιάσει την μπάλα με τα χέρια.

Άσ' το, μην το συζητάμε γιατί τον βλέπω τον Νίκο στους αγώνες των βετεράνων. Το θέμα είναι ότι οι αποφάσεις μου ήταν σωστές σε ένα ματς-θρίλερ με τη μεγαλύτερη πίεση όλων των εποχών. Πήρε το Κύπελλο ο Παναθηναϊκός στις λεπτομέρειες, στα πέναλτι στο τέλος, έπιασε πέναλτι ο Σαργκάνης.

Και είχε σκοράρει και πέναλτι ο Σαργκάνης. Τι σας είχε κάνει μεγαλύτερη εντύπωση από τους παίκτες τότε;

Ο Φούνες. Ήταν ταύρος. Μου θύμιζε τον Σιδέρη αυτό το παιδί! Είχε βάλει και τα δύο πέναλτι που έδωσα στον Ολυμπιακό στο ματς. Αλλά του το απέκρουσε ο Σαργκάνης στη διαδικασία των πέναλτι στο τέλος. Όταν έμαθα ότι πέθανε ο Φούνες πρόωρα, στεναχωρήθηκα.

Απειλές δεχόσασταν;

Όχι ιδιαίτερα.

Ξύλο είχατε φάει ποτέ από παίκτες;

Πριν παίξω στην Α' Εθνική, ήταν ένα ματς που έπαιξα στο τοπικό της Αθήνας, έπαιζε ο πρώτος με τον τελευταίο. Κέρδιζε ο τελευταίος. Εκνευρίστηκε ένας παίκτης του πρώτου και με έσπρωξε. Και διέκοψα τον αγώνα!

Πέσατε κάτω;

Έπεσα, ναι, στα γόνατα. Διέκοψα το ματς εις βάρος της ομάδας του παίκτη που το έκανε. Ήταν το μόνο ματς που έχω διακόψει.

Τηλέφωνο έπαιρναν στο σπίτι να σας βρίζουν ή να απειλούν;

Τότε δεν υπήρχαν τα κινητά τηλέφωνα. Είχα πάγια τακτική να μη σηκώνω ποτέ το τηλέφωνο! Το σήκωνε πάντα η σύζυγος.

Ο Γιώργος Βαρδινογιάννης πήρε ποτέ τηλέφωνο στο σπίτι;

Ποτέ. Τον Γιώργο Βαρδινογιάννη τον γνώρισα πρώτη φορά από κοντά όταν μου έδωσε τιμητική πλακέτα στο τελευταίο ματς της καριέρας μου στον τελικό Κυπέλλου Παναθηναϊκός - Αθηναϊκός.

Κορυφαία σας στιγμή;

Εκείνος ο τελικός του 1988 μεταξύ Ολυμπιακού και Παναθηναϊκού. Ένα τέτοιο ματς είναι το όνειρο κάθε διαιτητή!

Πρέπει να κουβαλάει τρέλα ο διαιτητής;

Όλοι είμαστε άνθρωποι. Κάποτε ο Βουράκης μού είχε πει: «Ρε Μελέτη, πρέπει να κοιτάγεσαι στον καθρέφτη και να γίνεις πιο σκληρός». Του απάντησα «εγώ, κύριε Βουράκη, διαιτητής είμαι, όχι θηριοδαμαστής». Και μίλαγα πάντα στον πληθυντικό στους ποδοσφαιριστές. Αυτό με βοήθησε πιστεύω.

Ναι, ε; Επειδή τους κρατούσατε σε απόσταση;

Λειτουργούσε. Είναι σημαντικό να είσαι ευγενής.

Σας έβριζαν οι παίκτες;

Όχι. Αν και κάθε ομάδα είχε από έναν παίκτη σκληρό.

Ποιοι παίκτες ήταν επιθετικοί προς τους διαιτητές;

Δεν θέλω να πω ονόματα.

Αν σας έλεγε κάποιος «μαλάκα», του δείχνατε αποβολή;

Ποτέ δεν με είπε κανείς παίκτης «μαλάκα». Ούτε «ρε» δεν σήκωνα, έδινα αποβολή.

Η διαιτησία είναι για τα λεφτά;

Μόνο αυτό που θα σου πω φτάνει: τα χρήματα που έπαιρνα από τη διαιτησία έφταναν για να πάω κάθε Τετάρτη με τη σύζυγο και τα δύο παιδιά μου σε ταβέρνα! Αυτό ήταν. Εγώ ήμουν οικονομικά ανεξάρτητος από τη δουλειά μου.

Είναι σημαντικό να είσαι οικονομικά ανεξάρτητος και να μην έχεις ανάγκη κανέναν. Τι δουλειά κάνατε;

Εργαζόμουν στη Γενική Τράπεζα, ήμουν 15 χρόνια στην Επιθεώρηση και έγινα υποδιευθυντής προσωπικού. Είχαμε μεγάλες αποδοχές. Άμα πω τι εφάπαξ πήρα...

Δηλαδή το ποδόσφαιρο ήταν χόμπι.

Το ποδόσφαιρο, όπως λέω, είναι το αλατοπίπερο της ζωής!

Χειρότερη στιγμή σας;

Είχα στενοχωρηθεί μετά από ένα ματς Παναθηναϊκός - ΑΕΚ, όταν ο πρόεδρος της ΑΕΚ μού έκανε αγωγή και μου ζητούσε 50 εκατομμύρια δραχμές.

Ο Ζαφειρόπουλος;

Ναι.

Τι έγινε τελικά;

Αυτά ήταν αστεία πράγματα. Τίποτα δεν έγινε. Ούτε κακή διαιτησία είχα κάνει. Αυτά είναι πολλές φορές οι δικαιολογίες των παραγόντων. Καλό μού έκανε τελικά.

Γιατί;

Διότι με έμαθε ο κόσμος περισσότερο!

Ο Παναθηναϊκός δεν είχε το κουμάντο στη διαιτησία τη δεκαετία του '80;

Εμένα η πείρα μου στο ποδόσφαιρο λέει ότι η καλύτερη ομάδα παίρνει το πρωτάθλημα. Τη δεκαετία του '80 πήραν το πρωτάθλημα πέντε διαφορετικές ομάδες. Όλες οι ομάδες είχαν παικταράδες. Γέμιζαν ασφυκτικά τα γήπεδα. Το ΟΑΚΑ ήταν έδρα και του Ολυμπιακού και του Παναθηναϊκού, 75.000 κόσμος Το Καυτανζόγλειο γέμιζε, 45.000 κόσμος. Η Τούμπα, το Χαριλάου. Πήρε πέντε πρωταθλήματα ο Ολυμπιακός. Πήρε πρωταθλήματα ο Παναθηναϊκός. Πήρε πρωτάθλημα η ΑΕΚ. Πήρε πρωτάθλημα ο ΠΑΟΚ. Πήρε πρωτάθλημα η Λάρισα. Παίζαμε με την αφρόκρεμα των ποδοσφαιριστών. Και υπήρχε μεταξύ διαιτητών και παραγόντων περισσότερος σεβασμός. Να σας πω κάτι που γινόταν τότε;

Να μου πείτε ό,τι θέλετε.

Κάθε χρόνο, πριν αρχίσει το πρωτάθλημα, στο «Αγλαμέρ» το εστιατόριο στο Μικρολίμανο, μαζευόμασταν όλοι οι πρόεδροι και οι γενικοί αρχηγοί και οι διαιτητές για δείπνο. Ήταν πολύ καλή προσπάθεια. Πράγμα που δεν γίνεται σήμερα.

Σας έγινε ποτέ απόπειρα δωροδοκίας;

Ποτέ. Με κεφαλαία γράμματα. ΠΟΤΕ. Ήμουν δύστροπος. Το ξέρουν οι παράγοντες και οι συνάδελφοι. Ήμουν απόμακρος και από τους δημοσιογράφους.

Ποιοι διαιτητές σάς άρεσαν;

Ο Ζλατάνος. Ο Βασάρας ο Αντώνης, δηλαδή ο πατέρας Βασάρας. Ο Αρμόδωρος από τον Πειραιά.

Τι πρέπει να γίνει στη διαιτησία; Γιατί έχουμε άλυτο πρόβλημα εδώ και πολλά χρόνια;

Τι πρέπει να γίνει στην Ελλάδα για να λυθεί το πρόβλημα στη διαιτησία με ρωτάς;

Ναι.

Τίποτα!

Τι τίποτα;

Δεν γίνεται τίποτα! Και το λέω εν πλήρη γνώσει. Δεν υπάρχει περίπτωση!

Γιατί;

Διότι κατόρθωσαν οι παράγοντες να πάρουν στα χέρια τους τη διαιτησία και είδαμε τα αποτελέσματα. Παλιά είχαμε οι διαιτητές μια σχετική ανεξαρτησία και τα βρίσκαμε μόνοι μας. Θα σου δώσω ένα παράδειγμα. Παίζαμε ματς εθνικών ομάδων στη Μάλτα και είχαμε παρατηρητή τον Ματαρέζε. Πρόεδρος της ιταλικής ομοσπονδίας ποδοσφαίρου και μέλος της ΟΥΕΦΑ και μετά βουλευτής στην Ιταλία. Ήταν παρατηρητής μας λοιπόν αυτός και, επειδή δεν υπήρχε πτήση κατευθείαν μεταξύ Ελλάδας και Μάλτας, πήγαμε στη Ρώμη. Εκεί μας πήγε να επισκεφθούμε την ιταλική ομοσπονδία ποδοσφαίρου και ο ξεναγός σταμάτησε μπροστά από μία πόρτα που έγραφε «ρέφερι». Μας λέει «εγώ δεν μπορώ να μπω εδώ μέσα». Ήταν άβατο. Ήταν τελείως ανεξάρτητοι οι διαιτητές, δεν είχαν καμία επαφή με τους παράγοντες.

Τους ξένους διαιτητές που έρχονται εδώ πώς τους βλέπετε;

(γελάει). Είχαμε και παλιά ξένους διαιτητές στο πρωτάθλημα. Πριν παίξω Α' Εθνική εγώ. Φέρνανε πάλι ξένους και ακούγαμε ότι έπαιζε ένας ξένος, του έβαζαν μουστάκι ψεύτικο και τον έστελναν σε άλλο ματς! Είχε αποτύχει και τότε το σύστημα με τους ξένους. Εμπιστεύτηκαν τους Έλληνες διαιτητές μετά. Και τα πήγαμε καλά τη δεκαετία του '80. Ούτε σκέψη δεν υπήρχε για ξένους διαιτητές.

Γυναίκες σάς έριχναν από δίπλα;

Με τίποτα. Δεν υπήρχε τέτοια περίπτωση. Παντρεύτηκα τη γυναίκα μου όταν ήταν 19 χρόνων. Είχαμε 16 χρόνια διαφορά. Ήμασταν γέννημα θρέμμα και οι δύο από τον Βοτανικό. Στην ίδια γειτονιά μέναμε. Ένα στενό μάς χώριζε.

Η πιο δύσκολη έδρα;

Τα καλύτερά μου ματς τα είχα κάνει στα ΠΑΟΚ - Άρης και στα Άρης - ΠΑΟΚ. Και με τον Ηρακλή. Γενικώς στη Βόρεια Ελλάδα. Το πρώτο μου ματς στην Α' Εθνική ήταν ένα ΠΑΟΚ - Άρης! Άκου τώρα τι είναι οι άνθρωποι. Τον αείμνηστο πρόεδρο του ΠΑΟΚ, τον Γιώργο Παντελάκη, τον έχεις προλάβει;

Πρόλαβα και του είχα πάρει μια συνέντευξη από το τηλέφωνο, ναι.

Πρώτο μου ματς στην Α' Εθνική. ΠΑΟΚ - Άρης ντέρμπι, λήγει 0-2! Και έρχεται ένας αστυνομικός στα αποδυτήρια. Μου λέει «θέλει να σας δει ο πρόεδρος του ΠΑΟΚ». Σκέφτηκα ότι θα μου κάνει παράπονα. Μπαίνει ο Παντελάκης, με αγκαλιάζει, με φιλάει και μου λέει: «Εύχομαι όλα σου τα ματς στην Α' Εθνική να είναι σαν αυτό». Και έμεινα άναυδος. Ένας τζέντλεμαν.

Σας επηρέαζαν κάτι τέτοια; Αν βλέπεις ένα κάθαρμα να σου κάνει μονίμως μπούλινγκ λειτουργεί αντίθετα με το αν βλέπεις έναν κύριο ευγενή απέναντί σου;

Μα υπάρχει ωραιότερο πράγμα από την ευγένεια; Σου αλλάζει τη διάθεση αυτό το πράγμα.

Άυπνος είχατε μείνει από το άγχος πριν από κάποιον αγώνα;

Σε κάθε αγώνα! Πω πω, Παναγία μου... Στις 4 το πρωί πηγαίναμε και παίρναμε τις εφημερίδες από την Ομόνοια!

Ελάτε να κλείσουμε με το τουρνουά για τον Θόδωρο Νικολαΐδη που παίξατε στη Νέα Σμύρνη. Είχατε πρόβλημα ποτέ μαζί του;

Κανένα πρόβλημα. Δεν είχα παράπονο από τους συντάκτες του «ΦΩΤΟΣ», εκτός από έναν. Δεν θέλω να πω το όνομά του. Ήμουν εντελώς μακριά από τους δημοσιογράφους, αυτό μου δημιουργούσε κάποια προβλήματα. Στο τουρνουά πριν από λίγες ημέρες γνώρισα την κυρία Μαρία Νικολαΐδου και έμεινα κατάπληκτος από την ευγένειά της και τη συμπεριφορά της προς όλους. Και ο σύζυγός της.

Υπάρχει κάτι άλλο που θα θέλατε να πείτε στη συνέντευξη;

Δεν πάμε καλά ως ελληνικό ποδόσφαιρο γενικώς. Είμαστε μακριά πλέον από τα πρότυπα της Ευρώπης. Είναι κρίμα.