«To κόκκινο βάζο» του Γιάννη Μαρή

ΜΙΑ ΠΛΟΥΣΙΑ ΓΥΝΑΙΚΑ, η Λένα Κορονέλλου, κάτοικος Ψυχικού, ξυπνάει μες στη νύχτα με την εντύπωση πως κάποιος βρίσκεται στο δωμάτιό της. Εντελώς φοβισμένη, πυροβολεί κι ο άγνωστος πέφτει νεκρός.

Ανάβοντας το φως, διαπιστώνει πως σκότωσε τον άντρα της. Ταυτόχρονα, ένα κρυστάλλινο κόκκινο βάζο πέφτει από το τζάκι στο πάτωμα και θρυμματίζεται. Η γυναίκα βγαίνει από το δωμάτιο σαν τρελή, και όταν επιστρέφει με τους υπηρέτες της βίλας της το πτώμα έχει εξαφανιστεί ενώ το βάζο είναι και πάλι στη θέση του. Αναρωτιέται τότε αν το επεισόδιο συνέβη στην πραγματικότητα ή αν απλώς το φαντάστηκε. Στο μεταξύ, ο άντρας της, ο οποίος θα ταξίδευε στη Θεσσαλονίκη για δουλειές, είναι άφαντος. Τι κρύβεται πίσω από όλα αυτά; Η εμφάνιση του Γιάννη Σιγανού, παλιού φίλου της Κορονέλλου, ο οποίος αναζητεί την αλήθεια για τα μυστηριώδη γεγονότα, δίνει άλλη τροπή στην υπόθεση. Είναι αυτός που θεωρεί πως το κόκκινο βάζο είναι το κλειδί του προβλήματος.

Ήταν λοιπόν ο άντρας της. Ο άνθρωπος που έμπαινε στο δωμάτιο τις νύχτες, ο άνθρωπος που έκανε τη ζωή της μαρτύριο, ήταν ο άντρας της. Γεμάτη φρίκη η Λένα κοιτούσε το ακίνητο σώμα πάνω στο πάτωμα, τα γυαλένια μάτια του που την κοίταζαν απειλητικά. Ένα μικρό ρυάκι αίμα έτρεχε από την άκρη του στόματός του. Τα κομμάτια απ’ το σπασμένο βάζο είχαν σκορπίσει γύρω του.

Έμενε εκεί ακίνητη, παγωμένη, με τα μάτια διεσταλμένα από φρίκη, χωρίς να μπορεί να καταλάβει καλά τί έγινε. Ασυναίσθητα έσφιγγε στο χέρι της το γυαλιστερό μπράουνινγκ. Θα νόμιζες πως το πτώμα με τα γυαλένια μάτια την είχε μαγνητίσει, πως τα πόδια της είχαν ριζώσει στο πάτωμα.

–Βοήθεια, ούρλιαξε. [ ... ]

–Τότε, είπε πάλι αγωνιώντας η ωραία γυναίκα, αν δεν έκανα λάθος, καμιά εξήγηση δεν μπορεί να υπάρχει σε όλα αυτά.

– Ίσως υπάρχει.

–Ποιά ; Τί έγινε το πτώμα του άντρα μου ; Ποιός άλλαξε το βάζο ; Γιατί έσβηναν τα φώτα κι άναβαν μόνα τους ; Τί απόγινε το πιστόλι ; Γιάννη, είναι σχεδόν υπερφυσικά όλα αυτά.

ΦΩΤΟΓΡΑΦΙΑ ΕΞΩΦΥΛΛΟΥ

Η Βιβέτα Τσιούνη στην ταινία Αμφιβολίες του Γρηγόρη Γρηγορίου (1964) που βασίζεται στο Κόκκινο βάζο.

ΒΙΟΓΡΑΦΙΚΑ ΣΤΟΙΧΕΙΑ

Ο ΓΙΑΝΝΗΣ ΤΣΙΡΙΜΩΚΟΣ (ψευδ. ΓΙΑΝΝΗΣ ΜΑΡΗΣ) γεννήθηκε το 1916 στη Σκόπελο. Ο πατέρας του ήταν δικαστικός. Τα παιδικά του χρόνια τα έζησε στη Λαμία. Σπούδασε νομικά στη Θεσσαλονίκη. Προπολεμικά εργάστηκε στην Αγροτική Τράπεζα ως διευθυντής υποκαταστήματος στην Αρναία Χαλκιδικής. Το 1943 βγήκε στο βουνό και εντάχθηκε στο ΕΑΜ. Ανήκε στη σοσιαλιστική αριστερά και στην ΕΛΔ (Ένωση Λαϊκής Δημοκρατίας), το κόμμα του Αλέξανδρου Σβώλου και του ξαδέλφου του Ηλία Τσιριμώκου. Μετά την απελευθέρωση εργάστηκε ως δημοσιογράφος. Αρχικά στη Μάχη και στον Προοδευτικό Φιλελεύθερο και αργότερα στο συγκρότημα Μπότση (Ακρόπολις, Απογευματινή) και το περιοδικό Πρώτο.

Ως συγγραφέας εμφανίστηκε το 1953 στο βραχύβιο περιοδικό Οικογένεια, δημοσιεύοντας με το πραγματικό του όνομα σε συνέχειες το αστυνομικό μυθιστόρημα Έγκλημα στο Κολωνάκι. Υπήρξε πολυγραφότατος. Θα ακολουθήσουν, πάντα σε συνέχειες, περισσότερα από εξήντα αστυνομικά μυθιστορήματα και νουβέλες, ενώ το σύνολο των αφηγημάτων του στον ημερήσιο τύπο, ιστορικών και αισθηματικών, ξεπερνάει τα εκατό. Τα υπογράφει ως Γιάννης Μαρής και έτσι πλέον θα μείνει γνωστός. Τα μυθιστορήματά του εκδίδονταν συχνά και σε πολλές άλλες εφημερίδες σε άλλες πόλεις της Ελλάδας και του εξωτερικού (ελληνόφωνο Τύπο της Αυστραλίας, Κύπρου, Λονδίνου, Κωνσταντινουπόλεως, Ν. Αφρικής κ.α.).

Από τα μέσα της δεκαετίας του 1950 τα αστυνομικά του μυθιστορήματα εκδίδονται και σε βιβλία από τις Εκδόσεις Ατλαντίς-Πεχλιβανίδη και Περγαμηνή, κατά κανόνα με διαφορετικό τίτλο από τον αρχικό των εφημερίδων. Μέχρι το 1978 εκδόθηκαν σαρανταεννέα. Από το 2012 οι Εκδόσεις Άγρα εξέδωσαν οκτώ από τα αδημοσίευτα σε βιβλίο μυθιστορήματά του και δύο που είχαν κυκλοφορήσει βραχύβια από τις Εκδόσεις Περγαμηνή.

Ο Γιάννης Μαρής ανανέωσε το αθηναϊκό ανάγνωσμα της εποχής συνδυάζοντας την ποιότητα με τη συναρπαστική πλοκή και έγινε ο θεμελιωτής του ελληνικού αστυνομικού μυθιστορήματος. Υπήρξε ένας από τους δημοφιλέστερους Έλληνες συγγραφείς των δεκαετιών 1950, 1960 και 1970.

Ο Γιάννης Μαρής έγραψε επιπλέον το σενάριο είκοσι κινηματογραφικών ταινιών και ανέβασε δύο θεατρικά έργα.

Το συγγραφικό έργο του Γιάννη Μαρή ήταν πάντα ενταγμένο στη δημοσιογραφική του δουλειά, που περιλάμβανε κινηματογραφική κριτική, έρευνες, συνεντεύξεις, ανταποκρίσεις και αποστολές στο εξωτερικό.

Τελευταία του μυθιστορήματα είναι Η εξαφάνιση του Τζων Αυλακιώτη (1976) και Η απαγωγή (1978).

Πέθανε στην Αθήνα τον Νοέμβριο του 1979 λίγο μετά τη συνταξιοδότησή του.