Σαγκάλ, συναίσθημα και σουρεαλισμός
Η πορεία του Σαγκάλ προς το υποσυνείδητο, η εμμονή του με το συναίσθημα και η επιρροή του στον σουρεαλισμό
Ο Μαρκ Σαγκάλ πρωτοπόρησε στη μοντέρνα ζωγραφική, ακολουθώντας τη βασιλική οδό του υποσυνείδητου, έστω και αν δεν πέρασε ποτέ στην απέναντι όχθη αλλά κράτησε τους δεσμούς της νοσταλγίας με την χώρα που τον ανέθρεψε. Ο ζωγράφος; που δεν «τίναξε ποτέ το ρώσικο χώμα από τα παπούτσια του», κατηγορούσε ευθέως τους κυβιστές και τους ιμπρεσιονιστές για την εμφανή απουσία συναισθημάτων στο έργο τους. Αντιμετώπιζε πάντα με δυσπιστία τις γεωμετρικές κατασκευές του κυβισμού και τις χρωματικές πιτσιλιές του ιμπρεσιονισμού.
Ολυμπιακός: Οι λύσεις που δίνει η επιστροφή του Ορτέγκα
Ο Σαγκάλ αφέθηκε στο ρωμαλέο πλούτο των χρωμάτων υπηρετώντας ένα είδος νοσταλγικού συμβολισμού. Με αυτή την έννοια δεν μπόρεσε ποτέ να διαχωρίσει πλήρως τη θέση του από τους σουρεαλιστές. Κι επειδή πολλοί τον συγχέουν με το σουρεαλιστικό κίνημα λόγω της φιλολογικής αφετηρίας του έργου του (ο Σαγκάλ βλέπει τη ζωγραφική ως ένα είδος ποίησης, που συμμετέχει στο θείο και στο ανθρώπινο) θα πρέπει να θυμόμαστε ότι ο ίδιος κατηγορούσε τον σουρεαλισμό για φιλολογική προσέγγιση της τέχνης. Είναι αλήθεια ότι οι σουρεαλιστές έλκουν την καταγωγή τους από τη λογοτεχνία. Ακόμα και το όνομά τους το οφείλουν στον Απολινέρ που χαρακτήρισε το θεατρικό του έργο οι Μαστοί του Τειρεσία, σουρεαλιστικό δράμα. Όπως είναι εξίσου αλήθεια το γεγονός ότι ο Σαγκάλ επηρέασε όσο κανείς άλλος το σουρεαλιστικό κίνημα.