Πανελλήνιες και Πανελλαδικές, ομοιότητες και διαφορές
Άλλες εποχές, άλλες συνήθειες...άλλες οι εισαγωγικές στα πανεπιστήμια
«Οι υποψήφιοι των Πανελλαδικών Εξετάσεων θα λάβουν γνώση της βαθμολογίας τους αλλά και της σχολής εισαγωγής τους με γραπτό μήνυμα SMS στο κινητό τηλέφωνό τους.» Εκείνο το Σεπτέμβρη δεν είχαν το κινητό τηλέφωνό τους. Ούτε εκείνοι ούτε κανείς άλλος στη Γη. «Γραπτό μήνυμα» σήμαινε είτε ραβασάκι είτε τηλεγράφημα, και ηχητικό μήνυμα ήταν εκείνο του σταθερού τηλεφώνου που έλεγε την ώρα κι ήταν χρήσιμο για να κουρδίσεις το ρολόι σου. Οι Πανελλαδικές ήταν Οι Πανελλήνιες, αλλά αυτή δεν ήταν και καμιά κοσμογονική αλλαγή. Το μεσημέρι του παλιού Σεπτέμβρη, μια οικογένεια - και πάρα πολλές άλλες - ήταν συντονισμένη στο κρατικό ραδιόφωνο (δεν υπήρχε κι άλλο) που θα εκφωνούσε σχολή και όνομα αλφαβητικά. Επίσης, η εφημερίδα θα δημοσίευε τα ονόματα ανά σχολή σε πολυσέλιδο ένθετο. Τη στιγμή της μετάδοσης, η τετραμελής οικογένεια καθόταν στο τετράγωνο τραπέζι της κουζίνας, με το ραδιόφωνο τοποθετημένο στο κέντρο του τραπεζιού. Κρατούσε ο ένας το χέρι του άλλου, λες κι επρόκειτο να καλέσουν τα πνεύματα (ίσως και να τα καλούσαν). Τη στιγμή της θριαμβευτικής εκφώνησης, το τετραμελές τραπέζι άρχισε να τρέμει και να σείεται, λες και τα πνεύματα είχαν έρθει στην κουζίνα. Πάνω σε τραπέζια, μέσα σε τσέπες, μέσα σε σακίδια, στο ασανσέρ ή στο μπάνιο, εκεί θα σημάνει την είδηση πλέον η ειδοποίηση του sms. Ο γιος κι η κόρη θα δείξουν την οθόνη σε γονείς, αδέλφια και φιλαράκια ή θα τους προωθήσουν αμέσως το μήνυμα (οι γονείς σίγουρα θα το προωθήσουν κι αλλού).Η τετραμελής οικογένεια του παλιού Σεπτέμβρη περίμενε ν’ ακούσει το ονοματεπώνυμο με τα μάτια καρφωμένα στο ραδιόφωνο - παρότι μόνο τ’ αυτιά χρειάζονταν γι’ αυτό. Ακόμα κι αν κρατούσαν σφιχτά κλεισμένα τα μάτια όπως κρατούσαν σφιχτά τα χέρια ο ένας του άλλου, θ’ άκουγαν φυσικά πεντακάθαρα το ραδιόφωνο να διαλαλεί τη χαρά τους, εκείνη την αξέχαστη στιγμή που θα ταρακουνούσε το τραπέζι κι ολόκληρη την οικογένεια. Θα ακολουθούσαν οι δονήσεις των σταθερών τηλεφώνων και πολλοί δεν θα ‘πιαναν γραμμή και θα ‘λεγαν «βουΐζει».Κι η εφημερίδα επρόκειτο κι αυτή ν’ αγοραστεί οπωσδήποτε, διότι «αν δεν το δω με τα μάτια μου» - έτσι έλεγε ο κόσμος τότε, έτσι λέει και τώρα. Ίσως τότε θα έλεγε κάποιος στην κόρη ή στο γιο: «Κατέβα στο περίπτερο να πάρεις την εφημερίδα! Τι περιμένεις, προσωπικό μήνυμα;»
(και όπως συμπλήρωσε ένας φίλος στην κουβέντα που κάναμε για τις μέρες ραδιοφώνου και προ-φοιτητικής αγωνίας: "Το ραδιόφωνο ήταν εξέλιξη! Κάποιους άλλους Σεπτέμβρηδες, η χαρά ή λύπη αποτυπωνόταν ανάγλυφα στην βρεγμένη άσπρη μήτρα εκτύπωσης των σελίδων της εφημερίδας που έβγαινε κατευθείαν από τα τυπογραφεία της Χρήστου Λαδά, Φειδίου, Νικηταρά, και άλλων οδών του αθηναϊκού τύπου. " Άσπρες νύχτες" αξημέρωτες!")