Πληθωρισμός: Στα ύψη οι τιμές των τροφίμων

Ο τέταρτος υψηλότερος μέσος ετήσιος πληθωρισμός της τελευταίας τριακονταετίας καταγράφηκε το 2022, καθώς διαμορφώθηκε σε 9,6%, θυμίζοντας την κατάσταση της ελληνικής οικονομίας στις αρχές της δεκαετίας του ’90. Και μπορεί ο τελευταίος μήνας της χρονιάς που μόλις έφυγε, ο Δεκέμβριος, να έκλεισε με περαιτέρω αποκλιμάκωση του πληθωρισμού, με τον δείκτη τιμών καταναλωτή να διαμορφώνεται σε 7,2% από 8,5% τον Νοέμβριο, 9,1% τον Οκτώβριο και 12% τον Σεπτέμβριο, όμως τα επιμέρους στοιχεία, όπως το ρεκόρ που καταγράφηκε στον πληθωρισμό των τροφίμων, 15,5%, κάθε άλλο παρά επιτρέπουν πανηγυρισμούς.

Ειδικά, μάλιστα, καθώς παράγοντες της βιομηχανίας τροφίμων και αναλυτές της αγοράς εκτιμούν ότι οι ανατιμήσεις στα τρόφιμα θα συνεχισθούν τουλάχιστον για το πρώτο εξάμηνο του 2023, αφού, παρά την υποχώρηση των τιμών στην ενέργεια, οι τιμές βασικών πρώτων υλών παραμένουν σε πολύ υψηλά επίπεδα. Τούτο, άλλωστε, αποτυπώνεται και στα τελευταία στοιχεία του Οργανισμού Τροφίμων και Γεωργίας του ΟΗΕ (FAO) με τον δείκτη τιμών τροφίμων να υποχωρεί μεν κατά 2,6 μονάδες τον Δεκέμβριο του 2022 σε σύγκριση με τον Νοέμβριο του 2022, όμως να αυξάνονται οι επιμέρους δείκτες που αφορούν τα γαλακτοκομικά και τη ζάχαρη. Τα παραπάνω τα γνωρίζει η κυβέρνηση και δεν είναι τυχαίο ότι δεν αποκλείει τη συνέχιση του περίφημου «καλαθιού του νοικοκυριού» μετά και την 31η Μαρτίου 2023, οπότε κανονικά λήγει η εφαρμογή του, ενώ από την 1η Φεβρουαρίου θα ξεκινήσει η υποβολή των αιτήσεων για το market pass.

Σύμφωνα με τα στοιχεία που ανακοίνωσε χθες η Ελληνική Στατιστική Αρχή (ΕΛΣΤΑΤ), ο δείκτης τιμών καταναλωτή αυξήθηκε τον Δεκέμβριο του 2022 κατά 7,2% σε σύγκριση με τον Δεκέμβριο του 2021, εξέλιξη που οφείλεται στον χαμηλότερο ρυθμό αύξησης φυσικού αερίου και υγρών καυσίμων και στη μείωση της τιμής του ηλεκτρικού ρεύματος, συμπεριλαμβανομένων πάντα των κρατικών επιδοτήσεων. Ειδικότερα, η αύξηση της τιμής του φυσικού αερίου σε ετήσια βάση ήταν 50%, μακριά δηλαδή από τα τριψήφια ποσοστά αύξησης που είδαμε τους προηγούμενους μήνες, των καυσίμων – λιπαντικών 8,6%, του πετρελαίου θέρμανσης 1,4%. Η τιμή του ηλεκτρισμού υποχώρησε κατά 8,8%. Από την άλλη, στα τρόφιμα και σε κάποια βασικά είδη νοικοκυριού, αλλά και υπηρεσίες καταγράφονται διψήφια ποσοστά αύξησης τιμών. Ενδεικτικά στα γαλακτοκομικά και στα αυγά οι τιμές σε ετήσια βάση έχουν αυξηθεί κατά 25,6%, στα έλαια και λίπη κατά 21,7%, στο ψωμί-δημητριακά κατά 18,10%, στα κρέατα κατά 17,8%, στον καφέ κατά 13,2%, στα λαχανικά κατά 13,1%, στα αναψυκτικά – χυμούς κατά 10,4%, στη ζάχαρη κατά 8,7%. Οι αυξήσεις τιμών στα τρόφιμα ή μάλλον η συνέχιση των ανατιμήσεων, καθώς μέσα στον Ιανουάριο έχουν σταλεί νέοι τιμοκατάλογοι από τους προμηθευτές στις αλυσίδες σούπερ μάρκετ, πλήττει υπέρμετρα κυρίως τα φτωχά νοικοκυριά. Κι αυτό διότι, ενώ οι δαπάνες για τα τρόφιμα αποτελούν κατά μέσο όρο το 22% των δαπανών των νοικοκυριών, στα πλέον φτωχά νοικοκυριά το ποσοστό αυτό ανεβαίνει, σύμφωνα με την έρευνα οικογενειακών προϋπολογισμών του 2021, στο 34,8%.

Υψηλά ποσοστά αυξήσεων τιμών παρατηρούνται και σε σειρά άλλων αγαθών όπως στα είδη άμεσης κατανάλωσης νοικοκυριού (σ.σ. πρόκειται κυρίως για καθαριστικά, χαρτικά και εν γένει βασικά είδη παντοπωλείου που δεν είναι τρόφιμα) με ανατιμήσεις 18,1%, στα άλλα είδη ατομικής φροντίδας με ανατιμήσεις 10,9%, στη γραφική ύλη (9,3%), στα έπιπλα (6,9%), στις οικιακές συσκευές (6,6%), στα φαρμακευτικά προϊόντα (6%), στα είδη ένδυσης – υπόδησης (5,4%). Μετά τις ανατιμήσεις που έγιναν τους προηγούμενους μήνες έχουν εκτοξευθεί στα ύψη οι τιμές των ακτοπλοϊκών και αεροπορικών εισιτηρίων (26,7% και 36,7% αντιστοίχως η αύξηση τιμών), ενώ μεγάλες είναι οι αυξήσεις στις τιμές καινούργιων (11,1%) και μεταχειρισμένων αυτοκινήτων (8,4%).

Πηγή: kathimerini.gr