Midnight Express: Οι μεταμεσονύχτιες προβολές του αγαπήθηκαν από το σινεφίλ κοινό! (pics)

Για τους λάτρεις των ταινιών τρόμου -και όχι μόνο- το Midnight Express έχει γίνει «must»! Με μεταμεσονύχτιες προβολές κάθε Σάββατο στην περιοχή των Εξαρχείων (το καλοκαίρι στη «Ριβιέρα» και τον χειμώνα στην «Ααβόρα»), έχει κατορθώσει να συγκεντρώσει μεγάλο κοινό και χωρίς μάλιστα ιδιαίτερη διαφήμιση. Ας είναι καλά το facebook και το mouth to mouth! Κάπως έτσι κι εμείς γνωρίσαμε το Midnight Express και τον άνθρωπο που κρύβεται από πίσω του, τον Άκη Καπράνο. Πολυπράγμων (καθηγητής, κριτικός κινηματογράφου, μουσικός), δέχθηκε με ευχαρίστηση να μιλήσει στο «ΦΩΣ» για το αγαπημένο του πρότζεκτ!

Καλησπέρα! Για αρχή, πείτε μας την ιστορία του Midnight Express. Πώς βγήκε αυτή η ιδέα, πότε ξεκίνησε και πού;

Αρχικά ξεκίνησε από την ανάγκη μου να κάνω κάτι και να νιώσω καλά με εμένα που το έκανα. Πέραν τούτου, μεγάλωσα στις μεταμεσονύχτιες προβολές του «Άλφαβιλ» και με συνάρπαζε η ιστορία τους στη χώρα μας, που ξεκινά από την αρχή σχεδόν της μεταπολίτευσης. Τότε βέβαια υπήρχε η ανάγκη για χαοτικό χαβαλέ κόντρα στη σοβαροφάνεια της εποχής. Στο εξωτερικό όμως παρακολουθούσα παρόμοια αφιερώματα, όπου μπορούσες να δεις και μεγάλα αριστουργήματα, όπως και ταινίες με έντονο ποπ στίγμα, όπως τον «Εξολοθρευτή» ή τα «Goonies» (που έχουν παιχτεί αμφότερα στο Midnight). Έτσι, μετά από πολύ ψάξιμο και άλλες τόσες απορρίψεις, βρήκα στέγη στην «Ααβόρα» της Πέγκυς Ρίγγα.

Η ανταπόκριση του κόσμου είναι μεγάλη. Το περιμένατε αυτό όταν ξεκινούσατε το πρότζεκτ;

Σκεφτείτε πως ξεκινήσαμε με μια «μαγιά» 200 ατόμων στο facebook και τώρα η ομάδα μας ξεπερνά τα 12.000 μέλη. Πού να το περιμένεις αυτό -ειδικά από τη στιγμή που δεν έχω στείλει ούτε ένα δελτίο Τύπου σε εφημερίδα για τη δράση μας; Όλο αυτό διαδόθηκε από στόμα σε στόμα. Φυσικά και ήταν αναπάντεχο! Αλλά έχτισα μια σχέση εμπιστοσύνης με αυτόν τον κόσμο. Με τιμά και ακολούθως προσπαθώ κι εγώ να τον τιμώ όσο μπορώ. Σκεφτείτε πως πληρώνουμε πνευματικά δικαιώματα για κάθε προβολή μας και κρατιόμαστε ζωντανοί πέντε χρόνια δίχως κάποιον μεγάλο σπόνσορα.

Η αγάπη σας για τις ταινίες τρόμου πώς προέκυψε; Έχουν τελικά κινηματογραφική αξία; Πολλοί τις θεωρούν b-movies.

Σε κανένα άλλο είδος δεν θα βρει κανείς αποτυπωμένες όλες τις κοινωνικές αντανακλάσεις της εποχής απ’ ό,τι στον τρόμο. Πρώτος ο κινηματογραφικός τρόμος μυρίστηκε την πτώση του χιπισμού («Το μωρό της Ροσμαρί»), πρώτος κατέγραψε το μετατραυματικό σοκ του πολέμου του Βιετνάμ («Η νύχτα των ζωντανών νεκρών»). Ακόμα και τα παραμύθια που κάποτε μας μάθαιναν ήταν ιδιαιτέρως σκοτεινά. Στη Κοκκινοσκουφίτσα ξεκοιλιάζουν τον Κακό Λύκο, βγάζουν από μέσα το σώμα της γιαγιάς και του ξαναράβουν το στομάχι, αφού το έχουν γεμίσει με πέτρες. Δοκιμάστε να το κάνετε εικόνα! Εκεί που πολλοί λένε b-movies, ας βάλουμε εμείς «arte povera». Πάντως δεν παίζουμε αποκλειστικά ταινίες τρόμου. Εδώ παίχτηκαν και ταινίες του Τζον Κασσαβέτη («Σύζυγοι»), του Τέρενς Μάλικ («Badlands»), του Νίκου Γραμματικού («Απόντες»), του Μπομπ Φος («All that Jazz»)… Φέτος ανοίξαμε με τους θρυλικούς «Απέναντι» του Γιώργου Πανουσόπουλου, παρουσία του ίδιου και της Μπέτυς Λιβανού, ενώ δύο χρόνια πριν παίξαμε μέχρι και τη «Φαντασία» του Ντίσνεϊ, με αφορμή τα 80 χρόνια από την πρώτη προβολή της. Σε μεταμεσονύχτια προβολή και σε γεμάτη αίθουσα! Δεν νομίζω να έχει επαναληφθεί ποτέ κάτι τέτοιο στην Ελλάδα. Δεν έχει «horror» ταυτότητα το Midnight Express.

Οι τρεις αγαπημένες σας ταινίες τρόμου;

«Suspiria» του Ντάριο Αρτζέντο, «Η λάμψη» του Στάνλεϊ Κιούμπρικ και «Ο σχιζοφρενής δολοφόνος με το πριόνι» του Τομπ Χούπερ.

Νομίζω πως ασχολείστε και με τη μουσική. Αληθεύει;

Ισχύει, ναι. Υπήρξα για χρόνια ντράμερ σε μια σειρά από σχήματα του σκληρού φάσματος του ήχου, και ως μόνιμο μέλος και ως «session» μουσικός. Το πιο γνωστό από αυτά είναι, φαντάζομαι, οι Septic Flesh. Σήμερα δουλεύω για τον κινηματογράφο. Ανάμεσα στις ταινίες για τις οποίες έχω συνθέσει μουσική οφείλω να αναφέρω την «Ψυχή στο στόμα» του Γιάννη Οικονομίδη, το «Forget me not» του Γιάννη Φάγκρα, το «Πρόστιμο» του Φωκίωνα Μπόγρη, αλλά και πολλές μικρού μήκους. Μία εξ αυτών, το «Souls all unaccompanied» του Γιώργου Τελτζίδη, πρόκειται να διαγωνιστεί φέτος στη Δράμα.

Μιας και το έφερε η κουβέντα, ποια η διαδρομή σας στον χώρο;

Εδώ και 28 χρόνια παρουσιάζω στο «Κανάλι 1» του δήμου Πειραιά τη «Ραδιοφωνική οθόνη», τη μακροβιότερη εκπομπή για το σινεμά στην ιστορία του ελληνικού ραδιοφώνου. Υπήρξα αποκλειστικός κριτικός κινηματογράφου σε μια σειρά εντύπων, εφημερίδων και περιοδικών. Ενδεικτικά αναφέρω την εφημερίδα «Τα Νέα», τα περιοδικά «Exodos», «Μετρό», «Σινεμά», «Metal Hammer», «Diva», «Μaxim», τα φρι πρες «Metrorama» και «Velvet» και σήμερα αρθρογραφώ για τη «Lifo». Ως καθηγητής εργάστηκα στη Σχολή Σταυράκου, ενώ συνεργάζομαι με το New York College. Αυτή την περίοδο ετοιμάζω ένα βιβλίο με συνεντεύξεις που έχω κάνει όλα αυτά τα χρόνια στη δουλειά, όπου θα συμπεριλαμβάνονται αυτές των Γούντι Άλεν, Τομ Κρουζ, Μάικλ Κέιν, Κλιντ Ίστγουντ, Χιου Τζάκμαν, Αντζελίνα Τζολί και καμιά εικοσαριά άλλες.

Με τα αθλητικά ασχολείστε;

Μόνο μέσα από το σινεμά! Μεταξύ μας τώρα, δεν είναι εξαιρετικά δύσκολο να φιλμογραφηθεί σωστά το ποδόσφαιρο; Ο μόνος ίσως που το έχει καταφέρει είναι ο Εμίρ Κουστουρίτσα στο «Η ζωή είναι ένα θαύμα», αν και υπάρχει το εκπληκτικό ντοκιμαντέρ «Ζιντάν». Όσο για το μπάσκετ, υπάρχει το αριστουργηματικό «Hoop dreams»!

Τέλος, τι να περιμένουμε τον χειμώνα; Τα νέα μέτρα πιστεύετε ότι θα επηρεάσουν την προσέλευση του κόσμου;

Η συνθήκη τής 100% πληρότητας μόνο για εμβολιασμένους με βρίσκει κάπως επιφυλακτικό. Για αυτό και έχω αποφασίσει να ξεκινήσουμε από τον Γενάρη του 2022, όπου θεωρώ πως θα έχουμε μια πιο πλήρη εικόνα της κατάστασης. Μπορώ να σας αποκαλύψω από τώρα πως θα ξεκινήσουμε με το «Karate kid» του 1984. Είπαμε, μας ενδιαφέρει πολύ το αποτύπωμα που άφησε κινηματογραφικά η ποπ κουλτούρα!

Ο επίλογος δικός σας. Ευχαριστώ!

Πείτε όχι στην ιδρυματοποίηση! Ακόμα και έναν καλό προτζέκτορα να έχεις στο σπίτι, χρειάζεσαι τους άλλους ανθρώπους. Χρειαζόμαστε αυτή την αόρατη συναισθηματική συχνότητα επί της οποίας ακροβατούμε, κάθε φορά που βιώνουμε μια δυνατή συγκίνηση σε μια κινηματογραφική αίθουσα. Είναι αυτό που μας κρατά σε επαφή με την ανθρωπιά μας. Δίχως αυτό είμαστε χαμένοι. Και εγώ είμαι που σας ευχαριστώ για αυτό εδώ το βήμα. Χάρη σε αυθόρμητες προσκλήσεις σαν τις δικές σας ερχόμαστε σε επαφή με το κοινό μας. Βρείτε μας στο facebook αλλά και στο instagram (Midnight Express Greece)!

Τα τέσσερα απόλυτα midnight movies!

«Η ΝΥΧΤΑ ΤΩΝ ΖΩΝΤΑΝΩΝ ΝΕΚΡΩΝ»

Το 1968 κανείς δεν φανταζόταν πως αυτή η ανεξάρτητη ταινία τρόμου -η πρώτη που κατέγραψε τη σαρκοβόρα ανάγκη των ζόμπι- θα διατηρούσε μέχρι σήμερα την αιχμή της. Επιλέγοντας Aφροαμερικανό πρωταγωνιστή αλλά και ένα άκρατα μηδενιστικό φινάλε, ο σπουδαίος σκηνοθέτης Τζορτζ Ρομέρο (προσπάθησε να διακριθεί και σε άλλα είδη, αλλά «έμεινε» στον τρόμο, καθώς αυτό ήθελε το κοινό του) επέλεξε ένα ανατριχιαστικό ντοκιμαντεριστικό ύφος για να στήσει μια αιματηρή ταινία φρίκης αλλά και μια πολιτική αλληγορία για μια Αμερική μουδιασμένη από τις δολοφονίες της οικογένειας Μάνσον και του Μάρτιν Λούθερ Κινγκ. Έχει προβληθεί τρεις φορές από το Midnight Express και το κοινό έδωσε βροντερό «παρών» σε καθεμία από αυτές!

«EL TOPO»

Το καλτ ψυχεδελικό γουέστερν «El Topo», η ταινία που λάτρεψε ο Τζον Λένον (χρηματοδότησε την επόμενη ταινία του σκηνοθέτη του) και μια εμπειρία που δύσκολα περιγράφει κανείς στον απληροφόρητο θεατή. Αυτή που γέννησε το φαινόμενο των μεταμεσονύχτιων προβολών το 1970, καθώς το μικρό αυτό αριστούργημα του Αλεχάντρο Γιοντορόφσκι προβλήθηκε αποκλειστικά τέτοιες ώρες σε μία αίθουσα της Νέας Υόρκης (το φημισμένο «Elgin Theatre») για έξι ολόκληρους μήνες. Η ταινία μετέπειτα αγοράστηκε από τον μάνατζερ των Μπιτλς, Άλαν Κλάιν, ο οποίος είχε τη φαεινή ιδέα να την κυκλοφορήσει στο κανονικό κύκλωμα διανομής, όπου απέτυχε παταγωδώς! Ηθικό δίδαγμα: Κάποιοι προτιμούν να βλέπουν τις ταινίες τους στις μικρές ώρες της νύχτας. Η πρώτη επίσημη προβολή της ταινίας σε πανελλήνια κλίμακα έγινε… 50 χρόνια μετά, από το Midnight Express, στο θερινό «Ριβιέρα» που γέμισε!

«THE ROCKY HORROR PICTURE SHOW»

Ένα μιούζικαλ που άφησε εποχή, το «Rocky Horror Picture Show» πρωτοπροβλήθηκε το 1975 σε άδεια σινεμά, μέχρι που ένα στέλεχος της παραγωγού εταιρείας «20th Century Fox» θυμήθηκε το παράδειγμα του Γιοντορόφσκι και αποφάσισε να παρουσιάσει το φιλμ στο μεταμεσονύχτιο κύκλωμα. Εκεί η ταινία έσκισε και μετατράπηκε σε παγκόσμιο φαινόμενο. Σήμερα, πάνω από 40 χρόνια μετά, αποτελεί μία από τις πιο καλτ ταινίες τρόμου-κωμωδίας, σατιρίζοντας με τεράστια επιτυχία τα b-movies επιστημονικής φαντασίας και τρόμου του ’30, σε μια glitter-rock ατμόσφαιρα. Ο ενθουσιασμός του κοινού εξαπλώθηκε αρχικά στόμα με στόμα και η ταινία αποτελεί μία από τις πλέον αγαπημένες του είδους, με τους φαν να συμμετέχουν παραδοσιακά ενεργά στην ταινία, πολλές φορές απαντώντας στην οθόνη και συμμετέχοντας στη δράση.

«H ΕΒΔΟΜΗ ΠΥΛΗ ΤΗΣ ΚΟΛΑΣΕΩΣ»

Μακράν το πιο αγαπημένο σπλάτερ του ελληνικού κοινού. Ο Ιταλός σκηνοθέτης Λούτσιο Φούλτσι αποτελούσε πάντοτε σημείο αναφοράς για τους «άρρωστους» φίλους του φανταστικού. Οι ταινίες του, που πάντοτε έβγαιναν στις αίθουσες με γλαφυρούς ελληνικούς τίτλους όπως «Ενοικιάζεται στοιχειωμένη βίλα δίπλα στο νεκροταφείο» ή «Τα ζόμπι βγήκαν από τον τάφο τους», αιματοβαμμένες όσο δεν παίρνει, έκαναν θραύση στις αρχές της δεκαετίας του ’80. Σινεμασκόπ φωτογραφία, αισθητική φροντίδα, jazz-fusion soundtrack, θεόμουρλες ιδέες (όπως αυτή όπου ένας δύσμοιρος άντρας καταβροχθίζεται από μια αγέλη αραχνών!) και ξεκαρδιστικές λεπτομέρειες (στην πόρτα ενός νοσοκομείου διαβάζουμε «Do Not Entry», προφανώς γραμμένο από κάποιον που δεν κατέχει ιδιαίτερα τα αγγλικά) συνθέτουν μια εκτός ορίων κινηματογραφική εμπειρία. Σημειώστε πως ο Κουέντιν Ταραντίνο, μεγάλος λάτρης του φιλμ, υπήρξε υπεύθυνος για την επανέκδοσή του στις αμερικανικές αίθουσες το 1998.

Η κοινωνική δράση του Midnight Express

Το Midnight Express δεν μένει αμέτοχο σε ό,τι γίνεται γύρω μας και τα κέρδη από τις προβολές στη Θεσσαλονίκη, όπως και τα κέρδη των αθηναϊκών προβολών για ολόκληρο τον Αύγουστο, πήγαν κατευθείαν στους πυρόπληκτους. Παλιότερα άλλα κέρδη είχαν πάει στον δικαστικό αγώνα για τη δολοφονία του Ζακ Κωστόπουλου.

* Οι φωτογραφίες του κειμένου είναι της Γιάννας Φώτου.