Η νηστεία, ως άσκηση αγάπης
«Είναι καλό να νηστεύει κανείς. Αλλά και το να τρώει με απελευθερωτική προσοχή, μπορεί να είναι η ίδια αγιότητα». Τα παραπάνω λόγια, ανήκουν στον φιλόσοφο Μάρτιν Μπούμπερ.
Δεν ξέρω πώς μπορεί ο καθένας να ερμηνεύσει την απελευθερωτική προσοχή.
Η δική μου σκέψη είναι ως αγαπητική επίγνωση αυτής καθαυτής της διαδικασίας του φαγητού.
Σα να λέμε ξέρω τί τρώω, γιατί το τρώω και πώς το τρώω.
Με ευχαριστιακή διάθεση που έχω την δυνατότητα να το τρώω και με έγνοια για τους συνανθρώπους μου που δεν έχουν αυτή την δυνατότητα.
Όπως γράφει κι ο Μπέρτολτ Μπρεχτ στο ποίημα του
«Στους μεταγενέστερους»:
«Μου λένε : Φάε και πιες!
Να ‘σαι ευχαριστημένος που έχεις!
Μα πώς να φάω και να πιω, όταν το φαγητό μου το αρπάζω από τον πεινασμένο, όταν κάποιος διψάει για το ποτήρι νερό που έχω;»
Υπάρχει μια εκδοχή που λέει ότι η νηστεία, μας δίνει τη δυνατότητα να μπούμε από επιλογή, στη θέση, κάποιων συνανθρώπων μας που βρίσκονται σε αυτή, από ανάγκη.
Ίσως αυτό να έχει πράγματι νόημα, ιδιαίτερα αν συνδυάζεται και με τη μέριμνά μας να καλύψουμε -όπως μπορεί ο καθένας μας- την πείνα των πεινασμένων και τη δίψα των διψασμένων».
Ή όπως έξοχα επισημαίνει ο Θανάσης Παπαθανασίου στο βιβλίο του «Η ρήξη με το μηδέν -σφηνάκια πολιτικής θεολογίας» Σαρακοστή σημαίνει άσκηση στη διάκριση:
«Άσκηση στο να μην είμαι αδιάκριτος παμφάγος καταναλωτής ιδεών και καταστάσεων, αλλά πηδαλιούχος του εαυτού μου. Ικανός στο να διακρίνω τι δέχομαι και τι αρνούμαι. Η σαρακοστή, κοντολογίς, είναι πράξη βαθειά πολιτική και βαθειά θρησκευτική ταυτόχρονα. Και η πίστη στην Ανάσταση είναι πράξη για την Ανάσταση, στάση βαθειά πολιτική και βαθειά θρησκευτική ταυτόχρονα, η στάση όσων αρνούνται να αναγνωρίσουν το φασισταριό του θανάτου ως μοιραίο και αναπόφευκτο».
Στον κάθε είδους φασισμό νομίζω καταφέρνουμε να πούμε όχι, νηστεύοντας κατ’ εξοχήν από «τροφές» που βαραίνουν, όχι τόσο το στομάχι μας, όσο την καρδιά μας: Από την απληστία που γεννάει τον φόβο, από τον φόβο που γεννάει το μίσος.
Έχω δει ανθρώπους να νηστεύουν, ακολουθώντας απαρέγκλιτα τους διαιτητικούς κανόνες αυτής της άσκησης. Εστιάζοντας ωστόσο, αποκλειστικά σε αυτούς. Το αποτέλεσμα είναι μια αδυσώπητη και ανελέητη «αγιότητα» που αποκλείει εκτός από αρτύσιμες τροφές, «αρτύσιμες ψυχές».
Ψυχές που τις… νοστιμεύουν οι ανοιχτές πληγές τους, οι μεγάλες αδυναμίες τους και η πλήρης συναίσθηση της αμαρτωλότητάς τους.
Ψυχές που πεινάνε και διψάνε για αγάπη, κατανόηση και βοήθεια.
Και αντ’ αυτών, κάποιοι τους δίνουν καταλόγους με απαγορευμένα φαγητά…
Καλή Σαρακοστή!
