«Λουίζα Ντάρλινγκ» η γοητεία της λογοτεχνικής επιφυλλίδας

«Πού είναι η σοφία που χάσαμε μέσα στη γνώση; Πού είναι η γνώση που χάσαμε μέσα στην πληροφόρηση;» κραυγάζει από τα βάθη του χρόνου ο ποιητής.

Στα χρόνια που οι εφημερίδες κρατούσαν ακόμα το μαγικό ραβδί της ενημέρωσης, άνθιζαν πάνω στο χαρτί κείμενα που σήμερα φαντάζουν αδιανόητα. Έτσι κι αλλιώς το πρώτο θύμα της εξέλιξης, αν αυτό είναι τελικά εξέλιξη, υπήρξε η γλώσσα.

Ο αχανής σκουπιδότοπος του διαδικτύου έδωσε ίσες ευκαιρίες σε αγράμματους και μη να διαλαλήσουν την πνευματική τους πραμάτεια. Σε λίγο καιρό οι άνθρωποι θα χωρίζονται σε δύο τάξεις. Σε αυτούς που γνωρίζουν το αναφορικό ό,τι και σε εκείνους που το γράφουν απλά ότι. Μοιάζει μια λεπτομέρεια τόσο ασήμαντη αλλά όπως σε όλα τα πράγματα στη ζωή την διαφορά την κάνουν πάντοτε οι λεπτομέρειες που θεωρούμε ασήμαντες.

Στα χρόνια των εφημερίδων άνθισε εκτός των άλλων και το φιλολογικό είδος της λογοτεχνικής επιφυλλίδας που έδωσε συχνά την ευκαιρία να δημοσιευτούν σε συνέχειες μερικά από τα αριστουργήματα της παγκόσμιας λογοτεχνίας.

Τρανταχτό παράδειγμα είναι ίσως η «Άννα Καρένινα» του Λέοντος Τολστόι που δημοσιεύθηκε σε συνέχειες μεταξύ 1873-1877 προτού γίνει βιβλίο το 1878.

Σήμερα η λογοτεχνική επιφυλλίδα θεωρείται μουσειακό είδος και δύσκολα ένας εκδότης εφημερίδας ή κι ο ίδιος ο συγγραφέας ενός υπό έκδοση βιβλίου θα έμπαιναν στον πειρασμό να ελκύσουν αναγνώστες από ένα τόσο παρωχημένο εγχείρημα.

Ο χρόνος ωστόσο δεν σαρώνει μόνο πράγματα και συνήθειες. Τα καθαγιάζει κιόλας κι ίσως είναι στιγμή να ξανασκεφτούμε την λογοτεχνική επιφυλλίδα στο δημοσιογραφικό χαρτί. Το ΦΩΣ, ένα έντυπο που αν μη τι άλλο κουβαλά αυτή τη δύναμη του χρόνου, προχώρησε συμβολικά στην δημοσίευση ενός μίνι αστυνομικού μυθιστορήματος με μνήμες και αρώματα μιας Αθήνας που κοιμάται στις παρυφές του χτες.