Ολυμπιακός: Ο θρύλος του Ζάρκο Πάσπαλι

Έχουμε σχολιάσει πρόσφατα στο «ΦΩΣ» πως ο Κάιλ Χάινς είναι ο κορυφαίος και πιο πετυχημένος ξένος μπασκετμπολίστας του Ολυμπιακού για τη δεκαετία που μας πέρασε. Ποιος είναι όμως ο καλύτερος ξένος παίκτης που έχει περάσει ποτέ από την ομάδα του Πειραιά; Ενδεχομένως κάποιοι να αναφέρουν τον σπουδαίο Ντέιβιντ Ρίβερς, ο οποίος οδήγησε τους «ερυθρόλευκους» στην κορυφή της Ευρώπης το 1997, συνεισφέροντας τα μέγιστα στο ιστορικό τριπλ κράουν. Όμως ο παίκτης που αναγέννησε το τμήμα μπάσκετ του Ολυμπιακού ήταν αναμφισβήτητα ο σπουδαίος Ζάρκο Πάσπαλι, ο οποίος πρόσφατα είχε γενέθλια. Έγινε πλέον 54 ετών.

Ο Κόκκαλης έφερε τον Μαυροβούνιο σούπερ σταρ το 1991

Ο Ζάρκο Πάσπαλι ήρθε στον Ολυμπιακό το καλοκαίρι του 1991, με τον τότε πρόεδρο Σωκράτη Κόκκαλη να πραγματοποιεί μία από τις σημαντικότερες μεταγραφικές κινήσεις στην Ευρώπη. Ήταν τότε 25 ετών, ερχόμενος από την Παρτιζάν, έχοντας παίξει νωρίτερα και στους Σαν Αντόνιο Σπερς στο ΝΒΑ. Επρόκειτο για ένα τεράστιο όνομα και η έλευσή του στον Πειραιά έκανε αίσθηση σε ολόκληρη την Ευρώπη. Βλέπετε, δεν ήταν τυχαίος παίκτης. Ήταν σούπερ σταρ. Αποτελούσε βασικό μέλος της σπουδαίας ενωμένης Εθνικής Γιουγκοσλαβίας, έχοντας αναδειχθεί πρωταθλητής Ευρώπης μαζί της το 1989 και το 1991, πρωταθλητής κόσμου στο Μουντομπάσκετ του 1990 και «ασημένιος» Ολυμπιονίκης στους Αγώνες του 1988 στη Σεούλ. Ένας καταπληκτικός σμολ φόργουορντ, ο οποίος άφησε το στίγμα του με την ερυθρόλευκη φανέλα.

Ο γεννημένος στο Μαυροβούνιο Πάσπαλι, αν και είχε μία εξαιρετική πρόταση από τη Βίρτους Μπολόνια (ήταν σε καλύτερο επίπεδο από τον Ολυμπιακό εκείνη την περίοδο) προτίμησε την ομάδα του Πειραιά, καθώς, πέρα από την υψηλή οικονομική πρόταση που είχε στα χέρια του, έβλεπε ένα σύνολο που ήθελε να βασιστεί πάνω του ώστε οι «ερυθρόλευκοι» να κυριαρχήσουν στο άμεσο μέλλον. Αυτό βέβαια δεν ήταν εύκολο. Βλέπετε, ο Ολυμπιακός εκείνα τα χρόνια... πελαγοδρομούσε στο πρωτάθλημα, τερματίζοντας συνήθως μεταξύ 7ης και 8ης θέσης. Η έλευσή του όμως αλλά και ο ερχομός του προπονητή Γιάννη Ιωαννίδη θα άλλαζαν τα δεδομένα.

Στους τελικούς έχοντας κατά μέσο όρο 32 πόντους

Στην πρώτη του σεζόν (1991-92) με τον Ολυμπιακό, έχοντας επιλέξει το αγαπημένο του «8» στη φανέλα, θα κάνει... θραύση. Αν και η πλειονότητα των συμπαικτών του υστερούσε σε ποιότητα, έχοντας εκείνον για ηγέτη, ο Ζάρκο Πάσπαλι θα οδηγήσει τους Πειραιώτες στους τελικούς του πρωταθλήματος. Στην επίθεση ήταν ασταμάτητος, κάνοντας επίδειξη των δυνατοτήτων του να βάζει την μπάλα στο καλάθι με κάθε τρόπο. Ο Μαυροβούνιος φόργουορντ τέλειωσε τη σεζόν έχοντας κατά μέσο όρο 32 (!) πόντους, όντας σχεδόν μία ομάδα μόνος του, αλλά οι «ερυθρόλευκοι» στο τέλος έχασαν το πρωτάθλημα από τον ΠΑΟΚ. Η αγωνιστική άνοδος της ομάδας όμως ήταν ξεκάθαρη.

Από την 8η θέση έκανε τον Ολυμπιακό πρωταθλητή!

Την ερχόμενη αγωνιστική χρονιά (1992-93) o Zάρκο Πάσπαλι θα οδηγήσει τον Ολυμπιακό στην κατάκτηση του πρωταθλήματος στην Ελλάδα ύστερα από 15 χρόνια. Σκοράροντας και πάλι με κάθε τρόπο, με διεισδύσεις, με τρίποντα, παίζοντας με πλάτη κοντά στο καλάθι, με σουτ από μέση απόσταση. Ο Μαυροβούνιος φόργουορντ είναι ασταμάτητος! Τέλειωσε τη σεζόν έχοντας 26 πόντους ανά αγώνα, με τους Πειραιώτες να φτάνουν στον τίτλο επικρατώντας του Παναθηναϊκού, αν και είχαν το μειονέκτημα έδρας. Στην Ευρώπη νωρίτερα οι «ερυθρόλευκοι» δείχνουν και εκεί τη δυναμική τους. Φτάνουν στα προημιτελικά τής τότε Ευρωλίγκας και έχουν τη δυνατότητα να διεκδικήσουν την πρόκριση στο Φάιναλ Φορ, το οποίο τότε θα διεξαγόταν στο γήπεδό τους, στο ΣΕΦ. Ο Μαυροβούνιος φόργουορντ είναι σε εξαιρετική κατάσταση, αλλά στο κρίσιμο τελευταίο ματς με τη Λιμόζ επί γαλλικού εδάφους, σε μία καθοριστική στιγμή, οι διαιτητές θα τον χρεώσουν πως πάτησε την πλάγια γραμμή του γηπέδου. Αποτέλεσμα; Η κατοχή να πάει στους γηπεδούχους, οι οποίοι ακολούθως σημείωσαν το νικητήριο καλάθι και πήραν την πρόκριση. Ήταν μία δύσκολη στιγμή, ο Πάσπαλι στάθηκε μοιραίος, αλλά οι «ερυθρόλευκοι» είχαν σημειώσει και πάλι βήματα μπροστά από άποψη δυναμικής, όχι μόνο στην Ελλάδα αλλά και στην Ευρώπη.

Νταμπλ στην Ελλάδα και η μοιραία βολή στο Τελ Αβίβ

Στην επόμενη σεζόν του Ζάρκο Πάσπαλι (1993-94) στο λιμάνι οι Πειραιώτες θα πραγματοποιήσουν μία καταπληκτική σεζόν, παρουσιάζοντας μία από τις καλύτερες ομάδες της ιστορίας τους. Στο «3» έχουν τον τρομερό Μαυροβούνιο φόργουορντ, στη θέση του πάουερ φόργουορντ τον εκπληκτικό Ρόι Τάρπλεϊ και στο «5» τους Παναγιώτη Φασούλα και Ντράγκαν Τάρλατς. Δίπλα τους στην περιφέρεια οι Γιώργος Σιγάλας και Μίλαν Τόμιτς. Ο Πάσπαλι συνεχίζει τις καλές εμφανίσεις, κάνει τη διαφορά σε αρκετά παιχνίδια, αλλά παρουσιάζεται πιο άστοχος σε σχέση με τις τρομερές πρώτες του σεζόν. Η ευστοχία του στις βολές είχε πέσει από το 86% των πρώτων χρόνων σε ποσοστά κάτω του 50%. Το ίδιο και τα ποσοστά του στα τρίποντα. Το εξωτερικό του σουτ, που αποτελούσε σημαντικό του όπλο, είχε περάσει στη λήθη του χρόνου. Πολλές ιστορίες ακούστηκαν για τον λόγο που αυτό συνέβη. Η επικρατέστερη ήταν αυτή που τον ήθελε να έχει σπάσει δύο δάχτυλα του (καλού) αριστερού του χεριού στα προημιτελικά της προηγούμενης χρονιάς, απέναντι στους... ξυλοκόπους της Λιμόζ, αδυνατώντας να τα επαναφέρει στην αρχική τους κατάσταση. Ο ίδιος δεν το επιβεβαίωσε ποτέ.

Ο αδαμάντινος όμως χαρακτήρας του και η ηγετική του μορφή τον έκαναν αγαπητό σε συμπαίκτες και κόσμο, που τον λάτρευαν. Η ιαχή «Ζάρκο, Ζάρκο!» δονούσε το ΣΕΦ. Όταν η μπάλα έκαιγε, ο αποδέκτης ήταν μόνο ένας. Μπορεί να είχε χάσει την ευστοχία του, ωστόσο όταν το παιχνίδι παιζόταν σε ανοιχτό γήπεδο ήταν απλά ασταμάτητος. Ο τεράστιος διασκελισμός του και το «κάτι σαν σουτ» με το αριστερό χέρι έκαναν σχεδόν αδύνατη την αναχαίτισή του από τους αντιπάλους, ενώ ήταν ανίκητος στο «ένας εναντίον ενός». Παρέμενε επίσης εξαιρετικός ριμπάουντερ.

Ο Ολυμπιακός τελικά, όπως υπολόγιζαν όλοι, έφτασε στο Φάιναλ Φορ του Τελ Αβίβ. Στον περίφημο ημιτελικό κόντρα στον Παναθηναϊκό ο Μαυροβούνιος θα οδηγήσει την ομάδα του στη νίκη με 22 πόντους, αλλά στον τελικό κόντρα στην Μπανταλόνα θα σταθεί (και πάλι) μοιραίος. Οι Πειραιώτες έγιναν η πρώτη ελληνική ομάδα που συμμετείχε σε τελικό, αλλά θα χάσουν το τρόπαιο, καθώς ο Πάσπαλι όχι μόνο θα χάσει την κρίσιμη βολή δευτερόλεπτα πριν από τη λήξη, αλλά θα αστοχήσει και στο σουτ της νίκης που δοκίμασε στη συνέχεια. Αυτή θα ήταν και η... αρχή του τέλους της σχέσης του με τους «ερυθρόλευκους».

Το «διαζύγιο»

Στους τελικούς του πρωταθλήματος ο Ζάρκο Πάσπαλι διέλυσε τον ΠΑΟΚ, σημειώνοντας 30 πόντους και χαρίζοντας στον Ολυμπιακό το δεύτερο σερί πρωτάθλημα, ενώ η ομάδα παίρνει και το Κύπελλο, κατακτώντας το πολυπόθητο νταμπλ. Ο Γιάννης Ιωαννίδης όμως δεν τον εμπιστεύεται πλέον. Παρά το γεγονός ότι το φίλαθλο κοινό τον λάτρευε, ζητώντας την παραμονή του, ο Σωκράτης Κόκκαλης ακούει τον προπονητή του και τον αφήνει ελεύθερο. Ο Μαυροβούνιος αισθάνεται πληγωμένος, καθώς στη «χρυσή» τριετία του στο μεγάλο λιμάνι έχει προσφέρει δύο πρωταθλήματα, ένα Κύπελλο, αλλά και την παρουσία του Ολυμπιακού σε τελικό Κυπέλλου Πρωταθλητριών Ευρώπης. Το γεγονός πως δεν του έγινε καν πρόταση το εισπράττει σαν αχαριστία.

Ακολούθως έψαξε την επιστροφή στο ΝΒΑ, αλλά αυτή δεν ήρθε. Κάπου εκεί έφτασε η πρόταση του Παναθηναϊκού, με τον Μαυροβούνιο φόργουορντ να απαντά θετικά στο «τριφύλλι», θέλοντας παράλληλα να αποδείξει στον Ολυμπιακό πως έκανε λάθος. Ό,τι και αν έγινε τότε όμως, οι φίλαθλοι των «ερυθρολεύκων» δεν θα ξεχάσουν ποτέ τον άνθρωπο που αναγέννησε το τμήμα μπάσκετ του συλλόγου και θα σέβονται για πάντα τη μεγάλη προσφορά του. Πριν από μερικά χρόνια είχε επιστρέψει στο ΣΕΦ για να σχολιάσει τους αγώνες σε συνδρομητικό κανάλι και μόλις έγινε αντιληπτός στα δημοσιογραφικά θεωρεία στην κερκίδα, ο κόσμος αυθόρμητα σηκώθηκε στο πόδι για να τον χειροκροτήσει.

«Ποτέ δεν ήθελα να φύγω από τον Ολυμπιακό»

Αρκετά χρόνια μετά, σε πρόσφατη συνέντευξή του, ο Ζάρκο Πάσπαλι αναφέρθηκε σε εκείνο το επίμαχο καλοκαίρι του 1994, όταν αποχώρησε από τους «ερυθρόλευκους»: «Εγώ από τον Ολυμπιακό δεν ήθελα να φύγω ποτέ! Θα ήθελα να έμενα για αρκετά χρόνια, ακόμη και να έκλεινα την καριέρα μου εκεί. Αυτό είχα στο μυαλό μου. Δεν μου πέρναγε από το μυαλό πως θα μπορούσα να φύγω. Είχα αγαπήσει την ομάδα, είχα "δεθεί" με τους συμπαίκτες, τη διοίκηση και φυσικό με τον κόσμο.

Έδωσα πάρα πολλά στον Ολυμπιακό, περίμενα πως θα τα εκτιμούσαν και θα μου έκαναν τουλάχιστον μία πρόταση ώστε να συνεχίζαμε μαζί για τα επόμενα χρόνια. Αυτό όμως δεν έγινε ποτέ! Ο Ολυμπιακός στο τέλος δεν με ήθελε. Ο ατζέντης που είχα εκείνη την εποχή μού είπε ότι ο Ολυμπιακός δεν με θέλει. Δεν μπορούσε να μου απαντήσει για ποιο λόγο δεν με θέλει ο Ολυμπιακός. Τηλεφώνησα στον πρόεδρο Σωκράτη Κόκκαλη και με μάλωνε σαν να ήμουν παιδί του. Περίμενα την ομάδα να μου κάνει πρόταση, αλλά εκείνη τη στιγμή κατάλαβα πως δεν θα ξανάπαιζα στον Ολυμπιακό. Πήγα στον Παναθηναϊκό, γιατί ήθελα να αποδείξω πως έκαναν λάθος. Περασμένα ξεχασμένα όμως. Ο Ολυμπιακός θα είναι πάντα μέσα στην καρδιά μου».