Euro 1992: Η αλλαγή του ευρωπαϊκού χάρτη

Οι πολιτικές και κοινωνικές εξελίξεις στην Ευρώπη έμελλε να έχουν αντίκτυπο στην ένατη έκδοση του Ευρωπαϊκού Πρωταθλήματος που διοργάνωσε το 1992 η Σουηδία και να ανοίξουν μάλιστα τον δρόμο για τη μεγαλύτερη -μέχρι τότε- έκπληξη στα χρονικά του θεσμού, την κατάκτηση του τροπαίου από τη Δανία. Η κατάρρευση του ανατολικού μπλοκ στις αρχές της δεκαετίας του ’90 προκάλεσε ντόμινο εξελίξεων, που οδήγησαν στη διάλυση της Σοβιετικής Ένωσης, ενώ η Γιουγκοσλαβία οδηγήθηκε σε διάσπαση με έναν αιματηρό εμφύλιο που είχε ως αποτέλεσμα να αποκλειστεί από τα τελικά του Euro.

Η μεν Σοβιετική Ένωση παρουσιάστηκε στον θεσμό ως Κοινοπολιτεία Ανεξάρτητων Κρατών, η δε Γιουγκοσλαβία, που έμεινε εκτός λόγω του πολέμου, είδε τη Δανία να παίρνει τη θέση της, παρ’ ότι η τελευταία αρχικά είχε αποκλειστεί μέσω της δεύτερης θέσης της στα προκριματικά. Το Euro του 1992 ήταν επίσης η πρώτη διοργάνωση όπου η Γερμανία εμφανίστηκε ενωμένη μετά την πτώση του Τείχους του Βερολίνου, ενώ μεγάλη απούσα ήταν η Ιταλία που δεν κατάφερε να προκριθεί. Στα αξιοσημείωτα είναι ακόμα ότι σε αυτή την έκδοση του τουρνουά αγωνίστηκαν για τελευταία φορά μόνο 8 ομάδες, καθώς το 1996 αυξήθηκαν σε 16, όπως επίσης και η τελευταία όπου ο νικητής ενός αγώνα στους ομίλους έπαιρνε μόνο δύο βαθμούς.

Η έκπληξη των Σκανδιναβών

Στον πρώτο όμιλο του Euro η Γαλλία με τον Μισέλ Πλατινί στον πάγκο της και παίκτες όπως οι Καντονά, Παπέν, Ντεσάν φάνταζε το φαβορί για την είσοδο στην επόμενη φάση. Το ίδιο και η Αγγλία των Λίνεκερ και Σίρερ. Στην πράξη βέβαια αμφότερες απογοήτευσαν με την παρουσία τους και η Δανία με τη Σουηδία, που συμπλήρωναν την τετράδα του γκρουπ, ήταν τελικά αυτές που βγήκαν νικήτριες στη μάχη για την πρόκριση. Η Σουηδία τερμάτισε πρώτη και αήττητη, ενώ οι Δανοί πήραν το δεύτερο εισιτήριο χάρη στη νίκη τους με 2-1 επί της Γαλλίας στην τελευταία αγωνιστική. Στον δεύτερο όμιλο η κάτοχος του τίτλου Ολλανδία τερμάτισε αήττητη στην κορυφή και τη δεύτερη θέση πήρε η Γερμανία, ενώ η Σκωτία και η Κοινοπολιτεία Ανεξάρτητων Κρατών αποκλείστηκαν από τη συνέχεια.

Στο… σπίτι της η κάτοχος του τίτλου

Στα ημιτελικά η Σουηδία κλήθηκε να αντιμετωπίσει τη Γερμανία και η Δανία βρέθηκε απέναντι στην Ολλανδία. «Οράνιε» και «πάντσερ» ήταν τα φαβορί για να συνθέσουν το ζευγάρι του τελικού. Η Δανία όμως είχε… διαφορετική άποψη! Οι «ερυθρόλευκοι» με τον εντυπωσιακό Πέτερ Σμάιχελ κάτω από τα δοκάρια τους αναδείχθηκαν ισόπαλοι 2-2 με τους Ολλανδούς στην κανονική διάρκεια και στη «ρώσικη ρουλέτα» των πέναλτι τελικά τους απέκλεισαν με 5-4, με τον Φαν Μπάστεν να είναι μοιραίος παίκτης των «οράνιε». Αντίθετα, η Γερμανία επιβλήθηκε 3-2 της Σουηδίας στην κανονική διάρκεια, με κορυφαίο τον Ρίντλε που σκόραρε δις.

Το προσωπικό δράμα του ήρωα του τελικού Βίλφορτ

Η Δανία και η Γερμανία βρέθηκαν λοιπόν στον τελικό του Ευρωπαϊκού Πρωταθλήματος το 1992. Οι παίκτες του Νίλσεν βρίσκονταν απέναντι στα «πάντσερ» των Κλίνσμαν, Μπρέμε, Ζάμερ, Έφενμπεργκ και των υπόλοιπων μεγάλων αστέρων, αλλά πέτυχαν από ένα γκολ σε κάθε ημίχρονο και ήταν αυτοί που ανέβηκαν στην κορυφή της Ευρώπης. Το δεύτερο γκολ που σφράγισε το τρόπαιο πέτυχε ο Κιμ Βίλφορτ, ο οποίος μάλιστα την ίδια στιγμή ζούσε το δικό του οικογενειακό δράμα. Η 7χρονη κόρη του βρισκόταν στο νοσοκομείο με λευχαιμία και παρ’ ότι αρχικά δεν ήθελε να ακολουθήσει την αποστολή στα τελικά του Γιούρο, τελικά η κόρη του τον έπεισε να παίξει, αφού ανταποκρινόταν στη θεραπεία της. Λίγες εβδομάδες μετά τον τελικό η μικρή Λίνε έχασε τη μάχη για τη ζωή. Είχε προλάβει όμως να δει τον πατέρα της πρωταθλητή Ευρώπης και παράλληλα ήρωα του μεγάλου τελικού. «Δεν θα τα καταφέρναμε στην παράταση. Σε κάθε επίθεση η Γερμανία ήταν έτοιμη να σκοράρει, αλλά ο Κιμ τούς αποτελείωσε», είχε πει ο Μπρίαν Λάουντρουπ για το γκολ του Βίλφορτ.

EURO 1992

ΗΜΙΤΕΛΙΚΑ
21 Ιουνίου 1992
(Σόλνα, «Ρασούντα», 28.827 θεατές)
Σουηδία – Γερμανία 2-3
64’ (πέν.) Μπρολίν, 89’ Κ. Άντερσον – 11’ Χέσλερ, 59’ και 88’ Ρίντλε.

22 Ιουνίου 1992
(Γκέτεμποργκ, «Ούλεβι», 37.450 θεατές)
Ολλανδία – Δανία 4-5 στα πέναλτι (2-2 κανονική διάρκεια)
23’ Μπέργκαμπ, 86’ Ράικαρντ – 5’ και 33’ Λάρσεν.

ΤΕΛΙΚΟΣ
26 Ιουνίου 1992
(Γκέτεμποργκ, «Ούλεβι», 37.800 θεατές)
Δανία – Γερμανία 2-0
18’ Γένσεν, 78’ Βίλφορτ.

Οι συνθέσεις του τελικού
ΔΑΝΙΑ: Σμάιχελ, Όλσεν, Πίσνικ, Νίλσεν, Σίβεμπεκ (66’ Κρίστιανσεν), Κριστόφτε, Γένσεν, Βίλφορτ, Λάρσεν, Μπρίαν Λάουντρουπ, Πόβλσεν.
ΓΕΡΜΑΝΙΑ: Ίλγκνερ, Μπούχβαλντ, Κόλερ, Χέλμερ, Ρόιτερ, Μπρέμε, Ζάμερ (46’ Ντολ), Έφενμπεργκ (80’ Τομ), Χέσλερ, Ρίντλε, Κλίνσμαν.