Μάταλα, διάσημα λόγω χίπις, τα ύμνησε η Τζόνι Μίτσελ
Τα Μάταλα είναι παραθαλάσσιος οικισμός της Κοινότητος Πιτσιδίων του Δήμου Φαιστού στην Περιφερειακή Ενότητα Ηρακλείου της Κρήτης, που έγιναν διάσημα την εποχή των χίπις.
Η παραλία των Ματάλων κατοικούνταν από την αρχαιότητα, ενώ έγινε διάσημη ως τόπος παραμονής χίπις τις δεκαετίες '60 και '70. Το χωριό προηγουμένως ήταν ένα ψαροχώρι ενώ σήμερα ζει κυρίως από τον τουρισμό. Η απόστασή του από το Ηράκλειο είναι 70,6 χιλιόμετρα.
Τα Μάταλα ήταν επίνειο της Φαιστού κατά τη μινωική περίοδο και της Γόρτυνας κατά τη ρωμαϊκή. Από τη θάλασσα διακρίνονται ίχνη του αρχαίου οικισμού. Εδώ ναυάγησαν τα πλοία του Μενελάου και πιστεύεται ότι ήταν το ακρωτήριο Νύσος μεταξύ των όρμων Κομμού-Ματάλων.
Στα βενετικά έγγραφα αναφέρεται ο ναός της Παναγίας (La Madonna di Matala), στην είσοδο του οποίου υπάρχει η επιγραφή Πλύνετε την κεφαλήν και καθαρίσατε τους πόδας και έπειτα εισέλθητε εις τον ιερόν τούτον οίκον.
Στην απόκρημνη ακτή του χωριού υπάρχουν τεχνητοί σπηλαιώδεις χώροι (και υποβρύχια σπήλαια), λαξευμένοι στο βράχο. Λέγεται ότι ήσαν τάφοι. Μερικοί όμως έχουν δωμάτια, κλίμακες, παράθυρα και προστώα. Έτσι φαίνεται ότι κάποτε χρησιμοποιήθηκαν ως κατοικίες. Οι κλίνες μοιάζουν με τους τάφους των Ετρούσκων.
Οι σπηλιές παρέμειναν άδειες για χιλιάδες χρόνια μέχρι τη δεκαετία του '60 που περιπλανώμενοι χίπηδες τις ανακάλυψαν και τις κατοίκησαν για κάποια περίοδο.
Αφιέρωμα του Life στα Μάταλα, το 1968
Ανάμεσα σε αυτούς που πέρασαν από εκεί ήταν η Καναδή τραγουδίστρια Τζόνι Μίτσελ, η οποία απαθανάτισε την εμπειρία της στο τραγούδι «Carey» και ο Δημήτρης Πουλικάκος.
Maybe I’ll go to Amsterdam
Maybe I’ll go to Rome
And rent me a grand piano
And put some flowers ’round my room
But let’s not talk about fare-thee-wells now
The night is a starry dome
And they’re playin’ that scratchy rock and roll
Beneath the Matala Moon.
Την περίοδο της χούντας με αίτημα του Μητροπολίτη Γορτύνης εκδιώχθηκαν προσωρινά οι τουρίστες από τα σπήλαια. Άλλοι λένε ότι έκλεισαν το 1968, ενώ άλλοι εμμέσως πλην σαφώς λένε ότι έκλεισαν το Μάιο του 1970. Στην πραγματικότητα οι σπηλιές έκλεισαν (τυπικά) πολύ αργότερα (πιθανώς το 1977) και αυτό αποδεικνύεται από μαρτυρίες ανθρώπων που καταγράφονται στο matala.nl.
Φωτό από www.tripandvisor.com