Η Ελλάδα στον Μεγάλο Πόλεμο

Η συμμετοχή της χώρας υπήρξε ζήτημα έντονης αντιπαράθεσης μεταξύ των δύο κορυφαίων πολιτειακών παραγόντων της Ελλάδας της εποχής εκείνης, του βασιλιά Κωνσταντίνου Α’ και του πρωθυπουργού Ελευθερίου Βενιζέλου - και των οπαδών τους. Οπαδός της ουδετερότητας ο βασιλιάς, οπαδός της συμμαχίας με την Αντάντ ο πρωθυπουργός, συγκρούστηκαν πολλές φορές και με διάφορες αφορμές, διεκδικώντας ο ένας από τον άλλον την πρωτοβουλία στο θέμα.

Την λύση έδωσαν οι Γάλλοι, διά του γερουσιαστή Ζονάρ, που υποχρέωσαν τον βασιλιά Κωνσταντίνο να φύγει από την Ελλάδα. Έτσι, η ενωμένη Ελλάδα εισήλθε στον πόλεμο στο πλευρό της Αντάντ και στις 27 Ιουνίου 1917 κήρυξε τον πόλεμο κατά των Κεντρικών Δυνάμεων. Η συμβολή της Ελλάδας στη συμμαχική νίκη έχει μάλλον υποτιμηθεί και δεν αποτέλεσε πηγή εθνικής υπερηφάνειας. Είναι από τα λιγότερο συζητημένα θέματα της Ιστορίας μας. Ίσως γιατί επισκιάστηκε από τη σημαντικότατη και διεθνώς αναγνωρισμένη συμβολή της χώρας μας στον Β’ Παγκόσμιο Πόλεμο. Ένας άλλος λόγος ίσως να είναι ότι στις ημέρες αυτές γεννήθηκε ο εθνικός διχασμός που προκάλεσε ντροπιαστικές καταστάσεις μέχρι την είσοδο της Ελλάδας στον πόλεμο, αποκορύφωσε την τοξική του δράση με την Μικρασιατική Καταστροφή και συνέχισε να δηλητηριάζει τη ζωή της χώρας για δεκαετίες.

Κι όμως, ήταν σημαντική. Η απόφαση του Βενιζέλου να δημιουργήσει ένα νέο μέτωπο στη Μακεδονία καθήλωσε σημαντικό αριθμό των Κεντρικών Δυνάμεων στην περιοχή μέχρι το τέλος του πολέμου, στερώντας τους από το Δυτικό Μέτωπο. Έσωσε τον υποχωρούντα σερβικό στρατό που βρήκε ασφαλές καταφύγιο στην Ελλάδα και μπήκε ξανά στον πόλεμο. Ο ελληνικός στρατός μπήκε αποφασιστικά στην εικόνα το 1918, την χρονιά κατά την οποία συνέβησαν τα περισσότερα γεγονότα που έκριναν την έκβαση του πολέμου. Νίκησε σε μάχες στρατηγικής σημασίας, με κορυφαία στιγμή τη μάχη του Σκρα. Με τη ναυτική του αεροπορία στέρησε από τις Κεντρικές Δυνάμεις το Αιγαίο, αφήνοντας τις θάλασσες ελεύθερες στους Συμμάχους. Ταπεινώθηκε από τις αποφάσεις του Κωνσταντίνου, μα χάρη στον Βενιζέλο αναστήθηκε και οι Έλληνες στρατιώτες βρέθηκαν άξια στην παρέλαση της νίκης στο Παρίσι.

Η Ελλάδα είχε συνολικές απώλειες 27.000 ανδρών στα πεδία των μαχών (6.000 νεκρούς και αγνοούμενους και 21.000 τραυματίες). Δεν θεωρείται σημαντικά μεγάλος αριθμός, αν αναλογιστεί κανείς ότι Γερμανία και Ρωσία είχαν 2 εκατ. νεκρούς στο μέτωπο και από 1,4 Γαλλία και Αυστρία-Ουγγαρία.

Με μια ματιά…

1885: Το Άγαλμα της Ελευθερίας φτάνει στο λιμάνι της Νέας Υόρκης, ως δώρο των Γάλλων προς τους Αμερικανούς.

1962: Η Βραζιλία κατακτά το έβδομο Παγκόσμιο Κύπελλο μετά τη νίκη της επί της Τσεχοσλοβακίας με 3-1 στο Σαντιάγο της Χιλής. Ο Βραζιλιάνος Γκαρίντσα, ο καλύτερος ντριμπλέρ στην Ιστορία του ποδοσφαίρου, είναι ο κυρίαρχος παίκτης αυτής της ομάδας. Γεννήθηκε ανάπηρος και η εγχείρηση που του επέτρεψε να περπατήσει τον άφησε με ένα παραμορφωμένο αριστερό πόδι.

1964: Διακόπτεται στο 115ο λεπτό της παράτασης ο αγώνας Παναθηναϊκού - Ολυμπιακού για το Κύπελλο Ελλάδας. Εξαγριωμένοι φίλαθλοι και των δύο ομάδων, οι οποίοι πιστεύουν ότι ο αγώνας είναι στημένος, καταστρέφουν ολοκληρωτικά το γήπεδο της Λεωφόρου Αλεξάνδρας. Στην κανονική του διάρκεια ο αγώνας έληξε ισόπαλος 1-1 (Δομάζος - Νεοφώτιστος). Μετά την εξέλιξη αυτή, κυπελλούχος Ελλάδας αναδεικνύεται η ΑΕΚ άνευ αγώνος.

2018: Ο αμυντικός του Μεξικού, Ραφαέλ Μάρκες, αγωνίζεται εναντίον της Γερμανίας για τη φάση των ομίλων του Μουντιάλ της Ρωσίας και γίνεται μόλις ο τρίτος ποδοσφαιριστής στην Ιστορία που παίζει σε πέμπτο Παγκόσμιο Κύπελλο (2002- 2018), ισοφαρίζοντας τον Αντόνιο Καρμπαχάλ (1950-1966) και τον Λόταρ Ματέους (1982-1998).