Ο αφανισμός της Κανδάνου

Η Κάνδανος είναι ένα μεγάλο χωριό στον δρόμο προς τον νότο του νομού Χανίων. Βομβαρδίστηκε από τις πρώτες ημέρες της γερμανικής εισβολής στη Μεγαλόνησο, επειδή η περιοχή θεωρήθηκε στρατηγικής σημασίας για τις επιχειρήσεις τους. Στις 23 Μαΐου ένα μηχανοκίνητο απόσπασμα προσπάθησε να την καταλάβει, αλλά οι ντόπιοι με αυτοσχέδια όπλα κατόρθωσαν να τους απωθήσουν. Την επόμενη μέρα οι Γερμανοί επανήλθαν με υπέρτερες δυνάμεις και στις 25 Μαΐου κατέλαβαν το χωριό, ενώ οι Κρήτες μαχητές διασκορπίστηκαν στα γύρω βουνά.

Στις 3 Ιουνίου δύναμη του 3ου τάγματος αλεξιπτωτιστών υπό τον υπολοχαγό Χορστ Τρέμπες έφτασε στο χωριό για να προβεί σε αντίποινα για τον θάνατο 25 Γερμανών στρατιωτών κατά τη διάρκεια των μαχών για την κατάληψη της Κανδάνου (23-25 Μαΐου). Οι Γερμανοί αλεξιπτωτιστές εκτελούσαν διαταγές του αρχηγού τους, στρατηγού Κουρτ Στούντεντ, και την προηγουμένη μέρα είχαν ξεκινήσει τα αντίποινα στη Κρήτη, εκτελώντας αμάχους στο χωριό Κοντομαρί Χανίων.

Αμέσως οι Γερμανοί άρχισαν να πυρπολούν τα σπίτια της Κανδάνου και μέσα σε λίγες μέρες την κατέσκαψαν κυριολεκτικά. Φόνευσαν όλους τους κατοίκους που είχαν απομείνει, περίπου 180, και απαγόρευσαν με ποινή θανάτου την επίσκεψη του χώρου καθώς και την ανοικοδόμησή του. Η καταστροφή της Κανδάνου και η δολοφονία αμάχων αποτελούν ένα από τα πολλά εγκλήματα που διέπραξαν στην Ελλάδα οι Γερμανοί. Για να δικαιολογήσουν την πράξη τους, ανήρτησαν πινακίδες στα ελληνικά και στα γερμανικά στην κατεστραμμένη Κάνδανο που έγραφαν: «Εδώ υπήρχε η Κάνδανος. Κατεστράφη προς εξιλασμόν της δολοφονίας 25 Γερμανών στρατιωτών. Ως αντίποινον των από οπλισμένων πολιτών, ανδρών και γυναικών, εκ των όπισθεν δολοφονηθέντων Γερμανών στρατιωτών κατεστράφη η Κάνδανος. Δια την κτηνώδη δολοφονίαν Γερμανών αλεξιπτωτιστών, αλπινιστών και του Μηχανικού, από άνδρας γυναίκας, παιδιά και παπάδες μαζί και διότι τόλμησαν να αντισταθούν κατά του Μεγάλου Ράιχ, κατεστράφη την 3η-6-1941 η Κάνδανος εκ θεμελίων δια να μη επανοικοδομηθή πλέον ποτέ».

Μετά τη συνθηκολόγηση της Γερμανίας, ο στρατηγός Κουρτ Στούντεντ συνελήφθη από τους Βρετανούς και τον Μάιο του 1947 δικάστηκε από στρατοδικείο για τα εγκλήματα πολέμου της Βέρμαχτ στην Κρήτη και καταδικάστηκε σε φυλάκιση πέντε ετών. Το αίτημα των ελληνικών αρχών για την έκδοσή του στην Ελλάδα απορρίφθηκε από τους Συμμάχους. Ο Στούντεντ δεν έμεινε για πολύ στη φυλακή και αποφυλακίστηκε για λόγους υγείας το 1948. Πέθανε σε ηλικία 88 ετών, το 1978.

ME MIA MATIA...

1789: Ο Λάμπρος Κατσώνης νικά τον τουρκικό στόλο έξω από την Τήνο.

1789: Ο 29χρονος Καναδός Αλεξάντερ Μακ Κένζι ξεκινά με 13 φίλους και 3 κανό από τη λίμνη Γκρέιτ Σλέιβ ακολουθώντας το ρεύμα του ποταμού προς τα δυτικά με την ελπίδα να βρεθούν στον Ειρηνικό Ωκεανό, αλλά θα βρεθούν στον Αρκτικό μετά από 102 ημέρες έχοντας καλύψει 3.000 μίλια κινούμενοι τελικώς βόρεια. Ο ποταμός που τέμνει τον Καναδά θα πάρει το όνομά του. Στις 22/7/1793 θα ακολουθήσει άλλη διαδρομή και θα βρεθεί δυτικά στον Ειρηνικό.

1906: Διακόπτονται επισήμως οι διπλωματικές σχέσεις Ελλάδας - Ρουμανίας, εξαιτίας της αδιάλλακτης στάσης της τελευταίας στο ζήτημα των Κουτσοβλάχων.

1967: Καθιερώνεται και στην Ελλάδα το αλκοτέστ, με δημοσίευση σχετικής υγειονομικής διάταξης στην «Εφημερίδα της Κυβερνήσεως».

1972: Ο Βασίλης Παπαγεωργόπουλος καταρρίπτει το πανελλήνιο ρεκόρ των 100 μ. στην Μπρατισλάβα με επίδοση 10’’ με χρονόμετρο χειρός. Με την επίδοσή του αυτή ο «φτερωτός γιατρός» ισοφαρίζει το πανευρωπαϊκό ρεκόρ του αγωνίσματος.

1975: Ο Πελέ υπογράφει τριετές συμβόλαιο με τη νεοϋορκέζικη ομάδα Κόσμος έναντι 11 εκατομμυρίων δολαρίων. Θα ακολουθήσουν οι Κινάλια, Κρόιφ και Μπεκενμπάουερ, ενώ ο Τζορτζ Μπεστ θα μετακομίσει στο Λος Άντζελες, όπου θα παίξει με την ομάδα των Αζτέκων.

1982: Η Γαλλίδα Μισέλ Μουτόν με Άουντι Κουάτρο -και συνοδηγό τη Φαμπρίτσια Πονς- γίνεται η πρώτη γυναίκα που κερδίζει το Ράλι Ακρόπολις, το οποίο ξεκίνησε με 136 πληρώματα, για να τελειώσει με 33.

1994: Στην Ινδονησία, 150 είναι οι νεκροί από τσουνάμι, μετά τον ισχυρό σεισμό που σημειώνεται στην Ανατολική Ιάβα.

1998: Ένα τρένο υπερ-υψηλής ταχύτητας Ιντερσίτι Εξπρές, το ICE 884, εκτροχιάζεται στην πόλη Έσεντε της Γερμανίας, με συνέπεια τον θάνατο 101 ατόμων.

2016: Πεθαίνει ο σπουδαιότερος πυγμάχος όλων των εποχών, Μοχάμεντ Άλι, ο οποίος τις τελευταίες ώρες της ζωής του νοσηλευόταν στο Φίνιξ της Αριζόνα με αναπνευστικά προβλήματα.

2017: Τρομοκρατική επίθεση στη Γέφυρα του Λονδίνου και στο Μπόροου Μάρκετ, κατά την οποία σκοτώθηκαν 7 άνθρωποι και 48 τραυματίστηκαν από τρεις ισλαμιστές φονταμενταλιστές.

2019: Πεθαίνει σε ηλικία μόλις 45 ετών ο ποδοσφαιριστής Γιώργος Ξενίδης.