Όταν ο Κάπερνικ επαναστατούσε μόνος…

«Μέχρι να είμαστε όλοι ελεύθεροι… κανείς από εμάς δεν είναι ελεύθερος»! Τα λόγια αυτά ανήκουν στην Έμα Λαζάρους, Αμερικανίδα ποιήτρια, και βρίσκουν τεράστια απήχηση τούτες τις ημέρες, τις επαναστατικές ημέρες, στις Ηνωμένες Πολιτείες Αμερικής… κυρίως! Η δολοφονία του Τζορτζ Φλόιντ από αστυνομικό, που τον πατούσε με το γόνατό του στον λαιμό αγνοώντας το «I can’t breath» (σ.σ. «δεν μπορώ να αναπνεύσω») που ψέλλιζε ο 46χρονος μέχρι που ξεψύχησε, γέμισε με οργή και αγανάκτηση τον κόσμο που ξεχύθηκε στους δρόμους κάθε πολιτείας φωνάζοντας: «Νο justice, No peace!», (Καμία δικαιοσύνη, καμία ειρήνη!), «Black Lives Matter» (Η ζωή των μαύρων αξίζει) ή ακόμα και το «Όταν η πολιτισμένη συμπεριφορά οδηγεί στον θάνατο, η μοναδική λογική αντίδραση είναι η εξέγερση», που έγραψε ο Κόλιν Κάπερνικ!

Οι παίκτες-σταρ στην πρώτη γραμμή των… δρόμων

Αυτό που γίνεται στους δρόμους της Αμερικής τις τελευταίες ημέρες αναμφισβήτητα θα μείνει στην ιστορία, όμως δυστυχώς θυμίζει άλλες εποχές. Γιατί φτάσαμε στο 2020 για να μιλάμε για τα αυτονόητα. Για να απαιτούνται και όχι να ζητούνται δικαιοσύνη, ισότητα… Οι αστυνομικοί που σκότωσαν τον Τζορτζ Φλόιντ ~για τον οποίο η κορούλα του είπε «Ο μπαμπάς μου αλλάζει τον κόσμο»~ για ένα πλαστό χαρτονόμισμα, συνελήφθησαν έπειτα από δέκα μέρες. Και ο Ντόναλντ Τραμπ κάγχαζε για «νόμο και τάξη»!

Σε αυτές τις ιστορικές στιγμές, αυτό το κύμα αγανάκτησης και οργής έχει παρασύρει τους πάντες και οι αθλητές του ΝΒΑ, οι σταρ, οι χοντροκονομημένοι, έχουν αφήσει τις βίλες τους και τη βολή τους, φόρεσαν τις προστατευτικές μάσκες ελέω κορονοϊού, πήραν τα πλακάτ τους και βγήκαν στους δρόμους, παρέα με τον απλό κόσμο, φωνάζοντας και απαιτώντας. Είναι εκεί, με τα χέρια ψηλά και δεμένα (συμβολικά) σταυρωτά, στα πιο ιστορικά ίσως «καλάθια» της καριέρας τους.

Έχουν δείξει ότι δεν διστάζουν να τσαλακωθούν, τολμάνε να πουν τη γνώμη τους, να ψέξουν τα κακώς κείμενα του εκάστοτε κυβερνώντος και ενός σάπιου και σαθρού συστήματος. Ιδίως ο Στεφ Κάρι και ο Λε Μπρον Τζέιμς, που αρνήθηκαν να πάνε στον Λευκό Οίκο όταν κατέκτησαν πρωταθλήματα στο ΝΒΑ και να δώσουν το χέρι τους στον Ντόναλντ Τραμπ.

1.099 δολοφονίες το 2019 στις ΗΠΑ από αστυνομικούς

Κι όμως… Όλα αυτά δεν είναι τωρινά! Τέσσερα χρόνια πριν ήταν κάποιος/οι άλλος/οι στη θέση του αδικοχαμένου Τζορτζ Φλόιντ. Κάθε μέρα είναι και κάποιος άλλος. Το 2019 στην Αμερική υπήρξαν 1.099 δολοφονίες από αστυνομικούς. Μόνο σε 27 μέρες του χρόνου δεν υπήρξε κάποια δολοφονία. Στις 27 από τις 365 μέρες του χρόνου. Οι μαύροι που δολοφονήθηκαν από αστυνομικούς είναι 3 φορές περισσότεροι από τους λευκούς (στο ενδιάμεσο οι ισπανόφωνοι), ενώ οι περισσότεροι άοπλοι ήταν οι μαύροι, ύστερα οι ισπανόφωνοι και στη συνέχεια οι λευκοί.

Το 99% των φόνων που έχουν σημειωθεί από το 2013 έως και το 2019 από αστυνομικούς δεν έχει συνδεθεί με κάποιο έγκλημα ή διάπραξη αυτού. Το 2015 καταγράφηκαν 990 νεκροί από αστυνομικούς, 963 το 2016, 976 το 2017 και 996 το 2018. Μέσα στο 2020 έχουν ήδη σημειωθεί 228 θάνατοι, απόρροια της αστυνομικής βίας η οποία είναι σε υπερθετικό βαθμό στις ΗΠΑ.

Το 2014 ο Κόμπι με μπλούζα «I can’t breathe»

Τίποτα δεν μοιάζει καινούργιο, όλα είναι γνώριμα. Ακόμα και το «I can’t breath» που ψέλλισε ο Τζορτζ Φλόιντ! Tον Δεκέμβριο του 2014 ο Κόμπι Μπράιαντ και οι συμπαίκτες του στους Λέικερς εμφανίστηκαν στην προθέρμανση πριν από τον αγώνα με τους Σακραμέντο Κινγκς φορώντας μπλουζάκια που έγραφαν… «I can’t breathe». Αυτή η φράση ακούγεται και γράφεται παντού, είναι τυπωμένη σε πλακάτ στους δρόμους της Αμερικής και βγήκε από τα χείλη του Τζορτζ Φλόιντ. Αυτή ακούστηκε και τότε και ο Κόμπι Μπράιαντ, αλλά και πολλοί συμπαίκτες του και παίκτες στο ΝΒΑ, όπως ο Λε Μπρον Τζέιμς και ο Ντέρικ Ρόουζ, πέρασαν το μήνυμα στις μπλούζες τους. Ένα μήνυμα ίδιο και απαράλλακτο όπως και τώρα: Κατά της αστυνομικής βίας, των φυλετικών διακρίσεων και του ρατσισμού. Αφορμή ήταν η δολοφονία του Έρικ Γκάρνερ, ο οποίος σε βίντεο, που κυκλοφόρησε τότε, ακουγόταν να λέει απεγνωσμένα «Δεν μπορώ να αναπνεύσω» προς τους αστυνομικούς, που τον είχαν ακινητοποιήσει πιάνοντάς τον από τον λαιμό. Λίγο αργότερα εξέπνευσε σε νοσοκομείο της Νέας Υόρκης, σε μια υπόθεση που έχει κοινά χαρακτηριστικά με τη δολοφονία του Τζορτζ Φλόιντ, η οποία έχει συγκλονίσει όχι μόνο τις ΗΠΑ αλλά και την παγκόσμια κοινότητα.

Ο Κόμπι φυσικά δεν είχε διστάσει να μιλήσει και για την απόφασή του εκείνη: «Είναι σημαντικό να έχουμε τις απόψεις μας και να μαχόμαστε γι’ αυτές, έστω και αν δεν συμφωνούμε με όλους. Αυτό είναι εντάξει για μένα και αυτό είναι που καθιστά τη χώρα αυτή όμορφη. Ξέρετε, δεν είναι ένα θέμα που έχει να κάνει μόνο με τη φυλή ή το χρώμα. Είναι ένα ζήτημα δικαιοσύνης. Είναι θέμα που βρίσκεται στην πρώτη γραμμή της επικαιρότητας, “παίζει” παντού όποιο ΜΜΕ και αν ανοίξεις. Στα πλάνα μπορείτε να δείτε ότι αυτοί που διαμαρτύρονται δεν είναι μόνο Αφροαμερικανοί». Έχει αλλάξει κάτι; Το παραμικρό…

Η στάση «Κάπερνικ»!

Ακόμα και από το 2016, που ο Κόλιν Κάπερνικ ήταν ο πρώτος που… γονάτισε! Είναι πλέον η κίνηση-σήμα κατατεθέν διαμαρτυρίας για ρατσισμό και κατά της αστυνομικής βίας. Στην ανάκρουση του εθνικού ύμνου της Αμερικής, ο Κάπερνικ δεν στάθηκε προσοχή με το χέρι στην καρδιά, αντίθετα γονάτισε… «Δεν πρόκειται να σταθώ όρθιος και να επιδείξω υπερηφάνεια σε μία σημαία χώρας που καταπιέζει τους μαύρους και τους έγχρωμους ανθρώπους. Για μένα, αυτό είναι μεγαλύτερο από το άθλημα και θα ήταν εγωιστικό από μέρους μου να κοιτάξω αλλού. Υπάρχουν πτώματα στους δρόμους».

Η κίνησή του αυτή προκάλεσε τεράστιες αντιδράσεις και φυσικά αυτήν του Ντόναλντ Τραμπ… Τότε, ο Τραμπ ήταν υποψήφιος των Ρεπουμπλικανών για την προεδρία των ΗΠΑ και είχε χαρακτηρίσει «αηδιαστική» την πράξη διαμαρτυρίας του αθλητή στο NFL, λέγοντας μάλιστα και το παροιμιώδες: «Να αναζητήσει μια χώρα που θα του ταιριάζει καλύτερα».

Η Ραπινό ακολούθησε τον Κάπερνικ

Τον Κάπερνικ μιμήθηκαν κάποιοι λίγοι συμπαίκτες του και συναθλητές του στο αμερικανικό ποδόσφαιρο, αλλά και η Μέγκαν Ραπινό. Κορυφαία ποδοσφαιριστής των ΗΠΑ, με χρυσά Ολυμπιακά μετάλλια, παγκόσμια, διακρίσεις… Η Ραπινό ήταν η πρώτη που… γονάτισε. Που μιμήθηκε τον Κάπερνικ και δεν δίστασε στην ανάκρουση του ύμνου των ΗΠΑ να αντιδράσει…

«Ως γκέι Αμερικανή, γνωρίζω τι σημαίνει να αντικρίζεις τη σημαία και να μην σου προστατεύει όλες τις ελευθερίες σου. Ήταν κάτι μικρό που μπορούσα να κάνω και κάτι που σκοπεύω να συνεχίσω να κάνω στο μέλλον, με την ελπίδα να ξεπεταχθεί μια σπίθα χρήσιμου διαλόγου γύρω από το ζήτημα. Είναι σημαντικό λευκοί (όπως εκείνη) να στηρίζουν τις διαμαρτυρίες μαύρων ανθρώπων. Έχω επιλέξει να γονατίζω, γιατί πολλοί Αμερικανοί χάνονται από την παράλογη βία. Επιλέγω να γονατίζω, γιατί ούτε δύο μίλια μακριά από το ξενοδοχείο μου, στο Κολόμπους του Οχάιο, τη βραδιά του αγώνα μας απέναντι στην Ταϊλάνδη, με την εθνική ομάδα, ένα 13χρονο αγόρι ονόματι Τάιρ Κινγκ πυροβολήθηκε εν ψυχρώ από έναν αστυνομικό. Επιλέγω να γονατίζω γιατί απλά δεν μπορώ να στέκομαι απέναντι στην καταπίεση και τη βιαιότητα της χώρας απέναντι στον λαό της». Έχει αλλάξει κάτι από τότε; Όχι!

Το ΝΒΑ κόντρα στον Ντόναλντ Τραμπ

Τη Ραπινό ίσως να την ακούσατε/διαβάσατε πρόσφατα, καθώς είχε δηλώσει: «Αν πάρουμε το (Παγκόσμιο) Κύπελλο, δεν θα πάω στον γα...νο Λευκό Οίκο». Δεν ήταν η πρώτη που αρνήθηκε την «παράδοση» για να μη συναντήσει τον Ντόναλντ Τραμπ…

«Το να βρεθείς στον Λευκό Οίκο ήταν μια μεγάλη τιμή, μέχρι που εμφανίστηκες εσύ» είχε πει για τον Τραμπ ο Λε Μπρον Τζέιμς. Ο Τραμπ είχε σηκώσει μάλιστα το «γάντι» και είχε απαντήσει: «Ο Λε Μπρον Τζέιμς έδωσε συνέντευξη στον πιο ανόητο άνθρωπο στην τηλεόραση, τον Ντον Λέμον (σ.σ. δημοσιογράφος του CNN). Έκανε τον Λε Μπρον να μοιάζει έξυπνος, που είναι δύσκολο να το κάνει κανείς αυτό. Εγώ προτιμώ τον Μάικλ (σ.σ. Τζόρνταν)».

Ο Τζόρνταν βέβαια, ο οποίος όπως είδαμε στο ντοκιμαντέρ «The Last Dance» είχε αρνηθεί να στηρίξει υποψήφιο γερουσιαστή από την πόλη του που μάχονταν για τις φυλετικές διακρίσεις, λέγοντας το αμίμητο «και οι Ρεπουμπλικανοί αγοράζουν παπούτσια», όχι απλά πήρε θέση, αλλά άδειασε τον Τραμπ λέγοντας: «Στηρίζω τον Λε Μπρον. Κάνει φανταστική δουλειά για την κοινωνία του» ενώ προχώρησε ~αυτός και η εταιρεία του «Jordan Brand»~ σε μία... μυθική δωρεά 100 εκατομμυρίων δολαρίων, για τα επόμενα 10 χρόνια, σε οργανισμούς που διασφαλίζουν τη φυλετική ισότητα, την κοινωνική δικαιοσύνη και τα ίσα δικαιώματα στην εκπαίδευση!

Τον Κάπερνικ, τη Ραπινό, τον Λε Μπρον ακολούθησε και ο Στεφ Κάρι, ο οποίος αυτές τις ημέρες διαδηλώνει στους δρόμους του Όκλαντ μαζί με τη σύζυγό του, Αγίσα, και τον συμπαίκτη τους στους Γκόλντεν Στέιτ Ουόριορς, Κλέι Τόμπσον! Οι «Splash Brothers» διαδηλώνουν φωνάζοντας το όνομα του Τζορτζ Φλόιντ και της Μπριόνα Τέιλορ, η οποία δολοφονήθηκε πριν από περίπου τρεις μήνες στο σπίτι της, ύστερα από έφοδο της αστυνομίας. Ο Κάρι λοιπόν είχε αρνηθεί να πάει στον Λευκό Οίκο, μπαίνοντας στη «μαύρη λίστα» του πλανητάρχη…

«Δεν ανέχομαι αυτά που λέει ο Τραμπ, ούτε εκείνα που δεν λέει. Θέλω να περάσω ένα μήνυμα. Δεν πιστεύω πως η άρνησή μου να πάω στον Λευκό Οίκο θα βελτιώσει την κατάσταση, όμως αυτή η πράξη είναι η ευκαιρία μου να διαδηλώσω κάποια πράγματα» ήταν η θέση του Στέφεν Κάρι.

Οδήγησε 15 ώρες για να διαδηλώσει

Η Αμερική βρίσκεται στους δρόμους, επαναστατεί και όπως είχε πει στους διαδηλωτές στη Βοστόνη ο Τούρκος σέντερ Ενές Καντέρ, «βρισκόσαστε στη σωστή πλευρά της ιστορίας», ενώ ο συμπαίκτης του στους Μπόστον Σέλτικς, Tζέιλεν Μπράουν, οδήγησε 15 ώρες από τη Βοστόνη μέχρι την Ατλάντα για να γίνει ένα με τους διαδηλωτές! Όλο και περισσότεροι εν ενεργεία παίκτες, βετεράνοι, ονόματα-μύθοι αναλαμβάνουν δράση και προσπαθούν για την αλλαγή.

Ο θρύλος των Λέικερς, Μάτζικ Τζόνσον, πήρε τη σκυτάλη από τον Λε Μπρον Τζέιμς και άλλους κορυφαίους, όπως τον Ντουέιν Γουέιντ και τον Ντομινίκ Γουίλκινς, υπερθεματίζοντας:

«Ο Τζορτζ Φλόιντ είναι ξεκάθαρο ότι δολοφονήθηκε από αστυνομικό στη Μινεσότα. Πόσες φορές πρέπει να δούμε μαύρους άνδρες να δολοφονούνται στην τηλεόραση; Αυτό συμβαίνει για πολύ καιρό. Πρέπει να ξεκινήσουμε να βλέπουμε τους μαύρους ανθρώπους ως ανθρώπινα όντα και όχι σαν ζώα στον δρόμο. Αυτοί οι άνδρες είναι οι πατεράδες μας, τα αδέλφια μας, οι θείοι μας και τους συμπεριφέρονται απάνθρωπα αυτοί που υποτίθεται πως μας προστατεύουν και μας υπηρετούν. Πού υποτίθεται ότι πρέπει να βάλουμε τα συναισθήματα που βιώνουμε όταν βλέπουμε στην τηλεόραση μαύρους άνδρες να δολοφονούνται;».

Στιβ Κερ: Ρατσιστής ο Τραμπ

Αν και ο Αζάια Τόμας, ο παλιός «εχθρός» του Μάικλ Τζόρνταν και σταρ των Ντιτρόιτ Πίστονς, δεν κρατήθηκε και έγραψε «άντε γα…σου Τραμπ», ο Στιβ Κερ, πρωταθλητής ως παίκτης με τους Σικάγο Μπουλς και τους Σαν Αντόνιο Σπερς και ως προπονητής με τους Γκόλντεν Στέιτ Ουόριορς, έγραψε:

«Το 2017 ο Ντόναλντ Τραμπ αποκάλεσε τους παίκτες του NFL, που γονάτισαν και διαμαρτυρήθηκαν ειρηνικά καταγγέλλοντας την αστυνομική βία, π...ς γιους. Τώρα αποκάλεσε τους διαδηλωτές στη Μινεάπολη κακούργους. Γι’ αυτό ακριβώς οι ρατσιστές δεν πρέπει να γίνονται πρόεδροι»!

Ο Γκρεγκ Πόποβιτς, ο προπονητής των Σαν Αντόνιο Σπερς, που αποδεδειγμένα δεν μασάει τα λόγια του, από την πρώτη στιγμή είχε ταχθεί ανοικτά κατά του Ντόναλντ Τραμπ. Με τα γεγονότα που ακολούθησαν τη δολοφονία του Τζορτζ Φλόιντ, ανέφερε για τον πρόεδρο των ΗΠΑ: «Θα σε φάει ζωντανό για δικούς του σκοπούς. Είμαι απογοητευμένος που έχουμε έναν ηγέτη που δεν μπορεί να πει “οι ζωές των μαύρων έχουν σημασία”. Αν είχε εγκέφαλο, έστω και αν ήταν 99% κυνικός, θα έλεγε κάτι για να ενώσει τους ανθρώπους».

Ντοκ Ρίβερς: Μου έκαψαν το σπίτι γιατί είμαι μαύρος

Αν σοκάρει κάτι, είναι τα λόγια του Ντοκ Ρίβερς, του προπονητή των Κλίπερς και πρωταθλητή ΝΒΑ με τους Μπόστον Σέλτικς το 2008, που αποκάλυψε πως έχει δεχθεί αμέτρητες ρατσιστικές επιθέσεις, ενώ του έκαψαν το σπίτι γιατί… είναι μαύρος: «Ο πατέρας μου ήταν 30 χρόνια αστυνομικός στο Σικάγο και αν ήταν τώρα μαζί μας, θα ένιωθε πληγωμένος και έξαλλος από αυτές τις δίχως λόγο άδικες και ρατσιστικές δράσεις που συνεχίζουν να πληγώνουν τη χώρα μας. Το να είσαι μαύρος στις ΗΠΑ είναι σκληρό. Έχω δεχθεί τόσες επιθέσεις, που δεν μπορώ να τις μετρήσω, με έχουν σταματήσει τόσες φορές εξαιτίας του χρώματός μου και μου έχουν κάψει το σπίτι. Η αντίδραση που ψάχνουμε σε αυτή τη χώρα για τον θάνατο του Τζορτζ Φλόιντ είναι κάτι που συμβαίνει εδώ και δεκαετίες. Ο κόσμος πολύ συχνά βιάζεται να κρίνει αυτή την αντίδραση, αντί να κρίνει πρώτα την πράξη, που την προκάλεσε. Έχουμε αφήσει πολλές τραγωδίες να περάσουν μάταια. Δεν πρόκειται για ένα αφροαμερικανικό, αλλά ένα πανανθρώπινο ζήτημα. Η κοινωνία μας πρέπει να νιώσει άνετη με αυτή τη… μη άνετη κουβέντα και να κάνει το σωστό. Η σιωπή και η αδράνεια δεν είναι πια ανεκτές, τώρα είναι η ώρα να μιλήσουμε. Τον Νοέμβριο είναι η ώρα να ψηφίσουμε. Τα λόγια σας μετρούν πολύ και οι ψήφοι σας ακόμη περισσότερο. Έχει έρθει η ώρα να αντιμετωπίσουμε το πραγματικό πρόβλημα και να βρούμε τη λύση».

Και ο Γιάννης Αντετοκούνμπο στις διαδηλώσεις

Στους δρόμους του Μιλγουόκι κατέβηκε και ο Γιάννης Αντετοκούνμπο, με τα αδέρφια του Θανάση και Άλεξ, αλλά και συμπαίκτες του από τους Μπακς. Με μπλούζες που ανέγραφαν «I can’t breath», μάσκες και γάντια, ο περσινός MVP του ΝΒΑ και οι συμπαίκτες του μοίρασαν νερά στους διαδηλωτές, ενώ ο Γιάννης πήρε την ντουντούκα και μίλησε στους διαδηλωτές: «Δεν είναι μόνο οι Μπακς. Μας αφορά όλους. Θέλουμε αλλαγή. Θέλουμε δικαιοσύνη. Αυτό θα κάνουμε. Θα είμαι μαζί σας, παιδιά. Θέλω τα παιδιά μου να μεγαλώσουν στο Μιλγουόκι και να μη φοβούνται. Δεν θέλω να βλέπουμε τέτοια περιστατικά. Είμαστε όλοι άνθρωποι. Δεν με νοιάζει η δημοσιότητα. Θέλω απλά να δείτε όλοι ότι είμαι εδώ».

Ο Κάπερνικ δεν είναι τόσο… ποιητικός όσο ο Τζαμπάρ

Ο πρώτος σκόρερ στην ιστορία του ΝΒΑ, ο θρυλικός Καρίμ Αμπντούλ Τζαμπάρ, τόνισε γλαφυρά και πολύ χαρακτηριστικά πως «ο ρατσισμός στις ΗΠΑ είναι σαν τη σκόνη στον αέρα. Είναι αόρατος, ακόμη κι όταν τον αναπνέεις, μέχρι να βγει ο ήλιος»! Ο Κόλιν Κάπερνικ βέβαια ~ο οποίος ξεχάσαμε να σας πούμε, αλλά η κίνησή του να γονατίσει στον εθνικό ύμνο των ΗΠΑ τού στοίχισε και την καριέρα, καθώς η διοργανώτρια αρχή του NFL δεν τον στήριξε και καμία ομάδα δεν τον παίρνει~ δεν ήταν τόσο ποιοτικός όσο ο Τζαμπάρ στα λόγια του, μετά τη δολοφονία του Τζορτζ Φλόιντ: «Θα αρχίσει να βρέχει εκκλήσεις για ειρήνη, κι όταν έρθουν, θα συναντήσουν αυτιά μη ακουόντων, διότι ήταν η δική σας βία αυτή που προκάλεσε αυτή την αντίσταση. Έχουμε δικαίωμα να δώσουμε μάχη αντιδρώντας»!

Η Αμερική επαναστατεί και στην πρώτη γραμμή και τους δρόμους βρίσκονται οι παίκτες, νυν και βετεράνοι, του ΝΒΑ αλλά και του αθλητισμού γενικότερα!