Χρήστος Τερζανίδης στο «ΦΩΣ»: «Αυτά στοίχισαν στον ΠΑΟΚ, ατού του Ολυμπιακού ο Μαρτίνς»

Συνέντευξη στον ΘΕΜΗ ΣΙΝΑΝΟΓΛΟΥ

Ο Χρήστος Τερζανίδης είναι ιστορική μορφή στον ΠΑΟΚ, στην καλύτερη ομάδα που είχε ποτέ ο ΠΑΟΚ, όταν πήρε το πρώτο του πρωτάθλημα και τα δύο πρώτα του Κύπελλα - ως τότε ήταν στη σκιά του Άρη. Μιλήσαμε για τα προβλήματα του ΠΑΟΚ φέτος και για το ντέρμπι με τον Ολυμπιακό στην Τούμπα (13/1, 19:30). Σοβαρός άνθρωπος.

Η συνέντευξη δημοσιεύτηκε στο «ΦΩΣ» στις 13/1/2021

Για να μαθαίνουν οι νεότεροι, πόσα χρόνια παίξατε στον ΠΑΟΚ;

Εννιά χρόνια, από το 1968 έως το 1977. Ήταν η μεγάλη ομάδα του ΠΑΟΚ που φτιάξαμε τότε.

Αυτή η ομάδα που κέρδισε τον πολύ κόσμο του ΠΑΟΚ.

Ε, βέβαια. Αυτή η ομάδα έκανε την επανάσταση, ως τότε ο ΠΑΟΚ δεν είχε πάρει κανέναν τίτλο στην Ιστορία του. Δεν διεκδικούσε ούτε πρωτάθλημα ούτε Κύπελλο.

Σε αντίθεση με τον Άρη που είχε τίτλους.

Ναι, ο Άρης είχε φτασμένη ομάδα. Να σας πω κάτι και μη σας φανεί υπερβολικό. Για εμένα εκείνη η ομάδα του ΠΑΟΚ της δεκαετίας του ‘70 δεν ήταν μόνο η καλύτερη στην Ιστορία του ΠΑΟΚ αλλά γενικώς στο ελληνικό ποδόσφαιρο. Ήρθα και στην Αθήνα μετά να παίξω, στον Παναθηναϊκό με Μαντζεβελάκη και Νικολαΐδη, έκανα τις συγκρίσεις από κοντά. Έβλεπα πώς παίκτες στον Παναθηναϊκό λούφαραν στις προπονήσεις, έβλεπα ότι ο Παναθηναϊκός είχε άλλες βοήθειες και έφτανε σε τίτλους και γενικώς η Θεσσαλονίκη αδικούνταν από την Αθήνα. Και μόνο που ο ΠΑΟΚ τότε έφτανε συνεχώς σε τελικούς, αλλά γίνονταν στην Αθήνα όλοι, λέει πολλά. Είχαμε τρομερή ομάδα, αλλά πήραμε μόνο ένα πρωτάθλημα και δύο Κύπελλα.

Τι θέση παίζατε; Και από πού ήρθατε στον ΠΑΟΚ;

Ήρθα νεαρός μαζί με άλλα παιδιά νέα που σιγά σιγά φτιάξαμε τον κορμό. Ήμουν σέντερ φορ στον Ορφέα Ελευθερούπολης στην Καβάλα, αλλά με πέρασαν δεξί χαφ στον ΠΑΟΚ και εκεί καθιερώθηκα. Ξέρετε, ο ΠΑΟΚ τότε είχε δύο πολύ δυνατές πλευρές. Αριστερά ήταν ο Σαράφης και δεξιά εγώ, είχαμε μεσοεπιθετικό και αμυντικό ρόλο ταυτόχρονα. Αυτό που γίνεται τα τελευταία χρόνια στο μοντέρνο ποδόσφαιρο, το κάναμε από τότε. Ο μπακ γινόταν εξτρέμ, παίζαμε όλο το μήκος του γηπέδου. Δεξιά εγώ με τον Γούναρη, αριστερά ο Σαράφης με τον Ιωσηφίδη. Ο Σαράφης, αν και χαφ, είναι ο πρώτος σκόρερ στην Ιστορία του ΠΑΟΚ - αυτό τα λέει όλα! Έβγαινε από πίσω και χτύπαγε τρομερές κεφαλιές. Και στον άξονα είχαμε τον Κούδα.

Ο οποίος Κούδας σε τι θέση ξεκίνησε;

Έξω δεξιά! Αλλά δεν ήταν αυτή η θέση που του ταίριαζε. Ένας προπονητής πρέπει να βρει την καλύτερη θέση για τον παίκτη. Τέτοια λάθη βλέπω και τώρα... Πριν από τον Σάνον είχαμε τον Τσάκναντι και άλλους που μας είχαν τρελάνει τόσο ψυχολογικά όσο και από θέμα κούρασης. Μονότονη προπόνηση. Ο Τσάκναντι το μόνο που ζήταγε ήταν μαν του μαν. Με τον Άγγλο Σάνον ελευθερωθήκαμε και έδωσε ο καθένας ό,τι μπορούσε. Και στη συνέχεια ήρθε ο μεγαλύτερος προπονητής όλων, ο Λόραντ. Και πήραμε το πρωτάθλημα. Ο Κούδας λοιπόν δεν ήθελε να παίζει εξτρέμ. Αυτό που του ταίριαζε ήταν ελεύθερος, πίσω από τον επιθετικό, δεκάρι, γιατί ήταν γρήγορος, ελισσόταν στο ένας με έναν, τους πέρναγε και πήγαινε στο γκολ. Του φώναζα «φύγε μπροστά εσύ να κάνεις γκολ και προσέχουμε εμείς πίσω», όταν ήμασταν πίσω στο σκορ. Αλλά τότε δεν υπήρχε VAR... Σήμερα πλέον με το VAR μπορώ να πω ότι υπάρχει δικαιοσύνη στη διαιτησία.

Ο Ολυμπιακός του Γουλανδρή είχε παικταράδες. Ήσασταν άτυχοι που πέσατε πάνω στον Γουλανδρή τότε.

Πράγματι, ξόδευε πάρα πολλά λεφτά ο Γουλανδρής, ήταν πολύ δυνατός ο Ολυμπιακός, ενώ ο ΠΑΟΚ ήταν στη Θεσσαλονίκη τη φτωχομάνα. Εμείς δεν είχαμε τέτοιον παράγοντα, ο Παντελάκης ήταν πολύ ικανός, αλλά όχι πλούσιος. Περιμέναμε τα φιλικά ματς για να κοπούν πολλά εισιτήρια και να πάρουμε κάποια λεφτά που μας χρωστούσαν από τον προηγούμενο χρόνο. Και αυτά τα παίρναμε έναντι... Παρ’ όλα αυτά ήμασταν η μόνη ομάδα που κέρδιζε τον Ολυμπιακό του Γουλανδρή.

Πείτε μου αξέχαστα περιστατικά με την αγάπη του κόσμου.

Ακόμα μέχρι σήμερα μας αγαπάει ο κόσμος, βγαίνω στην αγορά και έρχονται άγνωστοι άνθρωποι, μου μιλάνε, λένε «ευχαριστώ για όσα μας προσφέρατε, για αυτά που ζήσαμε». Είναι ηθική ικανοποίηση. Σήμερα τα μεγάλα συμβόλαια και οι πάρα πολλοί ξένοι -ψάχνεις να βρεις δύο Έλληνες σε κάθε 11άδα- έφεραν ψυχρότητα στο ποδόσφαιρο. Δεν έχουν το πάθος, το μεράκι, το πείσμα που είχαμε εμείς, φυσικό είναι. Εμείς δεν ζούσαμε με τον ΠΑΟΚ μόνο μέσα στο γήπεδο αλλά και έξω από αυτό, μέρα και νύχτα, πηγαίναμε σε μαγαζιά που είχαν ΠΑΟΚτσήδες, να ψωνίσουμε, να φάμε, να διασκεδάσουμε. Ήμασταν δεμένοι μεταξύ μας και με τους φιλάθλους. Μέχρι και οι γυναίκες μας, οι γυναίκες των παικτών, ήταν δεμένες μεταξύ τους.

Τον ΠΑΟΚ σήμερα πώς τον βλέπετε; Τι φταίει και έχει μείνει τόσο πίσω στη βαθμολογία;

Πλέον με το VAR πρέπει να φτιάξεις ομάδα, δεν υπάρχει τίποτα άλλο. Πρέπει να δημιουργήσεις καλή ομάδα. Αυτό όμως δεν γίνεται από τη μια μέρα στην άλλη. Αυτό δεν γίνεται αλλάζοντας συνεχώς προπονητές και αλλάζοντας συνεχώς παίκτες. Θέλει ομοιογένεια, αυτό λείπει από τον ΠΑΟΚ. Αν αλλάζει μια ομάδα δύο προπονητές τον χρόνο, μην περιμένετε χημεία μεταξύ των παικτών. Το έζησα, έπαιξα ποδόσφαιρο σε υψηλό επίπεδο. Επίσης το να ρίχνουν ευθύνες στον προπονητή, αυτόν ποιος θα τον κρίνει. Όταν πήγα στον Παναθηναϊκό συνάντησα τον Γκόρσκι που έλεγαν ότι είχε το μαγικό ραβδάκι... Να σας πω λοιπόν ότι κάναμε προετοιμασία στην Πάρνηθα και ένιωθα απροπόνητος, ήταν διαλυμένο το τμήμα από θέμα πειθαρχίας!

Ναι, μου το έχουν πει και παλιοί παίκτες του Ολυμπιακού αυτό.

Έβλεπα ότι η προπόνηση δεν με φτάνει και κατέβαινα για ατομικές προπονήσεις στη Λεωφόρο! Και μαζί μου έφτασαν να έρχονται άλλοι έξι παίκτες! Γιατί νιώθαμε απροπόνητοι! Φοβόμασταν μη μας δει κανένας δημοσιογράφος και γίνει σκάνδαλο.

Έχει ατού ο Ολυμπιακός με τον Μαρτίνς;

Ε, βέβαια, έχει ατού. Γιατί παραμένει ο ίδιος προπονητής τρίτο χρόνο, φέρνει τους παίκτες που θέλει, κάνει τον κορμό που θέλει. Ο ΠΑΟΚ αυτό πληρώνει, την έλλειψη ομοιογένειας. Βλέπεις τον ΠΑΟΚ να κερδίζει 1-2 στον Ατρόμητο ως το 82ο λεπτό και να χάνει τελικά 3-2! Με έναν Ατρόμητο που δεν είναι ο παλιός δυνατός, είναι πεσμένος. Πρέπει να έχεις κορμό και να τον μπολιάζεις σταδιακά με παίκτες. Μόνο έτσι φτιάχνεις ομάδα. Το ποδόσφαιρο είναι ομαδικό, δεν είναι ατομικό.

Είστε υπέρ της παραμονής του Γκαρσία στον πάγκο;

Ναι. Εγώ θα έδινα κι άλλο χρόνο στον Γκαρσία. Να έρθει κι άλλος προπονητής, να κάνει τα δικά του; Θα μπερδευτούν ακόμα περισσότερο οι παίκτες. Τι να προλάβει να φτιάξει ο προπονητής σε σύντομο χρόνο. Τελειώνει το ένα ματς και αρχίζει το άλλο. Υπάρχει και ένα ερώτημα πάντως: Είναι οι παίκτες αυτοί ικανοί για να φτιάξει ένας προπονητής τον ΠΑΟΚ που θέλουμε; Επίσης, κάτι που έχει στοιχίσει στον ΠΑΟΚ είναι η κλειστή Τούμπα. Η έλλειψη κόσμου λόγω καραντίνας. Αυτό ήταν ατού για τον ΠΑΟΚ. Κάποιες ομάδες δεν έχασαν και τίποτα, ούτως ή άλλως δεν είχαν δυνατή έδρα. Στον ΠΑΟΚ όμως στοιχίζει.

Σε ποια γραμμή πονάει περισσότερο η ομάδα;

Για εμένα στην άμυνα. Αλλά δεν εννοώ την αμυντική γραμμή. Μιλάω για όλη την αμυντική συμπεριφορά της ομάδας. Η καλή άμυνα ξεκινάει από τη μπροστινή γραμμή. Πρέπει να είσαι ομάδα.

Ποιο είναι το πιο αξέχαστο ματς που ζήσατε με τον Ολυμπιακό;

Τη χρονιά που πήραμε το Κύπελλο, το 1974, μέσα στην Αθήνα. Είχαμε ένα ματς για το πρωτάθλημα στην Τούμπα με τον Ολυμπιακό και υπήρχε τρομερό παρασκήνιο. Η διοίκηση τότε ήθελε να παρεμβαίνει στους προπονητές... Λίγα 24ωρα πριν από το ματς αποφάσισαν να διώξουν τον Σάνον! Ο κόσμος εξαγριώθηκε γιατί τον αγαπούσαν τον Σάνον. Θυμάμαι είχε και πολλούς Ολυμπιακούς τότε το γήπεδο. Εμείς οι παίκτες είχαμε κάνει ανταρσία. Το πρόβλημα ήταν για τη διοίκηση ότι ο Σάνον δεν έβαζε έναν ποδοσφαιριστή - να μην πω το όνομά του. Μαζευτήκαμε 5-6 παίκτες που είχαμε καλή σχέση μεταξύ μας και είπαμε σε έναν να τηλεφωνήσει στον Σάνον και να τον ρωτήσει σε περίπτωση που κάνουμε πραξικόπημα, αν θα γυρνούσε πίσω. Είπαμε ότι θα φύγουμε από την ομάδα. Ο Σάνον συμφώνησε να γυρίσει για το ματς με τον Ολυμπιακό. Λέμε στη διοίκηση λοιπόν ότι πρέπει να έρθει ο Σάνον για το ματς με τον Ολυμπιακό και ας τον διώξουν μετά από αυτό. Λέει ο Σεργιαννίδης που ήταν τότε αντιπρόεδρος «δεν γίνεται». Και λέμε εμείς «δεν θα κατέβουμε στο ματς»! Κάμφθηκε η διοίκηση και είπαν εντάξει. Τσατίστηκαν όμως οι άλλοι παίκτες για την πρωτοβουλία μας γιατί δεν τους είχαμε ενημερώσει. Κατεβαίνουμε τελικά στο ματς με τον Σάνον στον πάγκο, κάνει μια σέντρα ο Ιωσηφίδης στο β’ ημίχρονο και πιάνει μια τρομερή κεφαλιά ο Σαράφης, έφυγε η μπάλα σφαίρα και ακόμα το λέει ο Κελεσίδης ότι τον έσκισε.

Ο Τζόλης θα γίνει μεγάλος παίκτης ή θα τον κάψουν;

Είναι πολύ καλό ταλέντο. Έχει ένα θράσος ποδοσφαιρικό που δεν βρίσκεις εύκολα σε αυτήν την ηλικία και σε τόσο υψηλό επίπεδο. Δείχνει ότι θα γίνει μεγάλος παίκτης.

Την πρόβλεψή σας θα ήθελα για το ντέρμπι με τον Ολυμπιακό.

Είναι πολύ δύσκολο ματς, έπειτα από όλα αυτά που είπαμε. Σε μία άδεια Τούμπα και με τα προβλήματα που έχει η ομάδα. Μόνο αν δώσουν οι παίκτες το 101% της ψυχής τους θα νικήσουν αυτόν τον Ολυμπιακό. Είναι η πιο φορμαρισμένη ομάδα στην Ελλάδα αυτήν τη στιγμή ο Ολυμπιακός, ποδόσφαιρο βλέπουμε, σοβαροί να είμαστε.

Αν νικήσει ο ΠΑΟΚ, μπορεί να ελπίζει για το πρωτάθλημα; Ή είναι αργά πλέον;

Ο Ολυμπιακός βλέπουμε ότι δεν χάνει βαθμούς σε καμία έδρα. Να λέμε την πραγματικότητα, όχι επειδή είμαστε ΠΑΟΚτσήδες να υποτιμάμε τον αντίπαλο.