Χριστόφορος Ολύμπιος: «Απαράδεκτο να μην υπάρχει σε κάθε γήπεδο απινιδωτής»

Συνέντευξη στον ΘΕΜΗ ΣΙΝΑΝΟΓΛΟΥ

Αν και έχω κάνει συνεντεύξεις με καρδιολόγους και μάλιστα διάσημους, έμαθα πράγματα που δεν ήξερα. Για την περίπτωση του ποδοσφαιριστή της Εθνικής Δανίας που μας συγκλόνισε διαβάστε όσα μου είπε ο Χριστόφορος Ολύμπιος. Προσπάθησα με τις ερωτήσεις να καλύψω κάθε απορία των αναγνωστών.

Η συνέντευξη δημοσιεύτηκε στο «ΦΩΣ» στις 14/6/2021

Βλέπατε το ματς την ώρα του περιστατικού με τον Έρικσεν;

Όχι, ήμουν σε μια επιστημονική συνάντηση. Ενημερώθηκα μετά όμως, καθώς είμαι ποδοσφαιρόφιλος, φίλαθλος του Ολυμπιακού.

Μπορούμε να πούμε ότι για λίγο ο παίκτης πέθανε;

Ναι, φυσικά. Αυτό που συνέβη στον Έρικσεν ονομάζεται στην Ιατρική «αποτραπείς αιφνίδιος καρδιακός θάνατος».

Σε τέτοιες περιπτώσεις πόσες πιθανότητες ανάνηψης υπάρχουν;

Εξαρτάται από το πόσο γρήγορα μπορεί να παρασχεθεί εξειδικευμένη ιατρική βοήθεια, με κύριο όπλο την παρουσία απινιδωτή.

Τι κάνει ακριβώς ο απινιδωτής;

Ο αιφνίδιος καρδιακός θάνατος οφείλεται σε μια κακοήθη αρρυθμία της καρδιάς που ονομάζεται κοιλιακή μαρμαρυγή. Η καρδιά χτυπάει τόσο πολύ γρήγορα που στην ουσία βρίσκεται σε φάση καρδιακής ανακοπής. Ο απινιδωτής είναι μια συσκευή που μπορεί να χορηγήσει ηλεκτρική εκκένωση λίγων εκατοντάδων joules και σταματάει την αρρυθμία, επαναφέρει την καρδιά στον φυσιολογικό ρυθμό.

Σταματάει η καρδιά ή χτυπάει πάρα πολύ γρήγορα; Αυτό δεν το κατάλαβα.

Είναι το ίδιο πράγμα, έχει το ίδιο αποτέλεσμα. Είτε σταματήσει είτε χτυπάει με 500-600 παλμούς το λεπτό, είναι το ίδιο πράγμα, η καρδιά δεν μπορεί να στείλει αίμα στα υπόλοιπα όργανα. Και ο οργανισμός πεθαίνει. Η καρδιά στη φυσιολογική της λειτουργία είναι μία αντλία που ανοίγει και κλείνει 60-70 φορές το λεπτό και στέλνει το αίμα που περιέχει στα διάφορα όργανα του σώματος. Αυτό δεν μπορεί να γίνει όταν ανοιγοκλείνει 600 φορές το λεπτό, γιατί πρακτικά είναι ακίνητη.

Ο ασθενής αναπνέει;

Όχι. Μπορεί αντανακλαστικά τα πρώτα λίγα δευτερόλεπτα, αλλά ακολούθως οι πνεύμονες σταματάνε. Γι’ αυτό ανάνηψη σημαίνει μαλάξεις στην καρδιά και τεχνητή αναπνοή στους πνεύμονες.

Γι’ αυτό οι γιατροί που έτρεξαν στον Έρικσεν είπαν ότι τα πρώτα δευτερόλεπτα ανέπνεε. Κάθε πόσο μαλάξεις και κάθε πόσο εναλλαγή με τεχνητή αναπνοή;

Τριάντα καρδιακές μαλάξεις και δύο τεχνητές αναπνοές. Κάθε δύο λεπτά σταματάμε για να ελέγξουμε το αποτέλεσμα, τι δηλαδή έχουμε καταφέρει ως εκείνη τη στιγμή.

Πόσο γρήγορα;

Με τέτοιον ρυθμό σαν να πρόκειται να χτυπήσει η καρδιά με 100 ή 120 παλμούς το λεπτό.

Και κλείνουμε τη μύτη στο θύμα για να πάει όλη η ανάσα στους πνεύμονές του.

Βεβαίως.

Σε τι μπορεί να οφείλεται αυτό που έπαθε ένας αθλητής 29 χρόνων;

Στη συντριπτική πλειονότητα των περιπτώσεων σε αυτές τις νεαρές ηλικίες οφείλεται σε δομικές ανωμαλίες της καρδιάς, οι οποίες δυστυχώς σε αρκετές περιπτώσεις εκδηλώνονται για πρώτη φορά με κακοήθη καρδιακή αρρυθμία, η οποία επιφέρει τον αιφνίδιο καρδιακό θάνατο.

Μου είχε πει καρδιολόγος στο «ΦΩΣ» ότι η καρδιά πάντα προειδοποιεί.

Όχι πάντα. Συνήθως προειδοποιεί, αλλά σε μεγαλύτερες ηλικίες που συσσωρεύονται οι παράγοντες κινδύνου, λόγου χάρη υπέρταση, κάπνισμα, διαβήτης. Τότε, ναι, εκδηλώνονται προειδοποιητικά συμπτώματα. Όμως σε νέα άτομα, κατά τα άλλα υγιή, δυστυχώς μπορεί να μην προειδοποιήσει. Και το αποτέλεσμα πολλές φορές είναι ο θάνατος.

Παίζει ρόλο η υπερφόρτωση των παικτών με συνεχείς αγώνες;

Είναι δύσκολο να πεις ότι ένα υγιές, προπονημένο άτομο θα πεθάνει γι’ αυτόν τον λόγο. Όμως είναι απαράδεκτο το καλεντάρι. Είναι απαράδεκτο το τόσο βαρύ και φορτωμένο πρόγραμμα των επαγγελματικών αθλητικών εκδηλώσεων στην εποχή μας. Σκεφτείτε ότι οι παίκτες των ομάδων που κάποτε έπαιζαν σε 40-45 αγώνες τον χρόνο, αν οι ομάδες τους μετέχουν σε ευρωπαϊκά Κύπελλα εύκολα ξεπερνούν τους 60 αγώνες ετησίως.

Για τον Έρικσεν τελείωσε το ποδόσφαιρο;

Πριν βρεθεί ακριβώς η αιτία της ανακοπής του είναι αβέβαιο να το πω. Όμως σε τόσο υψηλό επίπεδο απαιτήσεων πρέπει να είμαστε επιφυλακτικοί για τη συνέχεια της καριέρας του.

Ο γιατρός του Ολυμπιακού, ο Θέος, είπε ότι τα πρώτα τέσσερα λεπτά είναι τα κρίσιμα.

Έχει δίκιο ο συνάδελφος. Θεωρητικά είναι τρία λεπτά, το πολύ έξι με επτά λεπτά, στα οποία πρέπει οπωσδήποτε να υπάρξει επιτυχής αναζωογόνηση. Για να αυξηθούν οι πιθανότητες επιβίωσης του ανθρώπου.

Έχει καταγραφεί ανάνηψη μετά από αρκετή ώρα;

Υπάρχουν κάποιες περιπτώσεις επιτυχίας μετά την πάροδο αρκετών λεπτών, εφόσον όμως παρέχονται οι βασικές κινήσεις, δηλαδή καρδιακές μαλάξεις, τεχνητή αναπνοή. Κλειδί όμως είναι ξαναλέω τα τρία πρώτα λεπτά.

Ο απινιδωτής κάνει τη δουλειά των μαλάξεων;

Όχι. Ο απινιδωτής με ηλεκτρική εκκένωση επαναφέρει την καρδιά στον φυσιολογικό ρυθμό.

Δηλαδή πρώτα οι μαλάξεις και μετά ο απινιδωτής.

Ναι, πρώτα οι μαλάξεις και συνεχώς μαλάξεις. Μέχρι κάποια από τις ηλεκτρικές εκκενώσεις του απινιδωτή να επαναφέρει την καρδιά στον φυσιολογικό ρυθμό.

Είναι ακριβό αυτό το μηχάνημα;

Όχι ιδιαίτερα. Ένας μονοψήφιος αριθμός κάποιων χιλιάδων ευρώ δεν είναι μεγάλος για τον προϋπολογισμό που έχουν οι ομάδες. Και είναι απαράδεκτο να μην υπάρχει ένας τουλάχιστον απινιδωτής σε κάθε γήπεδο. Και μάλιστα, επειδή είμαι από το 2004 κάτοχος διαρκείας εισιτηρίου στο Καραϊσκάκη, θεωρώ ότι στο Καραϊσκάκη πρέπει να υπάρχουν πέντε απινιδωτές. Ένας στον αγωνιστικό χώρο, ένας σε κάθε πέταλο και ένας σε κάθε πλευρική εξέδρα, ώστε να είναι διαθέσιμος στα τρία πρώτα λεπτά χωρίς να υπάρχουν εμπόδια μεταφοράς του. Ξέρετε πώς είναι το γήπεδο.

Από πού κατάγεστε;

Είμαι Μακεδόνας στην καταγωγή, από το Λιτόχωρο του Ολύμπου. Όμως είμαι γέννημα-θρέμμα Αθηναίος.

Σε ποια περιοχή;

Αν και μεγάλωσα σε γειτονιά Παναθηναϊκών, στην Κυψέλη, έγινα Ολυμπιακός χάρη σε δύο ανθρώπους. Τον γιατρό παθολόγο Στέφανο Ποθουλάκη, ο οποίος για τους συνομήλικούς μου ήταν -και τον αποκαλούσαμε έτσι- «πατριάρχης της ολυμπιακοφροσύνης». Και ο δεύτερος ήταν ο αείμνηστος θείος μου, Θάνος Πέππας, βέρος Πειραιώτης, με μητέρα το γένος Ανδριανόπουλου. Από το 1968 εγώ μαζί με τον γιο του, τον αγαπημένο μου ξάδερφο Θεόδωρο Πέππα -διευθυντή του Γ’ Παθολογικού Τμήματος στο Γενικό Κρατικό Νίκαιας- και τον γιο του Στέφανου Ποθουλάκη, τον Γιώργο, συνεχίζουμε την παράδοση και παρακολουθούμε ανελλιπώς τον Ολυμπιακό μας!

Έχουν και αυτοί εισιτήρια διαρκείας;

Όλοι μας. Και βλέπουμε τον Ολυμπιακό ανελλιπώς στην Ελλάδα και στο εξωτερικό!