«Στο Μπιλμπάο συμπαθούν τον Ολυμπιακό, λόγω Βαλβέρδε!»

Είδα φωτογραφίες του στα σόσιαλ μίντια, τον είδα με τον Βαλβέρδε μαζί, επικοινώνησα μαζί του και αυτό ήταν!

Σου ζήτησα φωτογραφίες και βλέπω μία σημαία του Ολυμπιακού με μία υπογραφή. Τι είναι;

Μου την υπέγραψε ο Βαλβέρδε. Του το ζήτησα.

Πότε ήρθε;

Την προηγούμενη εβδομάδα. Δίπλα στο μαγαζί μου είναι ένας φίλος Βάσκος, έχει σχολή μαγειρικής και ο Βαλβέρδε πάει αρκετά συχνά σε αυτόν σαν πριβέ κατάσταση για να φάει. Ήρθε ο συνάδελφος λοιπόν και μου είπε «μπορούμε να φτιάξουμε στον Βαλβέρδε κάτι ελληνικό;».

Τι του έφτιαξες;

Του έφτιαξα του Βαλβέρδε πίτες, μουσακά και μπακλαβά. Μία φορά είχε έρθει η γυναίκα του, τη δεύτερη φορά ήρθε ο ίδιος γιατί του άρεσε πολύ ο μουσακάς. Είπε ότι ήταν έτσι όπως τον ξέρει από την Ελλάδα!

Τι είπατε;

Ο άνθρωπος είναι πολύ ταπεινός, μιλήσαμε, ήθελε πάλι να έρθει στο μαγαζί να πάρει αρνάκι κλέφτικο με μπάμιες που δεν τις ξέρουν στο Μπιλμπάο. Του έκανα λοιπόν πουγκάκια σε λαδόκολλα κότσια αρνίσια, με πιπεριές, ντομάτα, μπάμιες, πατάτες, τυρί, μυρωδικά. Και μου γύρισαν άδειο το ταψί!

Σου είπε κάτι ο Βαλβέρδε που να σου έκανε εντύπωση;

Ναι, ότι αγαπάει πολύ την Ελλάδα. Ο άνθρωπος ακόμα αγαπάει τον Ολυμπιακό. Πλάκα έχει ότι μου ζητούσε γύρο! Αλλά δεν έχω το μηχάνημα για γύρο εδώ, τον φτιάχνω στον φούρνο. Του είπα ότι όταν γνώρισα τη γυναίκα μου δεν ήξερα ότι είναι Παναθηναϊκός. Και μου λέει ο Βαλβέρδε «πώς το έκανες αυτό;». Ο συνάδελφος που έχει τη σχολή μαγειρικής παρενέβη λέγοντας για τη γυναίκα μου «ναι, αλλά είναι πολύ καλή κοπέλα». Η γυναίκα μου είναι το μαύρο πρόβατο της οικογένειας! Εγώ είμαι φανατικός Ολυμπιακός και όλη μου η οικογένεια είναι Ολυμπιακοί.

Καταγωγή;

Ο πατέρας μου ήταν από την Παλιά Κοκκινιά και η μάνα μου από τη Λεωφόρο Αλεξάνδρας. Και οι δύο Ολυμπιακοί. Από μικρός το μόνο πράγμα που έβλεπα στο σπίτι, σε ό,τι αφορά το ποδόσφαιρο, ήταν ο Ολυμπιακός.

Πρώτη μεγάλη αγάπη;

Ο Αναστόπουλος. Μετά γούσταρα πολύ τον Στολτίδη, τον Καρεμπέ. Τώρα συμπαθώ τον Μπουχαλάκη, γιατί τον βρίζουν. Εγώ εκτιμώ τους παίκτες που τα δίνουν όλα για την ομάδα και παίζουν για τους άλλους.

Πες μία τρέλα για τον Ολυμπιακό.

Για να βρω εισιτήριο για το ματς με τη Μονακό, τότε που είχε βάλει γκολ ο Βαΐτσης, ήμουν με σπασμένο πόδι και κατέβηκα με το τρένο να πάω στο γήπεδο να στηθώ στην ουρά. Με σπασμένο πόδι στον γύψο! Είχα πάθει διπλό κάταγμα περόνης. Και δεν πήγα ποτέ στο γήπεδο, παρ’ ότι πήρα το εισιτήριο, γιατί μπήκα στο νοσοκομείο με πνευμονία! Είχα πάθει πνευμονία περιμένοντας ώρες στην ουρά. Και δεν ήθελα να κάτσω στο νοσοκομείο την ώρα του αγώνα, γιατί δεν είχε τηλεόραση. Έλεγα στον πατέρα μου να με πάει κάπου να δούμε το ματς. Και έτσι έγινε!

Είδα φωτογραφία σου και με τον Μπαρτζώκα.

Ήταν την περίοδο που θα έφευγε από την Μπαρτσελόνα και ήταν προβληματισμένος ο άνθρωπος. Τον ρώτησα «κόουτς, θα γυρίσεις στον Ολυμπιακό;». Και μου είπε «πολύ δύσκολο, γιατί στην Ελλάδα τα πράγματα είναι τραγικά...». Ευτυχώς δεν το κράτησε αυτό που είπε. Να σου πω επίσης ότι ο Ασπιάθου ήρθε πάλι και ζήταγε σουβλάκια την Τετάρτη το βράδυ γιατί είχε Τσάμπιονς Λιγκ, και στο «Καραϊσκάκης» μετά από αγώνες Τσάμπιονς Λιγκ έτρωγαν σουβλάκια!

Πώς βρέθηκες εσύ στο Μπιλμπάο;

Είμαι στο Μπιλμπάο εδώ και τέσσερα χρόνια. Είχα έρθει να δουλέψω σε ένα εστιατόριο που είχε ο Ντίνος Αγγελίδης, ο μπασκετμπολίστας, με τον κουνιάδο του. Σταμάτησε αυτή η συνεργασία και ασχολήθηκα με το δικό μου μαγαζί, το οποίο είχα ήδη ανοίξει παράλληλα. Ήμουν μάγειρας, είμαι στον χώρο της εστίασης πολλά χρόνια, δουλεύω από 13 χρονών με τον πατέρα μου και τώρα είμαι 43.

Στο κέντρο είναι το μαγαζί;

Ναι, στο κέντρο.

Πες μου για την πόλη.

Πριν από δύο χρόνια ψηφίστηκε η καλύτερη πόλη για να την επισκεφθείς! Εκείνο το καλοκαίρι πνιγήκαμε στη δουλειά όλοι εδώ! Μιλάμε για πολύ τουρισμό. Ενώ η πόλη αυτή ως το 1980 ήταν μια λασπόπολη εργατική. Τα τελευταία χρόνια φτιάχτηκε πάρα πολύ, μάλιστα άλλαξε και το κλίμα!

Δηλαδή;

Στο παρελθόν είχαν μετρηθεί 120 μέρες συνεχούς βροχής! Όμως πλέον έχει αρκετό ήλιο. Και το καλό είναι ότι δεν έχει μεγάλες διακυμάνσεις η θερμοκρασία. Δεν θα δεις μηδέν βαθμούς τον χειμώνα και 40 βαθμούς το καλοκαίρι. Πάει από 8 έως 33 βαθμούς.

Παραλίες;

Έχει ωραίες παραλίες στα 10-15 λεπτά από εδώ. Αλλά δεν έχουν σχέση με τις ελληνικές παραλίες!

Δηλαδή;

Εδώ είναι Ατλαντικός. Έχει πάντα κύμα, ακόμα και αν δεν έχει αέρα. Τα νερά είναι κρύα και θολά λόγω κυματισμού.

Με την καραντίνα τι γίνεται εκεί; Πώς δουλεύεις;

Το μαγαζί είναι γαστρομπάρ. Μακάρι να... συνεχιστεί η καραντίνα! Αυξήθηκε πολύ η δουλειά!

Γιατί;

Μας γνώρισε πάρα πολύς κόσμος που δεν μας ήξερε πριν. Γιατί μειώθηκαν πολύ οι επιλογές του κόσμου πλέον. Όταν σου κόβονται οι επιλογές και είναι όλα κλειστά, ξεκινάς να δοκιμάζεις άλλα πράγματα. Τα λίγα μαγαζιά που έμειναν ανοιχτά εδώ έγιναν πόλος έλξης. Το μαγαζί δουλεύει «take away» και ντελίβερι.

Από πότε έχετε καραντίνα;

Είμαστε στην πέμπτη εβδομάδα και θα πάει μέχρι τις 10 Δεκέμβρη. Γιατί στις 6 και στις 8 εδώ είναι αργίες και υπάρχει το λεγόμενο «puente». Η «γέφυρα». Όταν υπάρχει αργία κοντά στο Σαββατοκύριακο, κολλάνε άλλη μία μέρα και το πάνε σερί. Δεν θέλουν μετακινήσεις, για αυτό διατηρούν το λοκντάουν. Λέγεται ότι μετά τις 6 Γενάρη θα ξανακλείσουν, αφού έχει πάρει μια ανάσα η οικονομία και έχει φτιάξει λίγο την ψυχολογία του ο κόσμος.

Το Μπιλμπάο είχε το ίδιο πρόβλημα με τον κορονοϊό που είχαν η Μαδρίτη και η Βαρκελώνη;

Όχι.

Να πας σε άλλες περιοχές μπορείς;

Όχι, απαγορεύεται. Ούτε σε προάστια του Μπιλμπάο δεν μπορείς να πας που απέχουν 15 λεπτά από την πόλη.

Από ποια χώρα έρχονται οι πιο πολλοί τουρίστες;

Από τη Γαλλία λόγω κοντινής απόστασης. Μετά από τη Γερμανία και μετά από την Ολλανδία. Οι Άγγλοι έπονται.

Πόση ώρα είστε από τα σύνορα με τη Γαλλία;

Μιάμιση ώρα. Και μιλώντας με Γάλλους που περνάνε από το μαγαζί, κάνουν τουρ μέσω Μπιλμπάο, πάνε Γαλικία, Κορούνια.

Για τον Μαραντόνα έγινε ο θόρυβος στα ΜΜΕ εκεί που έγινε στην Ελλάδα;

Και περισσότερο! Χαμός έγινε. Εκπομπές επί εκπομπών. Πέρασε από την Ισπανία βλέπεις και κάθε πόλη είχε κάτι να πει. Ειδικά το Μπιλμπάο παραλίγο να του κόψει την μπάλα!

Με το εγκληματικό τάκλιν του Γκοϊκοετσέα που του έσπασε τον αστράγαλο.

Ακριβώς. Ένα από τα αξιοθέατα που μπορεί να δει κανείς εδώ είναι και το «Σαν Μαμές». Είναι ναός. Είναι ο ναός τους.

Στην πόλη είναι όλοι Μπιλμπάο;

Όλοι! Μία πόλη, μία ομάδα. Δεν υπάρχει άλλη εδώ. Όταν παίζει η Μπιλμπάο, η πόλη αδειάζει! Ξέρεις την ιστορία των Βάσκων που ήθελαν να παίζουν παίκτες μόνο Βάσκοι. Έχω πάει στο γήπεδό τους. Βλέπεις γριές 80 χρονών με γούνες και με το κασκόλ να πανηγυρίζουν σαν παιδιά! Γεμάτο το γήπεδο.

Ξεχάστηκε η ιστορία με την αυτονομία;

Ποτέ δεν ξεχνιέται, αλλά στην πραγματικότητα δεν το θέλουν. Θέλουν τα δικαιώματα που έρχονται από αυτό, αλλά όχι τις υποχρεώσεις.

Πλούσια περιοχή, ε;

Η πιο πλούσια στην Ισπανία.

Αντιπαλότητα ποδοσφαιρική με ποιους έχουν;

Με τη Ρεάλ Σοσιεδάδ. Τοπικό ντέρμπι, και αυτοί Βάσκοι, όμως ομάδα του Σαν Σεμπαστιάν.

Πόση ώρα απόσταση από το Μπιλμπάο;

Στα 45 λεπτά. Να σου πω ότι όποτε έρχονται οι οπαδοί της Ρεάλ Σοσιεδάδ στο Μπιλμπάο για αγώνα των δύο ομάδων, κυκλοφορούν με τις φανέλες της ομάδας τους, πάνε στα μπαρ και πίνουν και κανείς δεν τους πειράζει. Έτσι είναι η κουλτούρα εδώ.

Τι γλώσσα μιλάνε στην πόλη; Ισπανικά ή βασκικά; Και έχουν μεγάλες διαφορές, έτσι δεν είναι;

Είναι άλλη γλώσσα! Είναι η μέρα με τη νύχτα! Δεν έχουν κοινές λέξεις! Εγώ έμαθα καλά ισπανικά, τα καταλανικά τα καταλαβαίνω, όμως τα βασκικά όχι. Ευτυχώς στην πόλη μιλάνε πιο πολύ ισπανικά στην καθημερινότητά τους. Όμως στο σχολείο ως τη Γ’ Δημοτικού τα μαθήματα γίνονται μόνο στα βασκικά! Μετά υπάρχει μια αναλογία 60%-40%. Θα σου πω ένα σκηνικό για να καταλάβεις τη νοοτροπία.

Πες μου.

Όταν πρωτοήρθα εδώ, δεν ήξερα ισπανικά. Θέλαμε με τη γυναίκα μου να ανοίξουμε τραπεζικό λογαριασμό και έχει εδώ μία από τις μεγαλύτερες τράπεζες στον κόσμο.

Τη Σανταντέρ;

Ναι. Δεν έβρισκα άνθρωπο στην τράπεζα να μιλάει αγγλικά! Με χίλια ζόρια βρήκαμε έναν. Και λέω «είστε μεγάλη τράπεζα και δεν μιλάτε αγγλικά;». Άκου την απάντηση: «Γιατί να μιλάμε αγγλικά; Μιλάμε ήδη δύο γλώσσες. Ισπανικά και εουσκέρα!». Εουσκέρα είναι τα βασκικά.

Τον Ολυμπιακό τον συμπαθούν;

Ναι, λόγω Βαλβέρδε. Εδώ υπάρχει ένα τοπικό έθιμο. Όποιο εστιατόριο ή μπαρ έχει τηλεόραση και δείχνει αγώνα, να βάζει τη σημαία της Αθλέτικ Μπιλμπάο έξω. Για να ξέρει ο κόσμος ότι σε αυτό το μαγαζί μπορεί να δει το ματς. Ε, εγώ βάζω τη σημαία του Ολυμπιακού απέξω! Και γελάνε.

Όταν δεν υπήρχε πανδημία ήταν γλεντζέδες;

Πολύ. Ο κόσμος εδώ έχει τη νοοτροπία να βγει, να γουστάρει, να πιει το κρασί του και να φάει, γυρνώντας από μαγαζί σε μαγαζί! Το λεγόμενο «potideo». Θα πάνε σε ένα μαγαζί με την παρέα τους, θα πιουν και μετά θα πάνε σε άλλο μαγαζί, κάνουν περάσματα. Γι’ αυτό εδώ τα κρασιά και οι μπίρες είναι πολύ φθηνά.

Φαγητό παραδοσιακό;

Είναι δύο. Το ένα είναι ο μπακαλιάρος έτσι όπως τον κάνουν εδώ, με τη ζελατίνα του, τη σάλτσα του με λίγο βούτυρο και λαδάκι.

Είναι ωραίο;

Δεν τρελαίνομαι. Το άλλο παραδοσιακό τους φαγητό είναι εξαιρετικό. Το «τσουλετόν». Τους βγάζω το καπέλο.

Τι είναι αυτό;

Μπριζόλα μοσχαρίσια. Το έχουν κάνει επιστήμη. Σε όποιο χασάπικο πας θα σε ρωτήσουν πόσων ημερών ωρίμανσης να είναι, πόσο ακριβώς βάρος, πάνω από 1 κιλό πάντα! Το κάνουν στα κάρβουνα αργά και το σερβίρουν σε μία πέτρα που είναι ζεστή. Και είναι... αλοιφή! Και το κάνουν κόκκινο, δηλαδή όχι πολύ ψημένο. Έντονη γεύση. Το σερβίρουν με πατάτες τηγανητές και κάτι πιπεριές πράσινες μικρούλες.

Καυτερές;

Όχι, γλυκές.

Τοπικό ποτό;

Το «τσακολί». Κρασί.

Πώς είναι;

Σαν τη ρετσίνα. Επίσης έχουν τη «σίδρα». Κρασί ξινό.

Τον Ολυμπιακό στην Ευρώπη πώς τον βλέπεις;

Μπορεί να έχω την αρρώστια με τον Ολυμπιακό στο κεφάλι, αλλά πρέπει να καταλάβουμε ότι τα δεδομένα στο ποδόσφαιρο έχουν αλλάξει. Υπάρχουν τεράστιες οικονομικές διαφορές. Δεν μπορείς να δεις πια έναν Ερυθρό Αστέρα να παίρνει το μεγαλύτερο ευρωπαϊκό τρόπαιο όπως παλαιότερα, ή μια Στεάουα, ούτε καν μια Γαλατά να παίρνει το Κύπελλο ΟΥΕΦΑ. Εδώ βλέπεις ότι η τέταρτη, πέμπτη ομάδα της Ισπανίας, η Σεβίλλη, παίρνει ευρωπαϊκό τρόπαιο για πλάκα.

Άλλη ιστορία;

Σε μία φωτογραφία που σου έστειλα είναι ένας τύπος που φοράει τη φανέλα του Ολυμπιακού. Βάσκος είναι! Πριν από κάνα χρόνο έρχεται στο μαγαζί ένας άγνωστος και μου λέει «είμαι ο μεγαλύτερος φαν της Ελλάδας και του Ολυμπιακού στη Χώρα των Βάσκων!». Και του λέω «δεν σε σερβίρω αν δεν το αποδείξεις». Και μου λέει «έχω φανέλα του Ολυμπιακού». Του λέω «δεν σε σερβίρω αν δεν τη φέρεις από το σπίτι σου». Και πάει στο αμάξι, την είχε στο αμάξι, και τη φέρνει! Είναι οπαδός της Μπιλμπάο. Ο Χοσέ. Πριν από κάνα μήνα αυτός ο τύπος μπήκε στο Ίντερνετ και αγόρασε μάσκες του Ολυμπιακού για τον κορονοϊό! Πλήρωσε 20 ευρώ για τις μάσκες και άλλα 30 ευρώ για να του τις φέρουν στο σπίτι του!

Άλλο;

Όταν τελειώσει η πανδημία, όποιος περάσει ποτέ από το Μπιλμπάο, σας περιμένουμε. Το μαγαζί είναι δύο λεπτά από την κεντρική πλατεία του Μπιλμπάο και λέγεται «Labocatorio».