«Λέγε με Ισμαήλ» - Η Τέσυ Μπάιλα ξανά στους δρόμους της Ιστορίας
Το καινούργιο βιβλίο της Τέσυς Μπάιλα από τις εκδόσεις Ψυχογιός είναι μια μαθητεία στα καπρίτσια της Ιστορίας
Κανείς δεν πεθαίνει τόσο φτωχός, ώστε να μην αφήνει τίποτα πίσω του», ισχυρίζεται ο Πασκάλ. Με αφορμή αυτό τον στοχασμό ο Μπένγιαμιν συμπληρώνει: «Ούτε βεβαίως και καθόλου αναμνήσεις. Μόνο που αυτές δεν βρίσκουν πάντα ένα κληρονόμο. Ο μυθιστοριογράφος επιφορτίζεται με αυτή την κληρονομιά και σπάνια χωρίς βαθιά μελαγχολία».
Η βαθιά μελαγχολία πλανάται πάνω από τις μνήμες που κληρονόμησε ως μυθιστοριογράφος η Τέσυ Μπάιλα από ένα συνταρακτικό επεισόδιο της Ιστορίας. Δεν ήταν, καθώς φαίνεται, η Μικρασιατική καταστροφή ο επίλογος της ελληνικής παρουσίας στην απέναντι μεριά του Αιγαίου. Το ξεκαθάρισμα των λογαριασμών έγινε με τα Σεπτεμβριανά του ’55 και τις απελάσεις του ’64.
Ολυμπιακός: Ψάχνοντας το εύκολο γκολ...
Η Μπάιλα επιχειρεί αυτό που μας λέει ο Λούκατς στη «θεωρία του μυθιστορήματος»: Με το πυκνό υφάδι του βιβλίου της αποδύεται σ’ έναν αγώνα ενάντια στην εξουσία του χρόνου. Δημιουργεί ένα δικό της κόσμο πάνω στη σάρκα του χρόνου, ισορροπώντας σε αυτό που είναι το «νόημα της ζωής» και σε αυτό που αποκαλούμε «δίδαγμα της Ιστορίας».
Αναζητώντας στην τετραδιάστατη αφήγησή της να μεταφέρει με βουές και αρώματα την χαμένη ατμόσφαιρα της Πόλης, δημιουργεί μια σύνθεση από έρωτες, μισαλλοδοξία, κακοποίηση, χαμένες προσδοκίες, αγριότητες και πάθη αλλά και συνύπαρξη και φιλία και αδελφότητα. Κι όλα αυτά τη στιγμή που η μοίρα των ηρώων της δεν είναι άλλη από την ίδια την Ιστορία.
Οι άντρες του μυθιστορήματος, ο Ισίδωρος, ο Ισμαήλ, ο Ναντίρ είναι διαμετρικά αντίθετοι χαρακτήρες φτιαγμένοι με την αυθαιρεσία των αρσενικών είτε προς το καλό είτε προς το κακό.
Οι γυναίκες όμως, και κυρίως η Γιασεμιώ αλλά και η Καλλιάνθη, αποπνέουν μια συγκινητική φυσικότητα, η Αϊσέ μια παράξενη λαγνεία, η Μέλπω μια σπαρακτική αφέλεια, κι όλες μαζί θυμίζουν χορό αρχαίας τραγωδίας. Το «Λέγε με Ισμαήλ» υπακούει σε μια έξυπνη διακειμενικότητα που εξυπηρετεί τις προθέσεις της συγγραφέως. Είναι όμως τόσο κυριαρχικό το γυναικείο στοιχείο σε αυτό το μυθιστόρημα που θα μπορούσε κάλλιστα να έχει τίτλο: «Λέγε με Γιασεμιώ».
Κι είναι η Γιασεμιώ ένας από εκείνους τους χαρακτήρες που αναζητά ο αναγνώστης για να διαβάσει από τα χείλη τους το «νόημα της ζωής».
