Τ.Σ. Έλιοτ, Πωλ Βαλερύ και οι μεγάλες πέτρες του Γιώργου Σεφέρη

Όταν αναφερόμαστε στην Αγγλική ή Γαλλική ποίηση του 20ου αιώνα, δύο ονόματα μάς έρχονται πρώτα στο μυαλό: Τ. Σ. Έλιοτ και Πωλ Βαλερύ. Ο καθένας από τους δύο έδωσαν στη γλώσσα τους κάτι που κανένας άλλος ποιητής δεν κατάφερε να δώσει.

Είναι ακριβώς όπως όταν μιλάμε για την Ελληνική ποίηση της ίδιας εποχής, μνημονεύουμε πρώτο τον Γιώργο Σεφέρη. Αν μη τι άλλο, είναι αυτός που άλλαξε τον ποιητικό χάρτη της χώρας και μας δίδαξε πώς γράφεται η μοντέρνα ποίηση.

Εγχώριοι φιλολογικοί κύκλοι, με την απλουστευτική αυθαιρεσία που τους διακρίνει, κατατεμαχίζουν το έργο του σε περιόδους επιρροής από συγκεκριμένους δημιουργούς και λογοτεχνικά ρεύματα, χαρακτηρίζοντας εμμέσως την Ποιητική του ως κακέκτυπο.

Η αλήθεια, ωστόσο, είναι ότι ο Σεφέρης δεν «μετέφρασε» την ευρωπαϊκή πρωτοπορία της εποχής του στα ελληνικά, όπως άδικα του προσάπτουν οι άσπονδοι φίλοι του. Η συνομιλία του με ποιητές όπως ο Βαλερύ και ο Έλιοτ έλαβε χώρα στο πλαίσιο ενός λογοτεχνικού κοσμοπολιτισμού.

Δεν πρέπει να λησμονούμε ότι ο Σεφέρης υπήρξε παιδί του μεσογειακού διεθνισμού, παιδί της μητροπολιτικής Σμύρνης, όπου οι πολιτισμικές επιρροές της Ευρώπης έφθαναν παρακάμπτοντας τον Ελλαδικό επαρχιωτισμό. Αλλά τι να πει κανείς... μεγάλη πέτρα ο φθόνος και κατά τον Σεφέρη «… βουλιάζει όποιος σηκώνει τις μεγάλες πέτρες».