Ελληνικό MeToo: Συνεχίζεται ο δικαστικός αγώνας της Αμαλίας
Η υπόθεση της Αμαλίας Προβελέγγιου ήταν η πρώτη περίπτωση των αποκαλύψεων του ελληνικού MeToo που είχε οδηγηθεί σε δίκη. Το χρονικό της υπόθεσης και η εξιστόρηση του αγώνα της από την ίδια
Εκ νέου να καταθέσει για την υπόθεση βιασμού και κακοποίησής της από τον προπονητή της στην ιστιοπλοΐα, όσο η ίδια ήταν ανήλικη, καλείται η Αμαλία Προβελέγγιου.
Η υπόθεση της Αμαλίας Προβελέγγιου ήταν η πρώτη περίπτωση των αποκαλύψεων του ελληνικού MeToo που είχε οδηγηθεί σε δίκη και που τον Ιούνιο του 2022 είχε καταλήξει σε πρωτόδικη καταδίκη του 39χρονου, τότε, προπονητή της, για κατάχρηση ανηλίκου σε ασέλγεια. Το Μικτό Ορκωτό Δικαστήριο Αθηνών είχε επιβάλει στον ένοχο ποινή κάθειρξης 13 ετών, χωρίς ελαφρυντικά και χωρίς αναστολή. Με οριακή πλειοψηφία, όμως, ο 39χρονος είχε απαλλαγεί από την κατηγορία του βιασμού κατ’ εξακολούθησιν.
Τότε, ο πρόεδρος του δικαστηρίου, μία σύνεδρος και ένας ένορκος είχαν μειοψηφήσει υπέρ της ενοχής του αλλά λίγες ημέρες αργότερα, η εισαγγελέας Εφετών είχε ασκήσει έφεση για αυτό το σκέλος της απόφασης. «Είναι μια ηθική δικαίωση», είχε δηλώσει εκείνο το καλοκαίρι η Αμαλία. «Δεν ξέρω πώς θα κυλήσει πλέον η διαδικασία, αλλά μου δίνει δύναμη για τη συνέχεια, είμαι έτοιμη για τον επόμενο αγώνα».
Το πρωί της Τρίτης, η Αμαλία Προβελέγγιου θα καταθέσει στο Β’ Μικτό Ορκωτό Εφετείο.
Μοτίβο χειριστικής συμπεριφοράς
Στο βούλευμα του Συμβουλίου Πλημμελειοδικών Αθηνών, που είχε παραπέμψει την υπόθεση στο δικαστήριο, σκιαγραφείται ένα μοτίβο χειριστικής συμπεριφοράς του προπονητή. Περιγράφεται πώς είχε προσεγγίσει πρώτα τους γονείς της Αμαλίας επιχειρώντας να κερδίσει την εμπιστοσύνη τους και πώς «ασκούσε ψυχολογική και σεξουαλική βία» στην ανήλικη μέχρι και τα 14 έτη της.
Συνέχισε να εργάζεται ως προπονητής
Το 2013 η Αμαλία μίλησε στους γονείς της. «Ηταν πάρα πολύ δύσκολο, γιατί ήξερα ότι θα στενοχωρηθούν, αλλά σκέφτηκα ότι πρέπει να φύγω από όλο αυτό», λέει. Εκείνοι απευθύνθηκαν στον ναυτικό όμιλο που απομάκρυνε τον προπονητή, αλλά και στο Τμήμα Ασφαλείας Ωρωπού. Επειτα από σχετική προτροπή που τους έγινε, για τις πιθανές ψυχολογικές επιπτώσεις που θα είχε μια ποινική διαδικασία, δεν κινήθηκαν δικαστικά. Ο κατηγορούμενος μετέβη για δύο μήνες στο Αγιον Ορος και αργότερα μετακόμισε στη Σάμο, όπου σύμφωνα με το βούλευμα συνέχισε να εργάζεται ως προπονητής, τουλάχιστον μέχρι το 2017.
Το #MeToo
Τον Ιανουάριο του 2021, η απόφαση της Σοφίας Μπεκατώρου να μιλήσει δημόσια για την κακοποίηση που η ίδια είχε υποστεί, παρακίνησε και την Αμαλία. «Κατάλαβα ότι μπορεί να είχε συμβεί και σε άλλους εκτός από εμένα», λέει. Της έστειλε ένα σύντομο μήνυμα στο Instagram, χωρίς περιγραφές ή λεπτομέρειες. «Θέλω να σου πω ότι καταλαβαίνω πάρα πολύ και την ψυχολογία και το πώς ένιωσες, γιατί έχω περάσει κάτι παρόμοιο», της έγραψε. Δεν προσδοκούσε ανταπόκριση. Η χρυσή Ολυμπιονίκης της ιστιοπλοΐας, όμως, της απάντησε άμεσα, ήθελε να της μιλήσει. «Πήρα τους γονείς μου τηλέφωνο, λέω “μαμά, μπαμπά να ξέρετε μίλησα στη Σοφία”. Καταλάβανε. Ακουσα τη μαμά μου να κλαίει και να μου λέει “είμαστε μαζί σου σε ό,τι και αν αποφασίσεις, πήγαινέ το μέχρι το τέρμα”», θυμάται η Αμαλία.
Το μήνυμα στο κινητό δέκα χρόνια μετά
Στα τέλη Ιανουαρίου 2021 τηλεοπτικά κανάλια έδωσαν βήμα στον προπονητή. Εκείνος άδραξε την ευκαιρία. Παραδέχτηκε ότι είχε σεξουαλικές επαφές με ανήλικη και έκανε λόγο για «έρωτα» και «πρόθεση γάμου». Κάτι που θα επαναλάμβανε αργότερα και στο δικαστήριο. Αυτό ήταν ένα ακόμη σοκ για την Αμαλία. Θυμάται ότι είχε προσπαθήσει να δει μια συνέντευξή του. «Απευθυνόταν στην κάμερα προς εμένα και έλεγα πώς είναι δυνατόν να λέει στον αέρα όλα αυτά τα πράγματα. Ηταν προσβλητικό, έλεγες δεν είναι δυνατόν. Δεν μπορούσα να το δω όλο. Εβλεπα λίγο, σταματούσα πέντε λεπτά να ηρεμήσω και συνέχιζα», λέει. Εκείνο το διάστημα, όμως, όπως αναφέρει η ίδια, ο προπονητής της έστειλε και μήνυμα στο κινητό της. «Ενιωθα δέκα χρόνια μετά πως ό,τι κι αν γίνει μπορώ να το διαχειριστώ, ότι έχω μεγαλώσει, δεν θα τρομάξω. Βλέπω το μήνυμα και δεν χρειάστηκε να διαβάσω. Μόλις είδα από πού είναι έπαθα κρίση πανικού. Μου πέρασε από δυο προτάσεις όλο το συναίσθημα που είχα τότε και με έκανε να νιώσω πάρα πολύ ευάλωτη», δήλωσε .
Θυμάται ότι στην πρώτη της κατάθεση η έδρα του δικαστηρίου «ήθελε να το χειριστεί με αξιοπρέπεια και πολύ λεπτό τρόπο». Λέει ότι ο πρόεδρος του δικαστηρίου της έδωσε χρόνο, ότι ήθελαν να τους πει τι είχε συμβεί από την αρχή μέχρι το τέλος. «Υπήρχε σεβασμός, το αναγνωρίζω», λέει. Εκείνη η κατάθεση κράτησε έξι ώρες. Υπήρξαν στιγμές σε αυτή τη διαδικασία, ειδικά όταν εκτέθηκε η υπερασπιστική γραμμή του κατηγορουμένου από συνηγόρους του, που η ίδια λέει ότι ένιωσε «σκουπίδι». «Οτι εγώ “έφταιγα”. Και που ήμουν 11 χρονών, εγώ “με δόλιους τρόπους τον παραπλανούσα”. Δεν μπορούσα να το πιάσω με τη λογική και ήμουν σε σοκ. Δεν είχα την υποχρέωση να εξηγήσω τίποτα από όλα αυτά. Με έκαναν να νιώθω την ανάγκη να εξηγηθώ για πράγματα αυτονόητα. Μου λέγανε “και γιατί έκανε αυτός ό,τι έκανε;”. Εμένα ρωτάτε; Ρωτήστε εκείνον. Γιατί να μπω εγώ στο μυαλό ενός αρρώστου;».
«Υπήρξαν πάρα πολλές φορές που ένιωσα ότι όλο αυτό είναι μη διαχειρίσιμο, αλλά ότι έπρεπε να το κάνω πρώτα απ’ όλα για εμένα. Ελεγα πάμε λίγο ακόμα, μέρα με τη μέρα», είχε πει για τη δίκη. «Προσπαθούσαμε να σκεφτόμαστε ότι δεν μας έφεραν εδώ να απολογηθούμε, αλλά όταν γίνονται σχόλια, τους γονείς μου τους είχαν διαλύσει. Ενιωθα τόσο άσχημα. Προσπαθούν όλα αυτά τα χρόνια να με στηρίξουν, να είναι δίπλα μου, ό,τι μπορεί να κάνει ένας γονιός για να είναι κοντά στο παιδί του. Ηταν τόσο άδικο».
Αν και δεν το περίμενε κλήθηκε να δώσει συμπληρωματική κατάθεση στο δικαστήριο. Όπως λέει, την πρώτη φορά ήταν «παγωμένη» γιατί όποτε δυσκολεύεται προσπαθεί να συγκρατεί κάθε συναίσθημα. «Στη δεύτερη κατάθεση δεν μπορούσα να το κάνω. Λέω θα πάω και ό,τι μου βγει, δεν θα κρατήσω κλάματα και ξέσπασα, ένιωθα ότι δεν άντεχα άλλο», λέει. Αναλογιζόταν την πιθανή έκβαση. «Η αποπλάνηση είναι ένα πολύ βαρύ αδίκημα και όσοι γνωρίζουν από νόμους καταλαβαίνουν ακριβώς τη βαρύτητα. Αλλά σκεφτόμουν ότι αν δεν κριθεί ένοχος και για βιασμό, τι θα μείνει; Οτι μπορεί να έγινε ό,τι έγινε, αλλά “το 11χρονο τα ’θελε”;», τονίζει.
Ο εισαγγελέας της έδρας πρότεινε την ενοχή του 39χρονου προπονητή για κατάχρηση σε ασέλγεια και βιασμό κατ ’ εξακολούθησιν. Έκανε λόγο για «θρασύτατες και απάνθρωπες πράξεις», για έναν άνθρωπο που καταχράστηκε την εμπιστοσύνη των γονέων της Αμαλίας, τη χειραγώγησε και ασκούσε ψυχολογική βία μέσω απειλών. Η Αμαλία λέει ότι ένιωσε ηθική ικανοποίηση με την εισαγγελική πρόταση. «Ένας άνθρωπος που έχει την κατάρτιση, που δικάζει κάθε μέρα, με πιστεύει».
Πηγή: kathimerini.gr