Στα 600 εκατ. ευρώ τα υπερέσοδα των εταιρειών ρεύματος

600 εκατομμύρια ευρώ καρπώθηκαν οι όμιλοι που ελέγχουν την παροχή ρεύματος στην Ελλάδα, στους μήνες της ανεξέλεγκτης τιμής προς τους καταναλωτές

Στα 600 εκατ. ευρώ τα υπερέσοδα των εταιρειών ρεύματος

Tο πόρισμα για την κερδοφορία των καθετοποιημένων ομίλων ηλεκτροπαραγωγής υπέβαλε αργά το βράδυ της Παρασκευής στον υπουργό Περιβάλλοντος και Ενέργειας Κώστα Σκρέκα η Ρυθμιστική Αρχή Ενέργειας, ολοκληρώνοντας τον έλεγχο των τεσσάρων καθετοποιημένων ομίλων της χώρας (ΔΕΗ, Μυτιληναίος, Ηρων, Elpedison) σχετικά με την έρευνα για τα windfall profits (ουρανοκατέβατα κέρδη).

Τα υπερέσοδα, όπως τα αποκάλεσε ο πρωθυπουργός κατά την παρουσίαση του νέου εθνικού πακέτου στήριξης των καταναλωτών, θα αποτελέσουν μέρος των χρηματοδοτικών εργαλείων που καλούνται να συνεισφέρουν στον κρατικό κουμπαρά που θα ενισχυθεί με 3,2 δισ. έως το τέλος του έτους και θα συμβάλει στο ξεφούσκωμα των λογαριασμών νοικοκυριών και επιχειρήσεων.

Ο έλεγχος της Ρυθμιστικής Αρχής Ενέργειας και του προέδρου της κυρίου Θανάση Δαγούμα κάλυψε όλη την περίοδο της ενεργειακής κρίσης, ξεκινώντας από τον Οκτώβριο του 2021 έως και τον Μάρτιο του 2022, περίοδο ανάφλεξης των χρηματιστηριακών τιμών ενέργειας και αυξημένων διεθνών τιμών (TTF).

Το μέτρο της φορολόγησης έκτακτων εσόδων, το οποίο περιλαμβάνεται και στα μέτρα της εργαλειοθήκης της Κομισιόν (RePower EU) για την αντιμετώπιση της ενεργειακής κρίσης, είχε ανακοινώσει προ διμήνου ο πρωθυπουργός από τη Βουλή και επανέλαβε τις προηγούμενες ημέρες. Όπως δήλωσε, η κυβέρνηση θα προχωρήσει στην επιβολή έκτακτου τέλους 90% στα επιπλέον έσοδα των παραγωγών ηλεκτρικής ενέργειας, όπως αυτά προσδιοριστούν από τη ΡΑΕ.

«Οι επιχειρήσεις παραγωγής ρεύματος θα κληθούν να καταβάλουν το δικό τους μέρισμα αλληλεγγύης στην κοινωνία, που δοκιμάζεται από την ακρίβεια», υπογράμμισε, βάζοντας στο κάδρο τους ισολογισμούς των παραγωγών ενέργειας κατά τη διάρκεια της κρίσης. Η ΡΑΕ επεξεργάστηκε τις λογιστικές καταστάσεις των εταιρειών, επικεντρωμένη στα έσοδα από πωλήσεις ηλεκτρικής ενέργειας στη χονδρεμπορική και στο κόστος παραγωγής.

Η αποτύπωση της αγοράς

Στόχος ήταν η συνολική αποτύπωση της αγοράς από το 2019 μέχρι σήμερα και η σύγκριση με τα αποτελέσματα του 2021. Αναλύθηκε η κερδοφορία όλων των τεχνολογιών -μονάδων φυσικού αερίου, των λιγνιτικών εργοστασίων, των υδροηλεκτρικών αλλά και του χαρτοφυλακίου των Ανανεώσιμων Πηγών Ενέργειας ισχύος 150 MW- οι οποίες συμμετέχουν στην αγορά μέσω φορέων εκπροσώπησης ΑΠΕ, καθώς γι’ αυτές έχει ολοκληρωθεί η περίοδος κρατικής ενίσχυσης.

Οι υπόλοιποι παραγωγοί πράσινης ενέργειας έχουν σταθερές ταρίφες που είναι χαμηλότερες από τη χονδρεμπορική τιμή που διαμορφώνεται στη χρηματιστηριακή αγορά τους τελευταίους μήνες, γι’ αυτό και το πλεόνασμα που παράγουν επιστρέφεται στο Ταμείο Ενεργειακής Μετάβασης και ενισχύει τις επιδοτήσεις των λογαριασμών ρεύματος. Στο πλαίσιο αυτό και μετά τον ενδελεχή έλεγχο, η Αρχή μελέτησε το μεικτό περιθώριο κέρδους των μονάδων παραγωγής ηλεκτρισμού ανά μήνα, υπολογίζοντας το άθροισμα των εσόδων ανά ώρα, μειωμένο κατά το κόστος παραγωγής (με βάση το μεταβλητό κόστος).

Σύμφωνα με πληροφορίες, η ΡΑΕ προσδιορίζει το μεικτό περιθώριο κέρδους των ηλεκτροπαραγωγών στην παραγωγή στα 930 εκατ. ευρώ, τα οποία αφαιρουμένης της εκπτωτικής πολιτικής της ΔΕΗ (ύψους 330 εκατ. ευρώ) διαμορφώνονται σε περίπου 600 εκατ. ευρώ. Βάσει αυτών των υπολογισμών, το μεικτό περιθώριο κέρδους της επιχείρησης υπολογίζεται περί τα 400 εκατ. ευρώ και των ιδιωτών παραγωγών μαζί με τις ΑΠΕ σε 200 εκατ. συνολικά και κατανέμεται ως εξής: 60 εκατ. στη Μυτιληναίος, 50 εκατ. στην Εlpedison, 45 εκατ. στην Ηρων και 40 εκατ. στις Ανανεώσιμες Πηγές Ενέργειας. Από τα ποσά αυτά θα πρέπει να αφαιρεθούν οι αρνητικές επιπτώσεις στην προμήθεια (κατά το πρότυπο της ΔΕΗ), που εκτιμάται ότι ελαφρώς θα διαφοροποιήσουν τα φορολογητέα ποσά.

Τι αναφέρει το πόρισμα

Στο πόρισμα της Αρχής γίνεται αναφορά και στη στρέβλωση που παρατηρήθηκε στην αγορά εξισορρόπησης κατά την περίοδο Νοεμβρίου 2020 και Ιανουαρίου 2021, η οποία σύμφωνα με τη ΡΑΕ «καθιστά αναγκαία τη διορθωτική εκκαθάριση των αποτελεσμάτων των παραγωγών ενέργειας και την εφαρμογή clowback των εσόδων των μονάδων που συμμετείχαν στον μεταβατικό μηχανισμό αποζημίωσης ευελιξίας ισχύος». Για τον σκοπό αυτό η ΡΑΕ προτείνει νομοθετική ρύθμιση.

Αξίζει να σημειωθεί ότι ο ΑCER, o οργανισμός των Ευρωπαίων ρυθμιστών ενέργειας που εποπτεύει την τήρηση των κανόνων στη χονδρική αγορά και διαθέτει τα πιο αξιόπιστα συστήματα παρακολούθησης, δεν έχει διαπιστώσει μέχρι σήμερα φαινόμενα χειραγώγησης και εναρμονισμένων πρακτικών στην ελληνική αγορά. Ανάλογες διαπιστώσεις κάνει και η ΡΑΕ, επισημαίνοντας όμως ότι η λειτουργία της αγοράς μπορεί να οδηγεί σε αυξημένη κερδοφορία κατά τη διάρκεια της κρίσης.

Ο ACER έχει επίσης εκτιμήσει ότι η πρόβλεψη για αποκλιμάκωση των τιμών φυσικού αερίου τον Απρίλιο του 2022 έχει ανατραπεί από την εισβολή της Ρωσίας στην Ουκρανία. Γι' αυτό και όλες οι εκτιμήσεις οδηγούν στο συμπέρασμα ότι οι πολύ υψηλές τιμές θα διατηρηθούν έως τον χειμώνα του 2023.

Σκέρτσος: Πήραμε το πόρισμα της ΡΑΕ, μέσα στην εβδομάδα οι αποφάσεις

Εν τω μεταξύ, στα χέρια της κυβέρνησης βρίσκεται, πλέον, το πόρισμα της Ρυθμιστικής Αρχής Ενέργειας για τα υπερέσοδα των εταιρειών ενέργειας, όπως αποκάλυψε ο υπουργός Επικρατείας 'Ακης Σκέρτσος, σε συνέντευξή του στο ραδιοφωνικό σταθμό «ΣΚΑΪ». Και, αφού αναλυθεί, «μέσα στην εβδομάδα η κυβέρνηση θα επανέλθει με τα συμπεράσματά της».

Αναλυτικά, «αυτό που βιώνουμε, δεν είναι μια αύξηση τιμών... Μητσοτάκη ή της κυβέρνησης, αλλά μια αύξηση τιμών που έχει προκληθεί λόγω και της γεωπολιτικής κρίσης, λόγω και της πανδημίας που προκάλεσε αναταραχή στις διεθνείς οικονομίες», επιχειρηματολόγησε εισαγωγικά ο υπουργός Επικρατείας.

Και, αναλύοντας την κυβερνητική αντίδραση, η οποία θα κινηθεί σε τρεις διαφορετικές περιόδους και επίπεδα, εν πρώτοις «θα ρυθμίσουμε το παρελθόν, δηλαδή για τις υπερβάλλουσες επιβαρύνσεις από τον Δεκέμβριο ως και τον Μάιο τα νοικοκυριά θα αποζημιωθούν μέσα από έναν αλγοριθμικό τύπο και μια πλατφόρμα όπου ο καθένας θα μπορεί να βάλει εύκολα τα στοιχεία του. Με μια αποζημίωση έως 600 ευρώ, και όχι 600 ευρώ όπως κάποιοι πάνε να θολώσουν τα νερά», ξεκαθάρισε ο 'Α. Σκέρτσος με την ταυτόχρονη διευκρίνιση ότι

«τώρα που η οικονομία έχει αποδείξει ότι πάει καλύτερα, πηγαίνουμε και αποζημιώνουμε και τις υψηλότερες καταναλώσεις άνω των 300 κιλοβατωρών».

Εν τω μεταξύ και ο κυβερνητικός εκπρόσωπος, Γιάννης Οικονόμου, κατά την ενημέρωση των πολιτικών συντακτών τόνισε πως «Έχουμε το πόρισμα της ΡΑΕ για τα υπερέσοδα των εταιρειών, με τρόπο διαυγή και δίκαιο θα οριστεί το έκτακτο τέλος -στο ύψος του 90%- στο οριστικό ποσό προσδιορισμού των επιπλέον εσόδων».

Έκτακτο τέλος στους παραγωγούς ενέργειας

Ταυτοχρόνως, με βάση τις κατευθύνσεις που θα δώσει η Ρυθμιστική Αρχή Ενέργειας, «θα δούμε και τι έχει συμβεί με τα λεγόμενα υπερέσοδα των παραγωγών ενέργειας». Όπως εξήγησε, «μιλάμε για υπερέσοδα γιατί πρέπει να λάβουμε υπ' όψιν ότι υπήρξαν και σημαντικές εκπτώσεις από τους παραγωγούς και τους προμηθευτές, επίσης έχουν υπάρξει ζημιές από τα σταθερά τιμολόγια που είναι διαμορφωμένα προ της κρίσης. Με απόλυτο σεβασμό στα πορίσματα της Ρ.Α.Ε. θα επιβάλουμε ένα έκτακτο τέλος, ουσιαστικά ένα μέρισμα αλληλεγγύης των παραγωγών ενέργειας. Σε αυτήν τη δύσκολη συγκυρία πρέπει να βάλουν κι αυτοί το χέρι στην τσέπη», τόνισε εξηγώντας πως η κάλυψη του κόστους θα γίνει από τρεις πηγές: τον κρατικό προϋπολογισμό, τα έσοδα από το Ταμείο Ενεργειακής Μετάβασης (ταμείο ρύπων) και τα έσοδα από αυτό το έκτακτο τέλος.

Ενώ, όπως αποκάλυψε κλείνοντας τη σχετική απάντηση, «το πόρισμα της Ρ.Α.Ε έχει κοινοποιηθεί, από ό,τι γνωρίζω, αργά την Παρασκευή ή σήμερα, αλλά δεν έχει ακόμη αναλυθεί, δεν έχει διαβαστεί. 'Αρα θα πρέπει να δούμε τι λέει το πόρισμα και μέσα στην εβδομάδα θα επανέλθει η κυβέρνηση με τα συμπεράσματά της».

πηγή: