Θανάσης Γκαβέλας στο «ΦΩΣ»: «Δεν υπάρχει θεραπεία, αλλά το έχω κάνει δύναμη και όχι ασθένεια»

Συνέντευξη στον ΘΕΜΗ ΣΙΝΑΝΟΓΛΟΥ

Τον βρήκα στο Τόκιο, δεν είχα ετοιμάσει ερωτήσεις, κάθε φράση του μου γεννούσε μια ερώτηση, έτσι κάνω πια όταν γουστάρω μια συνέντευξη. Προτιμώ να παρασύρομαι από τα λεγόμενα του άλλου και να πηγαίνουμε όπου βγάλει το κύμα.

Παιδί με βελούδινη φωνή, με ταπεινότητα, με γνήσιο ενδιαφέρον για τους άλλους. Σπουδάζει Ψυχολογία.

Η συνέντευξη δημοσιεύτηκε στο «ΦΩΣ» στις 6/9/2021

Το περίμενες ότι θα έκανες τέτοιον χρόνο με βροχή;

Γράφαμε πολύ καλούς χρόνους στην προπόνηση με τον Σωτήρη Γκαραγκάνη. Άλλο όμως να μας το λέει ο προπονητής και άλλο να μου το λέει στο τέλος του αγώνα ο Σωτήρης «10.82».

Σε έχει βοηθήσει πολύ ο Σωτήρης έμαθα από τον προπονητή σας.

Φυσικά, σε όλα, στα πάντα. Κι εγώ εκείνον. Ο ένας βοηθάει τον άλλον.

Πόσο δύσκολο είναι να τρέχετε δεμένοι;

Μέσω της δουλειάς το δύσκολο έγινε εύκολο.

Πόσες ώρες την ημέρα προπόνηση;

Κάνουμε και διπλές προπονήσεις. Πρωί - απόγευμα, αλλά όλη η μέρα κινείται γύρω από αυτό. Είναι και τα βάρη, είναι το έλκηθρο, βατήρες, προπονητικά κομμάτια. Αλλά και η φυσικοθεραπεία είναι πολλές ώρες.

Και δεν είστε πολύ καιρό μαζί. Έναν χρόνο μόνο. Νέοι και οι δύο, 22άρηδες. Πού μπορείτε να φτάσετε την επίδοσή σας;

Κανείς δεν ξέρει. Δεν θέλω να λέω μεγάλα λόγια.

Θυμάσαι τους πρώτους χρόνους σας όταν αρχίσατε μαζί;

Ο πρώτος επίσημος αγώνας μας ήταν 11.04 στο Ντουμπάι τον Φλεβάρη. Και του είχε φύγει λίγο ο βατήρας του Σωτήρη. Πολύ καλή επίδοση όμως. Τον Ιούνιο στην Πολωνία κάναμε 10.98.

Πανευρωπαϊκό ρεκόρ.

Ναι.

Συνέχεια κατεβάζετε τον χρόνο και ξαναλέω είστε λίγο καιρό μαζί. Δηλαδή έχετε μεγάλα περιθώρια βελτίωσης.

Θεωρώ ναι! Καλά να είμαστε, υγεία να έχουμε.

Και σε βροχερό δάπεδο 10.82. Ο προπονητής σας μου είπε «υπολόγισε δέκα εκατοστά κάτω».

Είπαμε απλώς να τρέξουμε και να αφήσουμε όλες τις σκέψεις έξω. Να τρέξουμε απλώς.

Σε ποια ηλικία διαπίστωσες το πρόβλημα με τα μάτια σου;

Δέκα χρόνων άρχισαν τα πρώτα συμπτώματα.

Τι έκανες με τους γονείς σου;

Στην αρχή δεν ξέραμε τι είναι. Ούτε καν οι γιατροί στην Ελλάδα! Μας έλεγαν -συγγνώμη για αυτό που θα πω- άλλα αντί άλλων. Δεν μπορούσαν να βρουν ότι είναι μία σπάνια γονιδιακή ασθένεια. Κάποια στιγμή μου πήραν αίμα για το DNA για να καταλάβουν τι γίνεται.

Αυτό επιδεινώνεται με τον χρόνο;

Ναι, σίγουρα.

Και πού καταλήγει;

Δεν έχω ιδέα.

Πόσο σε επηρέασε ψυχολογικά;

Εκείνο που με πείραζε ήταν η συμπεριφορά κάποιων ανθρώπων που άλλαζε... Αλλά με τον καιρό κατάλαβα ότι μέσα από τα μάτια που έχανα, έβλεπα και ζύγιζα καλύτερα τους ανθρώπους...

Τι είπες, βρε άνθρωπε... Πώς περνάς τον ελεύθερο χρόνο σου όταν δεν κάνεις προπονήσεις; Βγαίνεις;

Όχι πολύ συχνά. Μου αρέσουν τα μέρη με ησυχία, να μην έχει κόσμο. Ανέβαινα ψηλά στον Χολαργό στο βουνό να χαλαρώσω. Με παρέα ή με την οικογένειά μου. Ήθελα ησυχία, να είμαι ήρεμος. Να ξεφύγω από την ένταση της προπόνησης.

Τι άλλο κάνεις;

Ακούω μουσική. Και έχω μια τρέλα.

Πες την.

Έχω τρέλα με τους κινητήρες των αυτοκινήτων, με τις μηχανές, με τα αμάξια. Να τα ακούω και να μαθαίνω για αυτά. Δεν μπορώ να οδηγήσω, αλλά μου αρέσει να πηγαίνω βόλτα και να κάθομαι στη θέση του συνοδηγού. Να αλλάζω τις ταχύτητες σε αμάξια και να πατάει τον συμπλέκτη ο οδηγός. Αισθάνομαι σαν να οδηγώ. Να ακούω τον θόρυβο του μοτέρ. Μου αρέσει πάρα πολύ αυτό. Το κάνουμε συχνά με τον Σωτήρη, καταλαβαίνω την ταχύτητα και ακούω το μοτέρ. Είναι απόλαυση.

Σαν να σε βλέπω σε ταινία. Τι σπουδάζεις;

Ψυχολογία στο Καποδιστριακό Πανεπιστήμιο Αθηνών.

Τι θες να γίνεις στο μέλλον;

Να τελειώσω την Ψυχολογία και να ασχοληθώ με αυτήν ειδικά σε άτομα με αναπηρία. Θέλω πολύ να τα βοηθήσω. Μπορούν να εμπιστευτούν περισσότερο κάποιον που έχει βιώσει τα ίδια. Μπορούν να αποκομίσουν πιο πολλά.

Έλα να γυρίσουμε τον χρόνο πίσω. Πότε διαπίστωσες ότι ήσουν το πιο γρήγορο παιδάκι; Φαντάζομαι ήσουν ο πιο γρήγορος στις πρώτες τάξεις του δημοτικού.

Ναι. Όταν παίζαμε κυνηγητό. Θυμάμαι έναν δάσκαλο-γυμναστή μας, τον κύριο Μάνο, μας έβαλε να κάνουμε σπριντάκια τα παιδάκια και ήμουν ο πιο γρήγορος. Έπαιζα και ποδόσφαιρο και μπάσκετ, εκμεταλλευόμουν την ταχύτητα.

Τι ομάδα είσαι;

Δεν είχα ομάδα.

Το όνειρό σου ποιο είναι;

Ποιο ήταν ή ποιο είναι;

Και τα δύο.

Ήθελα πάρα πολύ να συμμετέχω σε Ολυμπιακούς Αγώνες. Η μεγάλη μου σκέψη ήταν αυτή, οι Παραολυμπιακοί αγώνες. Και όχι απλά να συμμετέχω αλλά να πάω καλά, να δείξω τη δουλειά μου, ότι όλα έρχονται στη ζωή μέσα από τη δουλειά.

Θέλει όμως και ξεχωριστό ταλέντο.

Ένα όνειρό μου είναι να κρατήσω τη σημαία σε μια έναρξη Ολυμπιακών Αγώνων. Αν το κρίνουν δίκαιο. Αλλά όχι μόνο εγώ, τα όνειρά μου είναι μαζί με τον Σωτήρη, τον οδηγό μου. Μαζί τρέχουμε. Στη σκέψη μου είναι πάντα κι αυτός. Θα ήθελα να το γράψεις αυτό.

Ο προπονητής σου, ο Ορέστης Κολοβός, μου είπε ότι αν δεν είχες το πρόβλημα στα μάτια, θα ήσουν ο πιο γρήγορος Έλληνας.

Αν το δω, θα σας πω σίγουρα (χαμογελάει).

Δεν μπορεί να γιατρευτεί αυτό που έχεις;

Δεν υπάρχει θεραπεία τώρα, διότι τα γονίδια που έχω είναι δύσκολο να αλλάξουν. Έχω σταματήσει να ψάχνω πλέον. Διότι μόνο φθορά φέρνει. Απλά εύχομαι κάποια στιγμή να υπάρξει θεραπεία. Όχι τόσο για εμένα, εγώ το έχω πάρει απόφαση και είμαι καλά με τον εαυτό μου. Αλλά για άλλους ανθρώπους. Εγώ δεν έχω πρόβλημα, το έχω κάνει δύναμη και όχι ασθένεια. Κι αυτό το μήνυμα θέλω να δώσω σε όσους έχουν προβλήματα αναπηρίας, να το κάνουν δύναμη και όχι ασθένεια...

Ο προπονητής σου μου είπε ότι θα πας σε πολλούς Ολυμπιακούς Αγώνες ακόμα. Ο πιο μεγάλος στην ηλικία ανταγωνιστής σου πόσο ήταν;

Ο Βραζιλιάνος νομίζω είναι 36.

Έχεις λοιπόν άλλους τρεις Ολυμπιακούς Αγώνες, ίσως τέσσερις.

Υγιής να είμαι να τρέχω, όρεξη υπάρχει.

Τα 100 ή τα 200 μ. είναι το καλύτερό σου;

Και τα δύο. Τα 200 μ. είναι άλλη αίσθηση, όταν βγαίνεις από τη στροφή έχει άλλο συναίσθημα να τρέχεις στην ευθεία. Είναι το γαλακτικό οξύ, είναι η ανυπομονησία στον θεατή, είναι πιο πολλά τα μέτρα και πιο πολλά τα δευτερόλεπτα, έχει άλλη ψυχολογία.

Θα δούμε και στα 200 μ. παγκόσμιο ρεκόρ;

(γελάει). Θα δούμε. Εννοώ να περιμένουμε.

Το έχετε κάνει στην προπόνηση;

Πάμε γρήγορα!

Πότε μπαίνουν τα 200 μ.;

Του χρόνου.

Και είναι καλύτερος στα 200 απ’ ό,τι στα 100 μ. ο Σωτήρης Γκαραγκάνης.

Είναι θέμα χρόνου να γράψει την επίδοση που του αξίζει και στα 100 μ. Σίγουρα όμως του είναι πιο όμορφο ως αγώνισμα το 200άρι για το κορμί του, για το στυλ του.

Τι αμοιβή υπάρχει για το χρυσό μετάλλιο που πήρες; Είναι σαν τους Ολυμπιακούς Αγώνες, ε;

Ναι, είναι ακριβώς το ίδιο. Και είναι το πιο σημαντικό αυτό. Το θεωρώ αυτονόητο. Έπρεπε να έχει γίνει χρόνια πριν. Έγινε πρόσφατα.

Στο αγώνισμά σου ποιες χώρες είναι παραδοσιακά δυνατές;

Η Βραζιλία και η Ισπανία. Και ο Γάλλος είναι πολύ καλός αθλητής και ο Αμερικανός.

Μία αδιάκριτη ερώτηση τώρα. Αν μου πεις να μην τη βάλω, δεν θα τη βάλω. Με τα κορίτσια έχεις άνεση ή λόγω προβλήματος στην όραση είσαι διστακτικός;

Όχι, δεν έχω ιδιαίτερο πρόβλημα με τα κορίτσια. Σε κάποιες ίσως δεν αρέσει αυτό που έχω, αλλά δεν έχω ιδιαίτερο πρόβλημα. Ξεχωρίζεις τους ανθρώπους πιστεύω. Καταλαβαίνεις ο άλλος τι άνθρωπος είναι.

Έκλαψες αρκετές φορές;

Δεν κλαίω. Όμως στενοχωριέμαι πολύ, σαν να με τρώει, σαν να μου λέει κάτι μέσα μου «ξύπνα, κάνε κάτι περισσότερο, πρέπει να δουλέψεις περισσότερο, να τρελαθείς».

Πού πιστεύεις ότι μπορείτε να φτάσετε;

Δεν μπορώ να πω χρόνο, δεν μου αρέσει να λέω υποσχέσεις. Έχω βάλει με τον Σωτήρη κάποια πράγματα μεταξύ μας, αν έρθουν, θα έρθουν με τη δουλειά.

Θα έσπαγες το ρεκόρ του Παυλακάκη στους αρτιμελείς που κρατάει πάρα πολλά χρόνια; Αν δεν είχες το πρόβλημα.

Δεν ξέρω.

Αν ο Παυλακάκης έτρεχε με μάσκα, θα μπορούσε να κάνει τον χρόνο τον δικό σου;

Όχι. Είναι πολύ δύσκολο.

Ποιο είναι το μυστικό;

Να μη φοβάσαι, να αδιαφορείς. Να μη φοβάσαι ότι θα πέσεις, ότι θα μπερδευτείς, ότι θα συγκρουστείς. Εγώ λέω ας τρακάρουμε και σε τοίχο! Πρέπει πάντως να έχεις απόλυτη εμπιστοσύνη στον άνθρωπο που σε οδηγεί.

Άλλη αδιάκριτη ερώτηση. Όταν βγαίνεις βόλτα και είσαι μόνος σου, παίρνεις μπαστούνι; Πού να φανταστούν οι άνθρωποι που σε βλέπουν.

Το έχω μαζί μου το μπαστούνι, ναι. Σε χώρους που γνωρίζω και έχω περπατήσει πολλές φορές είμαι εντάξει. Αλλά για καλό και για κακό προτιμώ να βγαίνω με παρέα έξω, όχι μόνος μου.

Τι σου είπε ο Σωτήρης όταν τερματίσατε και εσύ δεν είχες δει τι κάνατε;

Μου είπε «τα καταφέραμε ρε»!

Κι εσύ τι του είπες;

Έπεσα κάτω και του είπα «δεν είναι αλήθεια»! Είχα λίγο χαζέψει και του έλεγα «ανάλυσέ μου τι έγινε, πες μου τι είδες».

Τι έχεις να πεις σε παιδιά με αναπηρία;

Το πιο σημαντικό είναι η οικογένεια. Διότι αυτό που ενδιαφέρει το παιδί είναι οι γονείς του. Η οικογένεια είναι ο πυρήνας, ο κόσμος του. Μην του συμπεριφέρονται του παιδιού ως προβληματικού.

Πολύ γουστάρω που, αντί να δώσεις μήνυμα στα παιδιά, δίνεις μήνυμα στους γονείς!

Ούτε να ντρέπονται οι γονείς. Ειδικά στα χωριά είναι δραματική η κατάσταση. Και να διδάσκουν οι οικογένειες των αρτιμελών τα παιδιά τους να μην πειράζουν και να μην κοροϊδεύουν τα παιδιά με αναπηρίες. Είναι πολύ άσχημο το συναίσθημα...

Οι γονείς σου τι δουλειά κάνουν;

Ο πατέρας μου είναι γναθοχειρουργός. Η μητέρα μου είναι συνταξιούχος.

Από πού είναι;

Ο πατέρας μου είναι από τη Βόρεια Εύβοια. Η μητέρα μου είναι από την Πύλο.

Καλά που ρώτησα την καταγωγή. Έχετε σπίτι στη Βόρεια Εύβοια;

Ναι. Εκεί μεγάλωσα τα καλοκαίρια.

Κινδύνεψε το σπίτι;

Δίπλα στο σπίτι μας έφτασε η φωτιά. Είναι ο τόπος μου, πήγαινα κάθε καλοκαίρι, είχε τόσο πράσινο, τόση ηρεμία. Πήγαινα στο δάσος μέσα, στην παραλία ξυπόλυτος, έχει καταρράκτες. Έγινε τρομερή καταστροφή. Στενοχωρήθηκα πάρα πολύ. Και υπάρχουν τόσοι άνθρωποι εκεί που καταστράφηκαν. Ζούσαν από την κτηνοτροφία, από τη γεωργία, από τα μελίσσια. Δεν ζούσαν με κάτι άλλο. Είναι πολύ κρίμα.

Πώς θες να κλείσουμε;

Μου επιτρέπεις να ευχαριστήσω την Elite Strom που μας βοήθησε; Από την πρώτη μέρα μάλιστα. Να ευχαριστήσουμε και την Παραολυμπιακή Επιτροπή και την ομοσπονδία μας. Είναι πολλά παιδιά που θέλουν στήριξη. Διότι είναι δύσκολες οι συνθήκες για αθλητισμό στη χώρα. Όχι μόνο στο αθλητικό κομμάτι. Αλλά και στο πώς ζουν, υπάρχουν θέματα επιβίωσης.