Τα πέναλτι του βόλεϊ

Στο βόλεϊ, συνηθίζεται να λέγεται, ότι κάθε σετ είναι ένα διαφορετικό παιχνίδι. Επιπλέον, ο περιστασιακός νικητής ενός μέρους του παιχνιδιού (ενός ή δύο σετ), δεν είναι απαραίτητα ο τελικός νικητής. Στον 2^ο τελικό του Challenge Cup οι ιδιαιτερότητες είναι ακόμα περισσότερες.

Ο Ολυμπιακός παίζει για να κερδίσει 3 σετ των 25 και 1 σετ των 15 πόντων, ενώ στη Ravenna αρκούν 2 σετ των 25 ή 1 των 15 πόντων. Το να κρίνεται ένας τελικός σε σετ των 15 πόντων (golden set) είναι ανάλογο των πέναλτι στο ποδόσφαιρο. Δύο ομάδες με την ίδια απόδοση, λύνουν τις διαφορές τους σε μία διαδικασία που η τύχη έχει μεγαλύτερο ρόλο από ότι στο κανονικό σετ, αλλά και η ικανότητα είναι πολύ σημαντική. Οι ομοιότητες δεν σταματούν στην κρισιμότητα.

Το ποσοστό ευστοχίας στα πέναλτι κυμαίνεται μεταξύ 70-75% στα Παγκόσμια κύπελλα Ποδοσφαίρου (εδώ), ενώ το ποσοστό των επιτυχημένων επιθέσεων (απαραίτητη προϋπόθεση για τη διεκδίκηση της νίκης) μετά από καλή υποδοχή των καλών ομάδων βόλεϊ είναι ανάμεσα σε 65-70%. Η ομάδα που υποδέχεται με ακρίβεια το σερβίς του αντιπάλου, στην επίθεση αναζητά ποσοστό επιτυχίας (ευστοχίας), ανάλογο με των ποδοσφαιρικών πέναλτι. Έτσι, το σετ των 15 πόντων και ιδιαίτερα το golden set είναι τα πέναλτι του βόλεϊ.

Η αντίπαλος του Ολυμπιακού, Ravenna, την αγωνιστική χρονιά 2017-18, έχει παίξει 9 σετ των 15 πόντων: 2 tie break στiς προκριματικές φάσεις του Challenge Cup, 6 στη Serie A (5 στην κανονική περίοδο και 1 στα play-offs) και 1 golden set στον ημιτελικό με την ANKARA. Νίκησε στα 7 (τα 5 με την ελάχιστη διαφορά των 2 πόντων) και έχασε σε 2. Η αναλογία των πόντων, (από σερβίς, επίθεση, μπλοκ, λάθη αντιπάλων) που παίρνει η Ravenna στο σετ των 15 πόντων σε σύγκριση με το σετ των 25 πόντων παρουσιάζεται στο γράφημα 1.

Κερδίζει αισθητά λιγότερους πόντους από επίθεση (50,8% έναντι 54,5%) και σερβίς (4,8% έναντι 8,7%), σχεδόν ίσους από μπλοκ (8,1% έναντι 7,3%), περισσότερους από λάθη αντιπάλων (33,9% έναντι 29,5%). Η Ravenna είναι ομάδα που το σερβίς ίσως είναι το καλύτερο στοιχείο της (εδώ). Όμως, στο σετ των 15 πόντων, φυσιολογικά, τα ρίσκα που παίρνει μία ομάδα στο σερβίς περιορίζονται.

Το χαμένο σερβίς φέρνει τον αντίπαλο 1 πόντο πιο κοντά στη νίκη και δύσκολα οι αθλητές αναλαμβάνουν το ρίσκο για να πιέσουν. Μοιραία, το παιχνίδι κρίνεται στην επίθεση, όπου η Ravenna είναι μέτρια (εδώ). Παρόλα αυτά, έχει 7/9 νίκες στα σετ των 15 πόντων. Για να το πετύχει βασίζεται, κυρίως, στα λάθη των αντιπάλων της και όχι στη δική της απόδοση σε επίθεση και σερβίς.

Γράφημα 1: Αναλογίες πόντων Ravenna στο 5^ο σετ σε σχέση με τα υπόλοιπα

Πιο συγκεκριμένα, όπως παρουσιάζεται στο γράφημα 2 η επίθεσή της είναι χειρότερη, γιατί δέχεται περισσότερα μπλοκ (10% έναντι 7%) παρότι η υποδοχή της είναι πολύ καλύτερη (67% έναντι 48%), ενώ οι αναλογίες χαμένων (8% έναντι 9%) και τελειωμένων επιθέσεων (46% έναντι 47%) δεν έχουν ουσιαστικές διαφορές. Στο σερβίς μειώνει τα λάθη (20% έναντι 21%) αλλά έχει και λιγότερους άσσους (5% έναντι 9%).

Η συνταγή για το σετ των 15 πόντων είναι για τον Ολυμπιακό σχετικά σαφής. Μεγάλο ποσοστό στην επίθεση μετά από υποδοχή (στο λιγότερο πιεστικό σερβίς της Ravenna), αποφυγή λαθών.

Το ζήτημα για τον Ολυμπιακό είναι να φθάσει στα πέναλτι, στο golden set. Θα παίξει έχοντας το βάρος της γνώσης, ότι είναι ποιοτικότερη ομάδα από την Ravenna, αλλά για μία κακή στιγμή στον πρώτο τελικό βρέθηκε με την πλάτη στον τοίχο. Όμως η ομάδα που παίζει με την πλάτη στον τοίχο, απειλούμενη άμεσα από ήττα, συνήθως έχει υψηλότερη απόδοση από αυτή που θέλει μόνο 1 σετ για να νικήσει. Ο Ολυμπιακός θα παίξει με την πλάτη στον τοίχο για πολύ ώρα και θα πρέπει να συνεχίσει να έχει την ίδια αίσθηση ακόμα και όταν νικήσει στον κανονικό αγώνα. Ακούγεται εύκολο, όμως είναι δύσκολο και ψυχολογικά επίπονο, γιατί στη διάρκεια του κάθε διαφορετικού σετ-αγώνα πολλά συμβαίνουν (κακό ξεκίνημα, προβάδισμα σε πόντους που χάνεται, διαιτητικές αποφάσεις) που αποπροσανατολίζουν τη συγκέντρωση και τη ψυχολογία των αθλητών.

Αναμφίβολα, ο δεύτερος τελικός του Challenge Cup θα είναι ενδιαφέρων αγώνας όχι μόνο για τους φίλους του βόλεϊ αλλά και για τους φίλους των σπορ.

Γράφημα 2. Αναλογίες επιτυχημένων ή μη τεχνικών δεξιοτήτων της Ravenna σε 5^ο και υπόλοιπα σετ.