Γιατί ο Πάνος Γαβαλάς έτρωγε σαρδέλες πριν μπει στο στούντιο;

Ζόρικο πράγμα η δισκογραφία. Στα χρόνια του '50 και του '60 οι λαϊκοί τραγουδιστές έμπαιναν στο στούντιο και τα έλεγαν μια κι έξω χωρίς διορθώσεις... Κι όλες αυτές οι ιστορικές ηχογραφήσεις που απολαμβάνουμε μέχρι σήμερα γράφτηκαν χωρίς playback με ορχήστρα και τραγουδιστή σε ταυτόχρονη εγγραφή.

Οι μεγάλοι βάρδοι της εποχής συνήθιζαν να ηχογραφούν τα τραγούδια τους στην Columbia, τα ξημερώματα μετά το μαγαζί, τότε που το λαρύγγι είχε ανοίξει για τα καλά και έβγαινε όλος ο όγκος της φωνής στο μικρόφωνο. Κάποιοι όμως όπως ο Πάνος Γαβαλάς και ο Γρηγόρης Μπιθικώτσης έτρωγαν παστές σαρδέλες πριν από την ηχογράφηση, θεωρώντας πως το αλάτι προκαλούσε διαστολή των φωνητικών χορδών.

Τη συνήθεια αυτή του Γαβαλά μεταφέρει στον βιογράφο του Δημήτρη Μανιάτη ο ηχολήπτης Γιάννης Παπαϊωάννου: «Λένε ότι ο Πάνος Γαβαλάς και ο Γρηγόρης Μπιθικώτσης τρώγανε σαρδέλες για ν’ ανοίξει ο λαιμός. Η σαρδέλα, δηλαδή το αλάτι, δημιουργεί μια υπεραιμία. Άλλοι μασούν καμία ασπιρίνη ή πίνουν ένα ποτηράκι ουίσκι. Αλλά και χωρίς σαρδέλα μια χαρά τραγουδούσε ο Γαβαλάς, μια χαρά»… (Γιώργος Μανιάτης, "Πάνος Γαβαλάς μια φωνή γεμάτη φως. Εκδόσεις Λιβάνη)

Είναι χαρακτηριστική η μαρτυρία του Γιάννη Γαβαλά, γιου του μεγάλου τραγουδιστή: Να θέλεις ως ερμηνευτής να εκφραστείς και να 'χεις απέναντί σου τον Μηλιόπουλο, τον διευθυντή της Columbia, να κρατάει το κερί, ένα κερί από μέλισσα, τότε δεν υπήρχε μαγνητόφωνο και να σου λέει: "Παναγιώτη, αυτό είναι. Άμα κάνεις λάθος, δεν έχει δεύτερο κερί. Ό,τι πεις!"

Ο ίδιος ο Γαβαλάς είχε εξομολογηθεί στο γιο του: "Μέσα στο στούντιο μ' αυτά τα μέσα που έχουμε, χάνουμε το 20% της αξίας μας. Όλοι μας, από τον τρόμο που έχουμε". Και να σκέφτεσαι ότι θα σε ακούσουν 50000 άνθρωποι που θα πάρουν το δίσκο σου και θα σε κρίνουν... Οι παλιοί μουσικοί που συμμετείχαν στις ηχογραφήσεις μας βεβαιώνουν ότι οι μεγάλοι τραγουδιστές της εποχής, Καζαντζίδης, Γαβαλάς, Μπιθικώτσης, Πόλυ Πάνου πήγαιναν πάντα "διαβασμένοι" στο στούντιο. Τις περισσότερες φορές άλλωστε είχαν "ψήσει" τα τραγούδια στο πάλκο προτού ακόμα γίνουν δίσκος.