Θάνατος είναι να ξεχνάς
«Εδώ υπήρχε η Κάνδανος. Κατεστράφη προς εξιλασμόν της δολοφονίας 25 Γερμανών στρατιωτών. Ως αντίποινον των από οπλισμένων πολιτών, ανδρών και γυναικών, εκ των όπισθεν δολοφονηθέντων Γερμανών στρατιωτών κατεστράφη η Κάνδανος».
Στις 3 Ιουνίου του 1941, οι αλεξιπτωτιστές του 3ου τάγματος του γερμανικού στρατού μπήκαν σ’ ένα χωριό της Κρήτης που βρίσκεται στο κέντρο του νομού Χανίων, στην Κάνδανο.
Εκτελώντας διαταγές του στρατηγού Κουρτ Στούντεντ, διέπραξαν ένα ακόμη έγκλημα πολέμου, κατακαίγοντας τον τόπο, δολοφονώντας τους κατοίκους του, σκορπίζοντας με δυο λόγια, την φρίκη και τον τρόμο. Μάλιστα εν προκειμένω θέλησαν να αφήσουν και πειστήρια της αποτρόπαιας πράξης τους, αποτυπώνοντάς την σε πινακίδες:
«Δια την κτηνώδη δολοφονίαν Γερμανών αλεξιπτωτιστών, αλπινιστών και του Μηχανικού, από άνδρας γυναίκας, παιδιά και παπάδες μαζί και διότι τόλμησαν να αντισταθούν κατά του Μεγάλου Ράιχ, κατεστράφη την 3η-6-1941 η Κάνδανος εκ θεμελίων δια να μη επανοικοδομηθή πλέον ποτέ».
Η Κάνδανος επανοικοδομήθηκε και η ομορφιά της ζωής συνεχίζει να σφραγίζει την ιστορία της. Την ματωμένη ιστορία της.
Το πρόβλημα είναι ότι και ο ναζισμός συνεχίζει να πορεύεται, βρίσκοντας οπαδούς να τον ακολουθούν, ίσως νομίζοντας ότι πρόκειται για μια ιδεολογία, για μια θεωρία, για μια «ακραία λύση».
Δεν ισχύει τίποτα από αυτά. Ισχύει η ρήση του Μάνου Χατζιδάκι:
«Ο ναζισμός είναι μια παράσταση. Εσείς κι εμείς. Και πρωταγωνιστεί ο Θάνατος».
Κι αυτό δεν είναι μια άποψη. Είναι η γραμμένη με αίμα ιστορία της Ζωής. Στην Κάνδανο, στο Κονταμάρι, στα Καλάβρυτα, , στην Κλεισούρα, στο Κομμένο, στο Δίστομο, στον Χορτιάτη, στην Κοκκινιά, στην Καισαριανή…
Σε κάθε γωνιά της γης.