Το ΟΧΙ των Ελλήνων

Η απόφαση για την επίθεση κατά της Ελλάδας ελήφθη στις 15 Οκτωβρίου 1940 από το Ιταλικό Πολεμικό Συμβούλιο, παρουσία του Μουσολίνι και παρά τις αντιρρήσεις πολλών από τους παρισταμένους για την προχειρότητα με την οποία αντιμετωπιζόταν η επιχείρηση.

Ο «Ντούτσε» ήθελε μία νίκη για να μπει στο μάτι του Χίτλερ, που είχε εκφράσει τις επιφυλάξεις για μία επίθεση κατά της Ελλάδας. Πίστευε ότι η χώρα μας ήταν ο εύκολος στόχος. «Το μόνο μας εμπόδιο είναι οι λασπωμένοι δρόμοι» τον είχαν διαβεβαιώσει οι επιτελείς του. Ως ημέρα της επίθεσης ορίσθηκε η 26η Οκτωβρίου, αλλά ο Μουσολίνι τη μετέθεσε για τις 28 Οκτωβρίου, προκειμένου να συμπέσει με τη 18η επέτειο της Πορείας προς τη Ρώμη, που έφερε τους φασίστες στην εξουσία. Στην Αθήνα έφθαναν σωρηδόν οι πληροφορίες για επικείμενη ιταλική επίθεση. Στο Υπουργικό Συμβούλιο της 25ης Οκτωβρίου ο Μεταξάς ενημέρωσε τους υπουργούς του για την κατάσταση και τους διαβεβαίωσε ότι η στρατιωτική προπαρασκευή της χώρας είχε προχωρήσει ικανοποιητικά. Η αλήθεια ήταν ότι η χώρα μας ήταν σχεδόν ανοχύρωτη προς την πλευρά της Αλβανίας και με ελλιπείς στρατιωτικές δυνάμεις, καθώς το βάρος είχε δοθεί στα σύνορα με τη Βουλγαρία.

Η ζωή, εν τω μεταξύ, στην πρωτεύουσα κυλούσε στους δικούς της ρυθμούς. Το κοσμικό και πολιτιστικό γεγονός των ημερών ήταν η πρεμιέρα της όπερας του Τζάκομο Πουτσίνι «Μαντάμ Μπατερφλάι» από τη νεοσύστατη Λυρική Σκηνή. Την παράσταση θα τιμούσε ο γιος του συνθέτη, γεγονός που είχε κινητοποιήσει την κοσμική Αθήνα. Ο πρεσβευτής της Ιταλίας Εμμανουέλε Γκράτσι είχε καλέσει τον Μεταξά σε γεύμα μετά την παράσταση. Ο δικτάτορας αρνήθηκε («είναι δυσάρεστο για τον καθένας μας να δεχθεί το φιλί του Ιούδα» σημείωνε στο ημερολόγιό του») και έδωσε την εντολή σε μόνο δύο υπουργούς να παρακολουθήσουν την παράσταση. Το βράδυ της 27ης Οκτωβρίου ο Ιταλικό Πρακτορείο Ειδήσεων «Στέφανι» εξαπολύει επίθεση εναντίον της Ελλάδας, στην οποία απαντά το Αθηναϊκό Πρακτορείο Ειδήσεων. Η ελληνική ηγεσία πιστεύει ότι η ιταλική επίθεση είναι ζήτημα ωρών. Ο αρχηγός του ΓΕΣ Αλέξανδρος Παπάγος επικοινωνεί με τα ελληνοαλβανικά σύνορα, ενώ ενημερώνεται και ο Μεταξάς.

Τα άσχημα μαντάτα δεν θα αργήσουν. Στις 3 τα ξημερώματα της Δευτέρας 28ης Οκτωβρίου, ο πρεσβευτής της Ιταλίας στην Αθήνα, Γκράτσι θα συναντηθεί τελικά με τον Μεταξά, αλλά για να του επιδώσει στο σπίτι του στην Κηφισιά τελεσίγραφο, με το οποίο ο Μουσολίνι απαιτούσε από την Ελλάδα να μην εμποδίσει το στρατό του να καταλάβει ορισμένες στρατηγικές θέσεις στη χώρα μας. Η κυβέρνηση των Αθηνών είχε διορία τρεις ώρες για να δώσει την απάντησή της. Ωστόσο, αυτή ήταν αυτονόητη για τον δικτάτορα: «Donc, Monsieur c'est la guerre» («Λοιπόν, Κύριέ μου έχουμε πόλεμο!»). Με αυτές τις φράσεις στα Γαλλικά ειπώθηκε το ΟΧΙ από τον Μεταξά, που απηχούσε τις διαθέσεις του ελληνικού λαού. Αμέσως μετά, ο Μεταξάς ενημέρωσε τον Άγγλο πρέσβη Πάλερετ και ζήτησε τη βοήθεια του Ηνωμένου Βασιλείου.

Με μία ματιά...

1822: Στολίσκος των Ψαρών, αποτελούμενος από δύο πλοία και δύο πυρπολικά, επιτίθεται στον τουρκικό στόλο στο λιμάνι της Τενέδου. Ο Κωνσταντίνος Κανάρης ανατινάζει ένα δίκροτο, που είναι η υποναυαρχίδα του στόλου τους.

1886: Γίνονται τα αποκαλυπτήρια του Αγάλματος της Ελευθερίας στη Νέα Υόρκη από τον πρόεδρο Κλίβελαντ. Το έργο του γλύπτη Φρεντρίκ Μπαρτολντί δωρίθηκε από τους Γάλλους στον αμερικανικό λαό, με την ευκαιρία της 100ης επετείου της αμερικανικής ανεξαρτησίας.

1912: Η Θεσσαλονίκη παραδίδεται στους Έλληνες. Επίσημη είσοδος του διαδόχου Κωνσταντίνου στην πόλη, όπου του επιφυλάσσεται παλλαϊκή υποδοχή.

1933: Γεννήθηκε ο θρυλικός Βραζιλιάνος ποδοσφαιριστής, ο οποίος κατέκτησε Μουντιάλ με τη χώρα του, Γκαρίντσα.

1943: Υποτίθεται ότι διεξάγεται το αποκληθέν «Πείραμα της Φιλαδέλφειας» στη Φιλαδέλφεια των ΗΠΑ. Με τη χρήση ηλεκτρομαγνητικών πεδίων αμερικανοί επιστήμονες καταφέρνουν να εξαφανίσουν ένα ολόκληρο αντιτορπιλικό με το πλήρωμά του από τη ναυτική βάση της Φιλαδέλφειας, να το εμφανίσουν στη ναυτική βάση του Νόρφολκ και μετά να το επαναφέρουν στη Φιλαδέλφεια. Και όλα αυτά μέσα σε λίγα μόνο λεπτά της ώρας, όταν ο κανονικός πλους θα απαιτούσε περίπου 24 ώρες. Πιστεύεται ότι το πείραμα δεν έγινε ποτέ και πρόκειται για αστικό μύθο.

1955: Γεννήθηκε ο Μπιλ Γκέιτς, Αμερικανός ιδιοκτήτης της Microsoft.

1962: Κρίση των πυραύλων της Κούβας: Ο ηγέτης της ΕΣΣΔ Νικήτα Χρουστσώφ ανακοινώνει ότι διέταξε την απομάκρυνση των Σοβιετικών πυραύλων από το νησί.

1966: Δύο αεροσκάφη F-84 της πολεμικής αεροπορίας συγκρούονται κατά τη διάρκεια επίδειξης για τον εορτασμό της 28ης Οκτωβρίου και πέφτουν φλεγόμενα έξω από το Ρέθυμνο. Νεκρός ο ένας από τους δύο κυβερνήτες, ενώ ο άλλος πρόλαβε να εκτιναχθεί με αλεξίπτωτο.

1967: Γεννήθηκε η βραβευμένη με Όσκαρ ηθοποιός (για την ταινία Έριν Μπρόκοβιτς), Τζούλια Ρόμπερτς.

1974: Γεννήθηκε ο βραβευμένος με Όσκαρ ηθοποιός (για την ταινία Τζόκερ), Χοακίν Φίνιξ.

1981: Γεννήθηκε ο Τσέχος ποδοσφαιριστής, Μίλαν Μπάρος, με καριέρα στη Λίβερπουλ.

1985: Ο Μιχαήλ Γκορμπατσόφ ανακηρύσσεται Γενικός Γραμματέας του Κομμουνιστικού Κόμματος της Σοβιετικής Ένωσης.

2018: Σταματά η ελεύθερη ψηφιακή μετάδοση (μέσω της Digea) του Mega Channel, του πρώτου ιδιωτικού, τηλεοπτικού σταθμού της Ελλάδας, λόγω των οικονομικών προβλημάτων της Τηλέτυπος Α.Ε. (η οποία ήταν η τότε ιδιοκτήτρια εταιρεία του).