Η νιτρογλυκερίνη και τα βραβεία Νόμπελ

Γεννήθηκε στις 21 Οκτωβρίου 1833 και ήταν το τέταρτο από τα οκτώ παιδιά του μηχανικού Ιμάνουελ Νόμπελ και της Άντριετ Άλσελ. Από μικρός διδάχθηκε τις βασικές αρχές της μηχανικής από τον πατέρα του, που είχε έφεση προς τις εφευρέσεις. Το 1842 εγκατέλειψε τη Στοκχόλμη με τη μητέρα και τα αδέλφια του για να συναντήσει τον πατέρα του στην Αγία Πετρούπολη, όπου είχε εγκατασταθεί από το 1837 και είχε πλουτίσει από την ανακάλυψη του κόντρα πλακέ, ενώ πειραματιζόταν με την τορπίλη.

Ο νεαρός Άλφρεντ, σπουδάζοντας κατ’ οίκον, σε ηλικία μόλις 16 ετών είχε εξελιχθεί σε ικανότατο χημικό, ενώ μιλούσε με ευχέρεια αγγλικά, ρωσικά, γαλλικά, γερμανικά, ιταλικά και βεβαίως σουηδικά. Το 1850 μετέβη στο Παρίσι για να συμπληρώσει τις σπουδές του στη χημεία και τον επόμενο χρόνο βρέθηκε στις ΗΠΑ, όπου εργάστηκε στην κατασκευή του σιδερένιου πολεμικού πλοίου «Μόνιτορ» υπό τη διεύθυνση του συμπατριώτη του μηχανικού Τζον Έρικσον. Στις ΗΠΑ έλαβε και την πρώτη του πατέντα για τον γκαζομετρητή. Μετά την επιστροφή του στη Ρωσία απασχολήθηκε στο εργοστάσιο του πατέρα του μέχρι την ημέρα της χρεοκοπίας του το 1859.

Ο Άλφρεντ Νόμπελ έπειτα επέστρεψε με την οικογένειά του στη Σουηδία και εγκαταστάθηκε στη Στοκχόλμη. Εκεί αποφάσισε να ασχοληθεί με τη βιομηχανική παραγωγή της νιτρογλυκερίνης. Λίγο μετά την έναρξη λειτουργίας του εργοστασίου, το 1864, μία έκρηξη στοίχισε τη ζωή στον μικρότερο αδελφό του, Εμίλ, και σε τέσσερις εργαζομένους. Το εργοστάσιο καταστράφηκε ολοσχερώς και η σουηδική κυβέρνηση τού απαγόρευσε να το ξαναχτίσει.

Τότε ο Νόμπελ εγκαταστάθηκε σε μια μαούνα στο λιμάνι της Στοκχόλμης και προσπάθησε να αναπτύξει μια ασφαλή μέθοδο παραγωγής της νιτρογλυκερίνης. Μια τυχαία ανακάλυψή του τον οδήγησε στην ανάπτυξη της δυναμίτιδας και του πυροκροτητή. Αφού κατοχύρωσε τις δύο εφευρέσεις του με διπλώματα ευρεσιτεχνίας στη Μεγάλη Βρετανία (1867) και στις ΗΠΑ (1868), δημιούργησε μια πιο δυναμική μορφή δυναμίτιδας, τη ζελατινοδυναμίτιδα, ενώ τελειοποίησε τον πυροκροτητή.

Από τις εφευρέσεις του θα βγάλει πολλά χρήματα, όμως σχόλια του Τύπου που τον χαρακτήριζαν «έμπορο του θανάτου» τον οδήγησαν να φροντίσει την υστεροφημία του. Έτσι, με τη διαθήκη του στις 27 Νοεμβρίου 1895, διέθεσε το 94% της περιουσίας του ιδρύοντας το Ίδρυμα Νόμπελ, το οποίο έως και σήμερα δίνει τα ομώνυμα βραβεία.

Με μια ματιά…

1586: Η βασίλισσα Μαρία Α' της Σκωτίας δικάζεται για συνωμοσία εναντίον της Ελισάβετ Α' της Αγγλίας.

1806: Ο αυτοκράτορας Ναπολέων Α' Βοναπάρτης νικά τον πρωσικό στρατό.

1914: Ο Ελληνικός Στρατός ανακαταλαμβάνει τη Βόρεια Ήπειρο.

1915: Η Βουλγαρία κηρύσσει τον πόλεμο κατά της Σερβίας.

1933: Ο Αδόλφος Χίτλερ ανακοινώνει την αποχώρηση της Γερμανίας από την Κοινωνία των Εθνών.

1944: Αποβιβάζονται στον Πειραιά τα πρώτα τμήματα του Ελληνικού Στρατού Μέσης Ανατολής, με πρώτο τον Ιερό Λόχο.

1960: Η ελληνική κυβέρνηση αποφασίζει να καθιερωθούν στο ποδόσφαιρο ο ημιεπαγγελματισμός και οι ελεύθερες μεταγραφές από την περίοδο 1961-62.

1964: Το Βραβείο Νόμπελ Ειρήνης απονέμεται στον Μάρτιν Λούθερ Κινγκ για τους αγώνες του κατά της φυλετικής ανισότητας χωρίς τη χρήση βίας.

1965: Ο λοχαγός Οικονόμου προφυλακίζεται για την υπόθεση «ΑΣΠΙΔΑ».