Η ανακωχή του Μούδρου

H Ανακωχή υπογράφτηκε μεταξύ των Δυτικών Συμμαχικών Δυνάμεων, της Αντάντ αφενός και της Οθωμανικής Αυτοκρατορίας αφετέρου, σηματοδοτώντας ουσιαστικά και τη λήξη του Α’ Παγκοσμίου Πολέμου.

Με τη συνθήκη αυτή η Οθωμανική Αυτοκρατορία αναλάμβανε τα ακόλουθα βάσει των 25 όρων - άρθρων της:

1. Την υποχρέωση του ανοίγματος των Στενών των Δαρδανελλίων και του Βοσπόρου προς τη Μαύρη Θάλασσα και την παράδοση των φρουρίων αυτών.
2. Την υπόδειξη των σημείων και έκταση πόντισης ναρκών και τορπιλών και παροχή βοήθειας στην αλίευσή τους.
3. Τη συγκέντρωση όλων των αιχμαλώτων των συμμάχων και των Αρμενίων στην Κωνσταντινούπολη και άμεση παράδοση αυτών.
4. Την παράδοση του τουρκικού στρατού (του οπλισμού) με άμεση αποστράτευση, εκτός του απόλυτα αναγκαίου για τη φύλαξη των συνόρων και την εσωτερική ασφάλεια. Η δε δύναμη που θα απέμενε και η κατανομή της, θα καθοριζόταν μεταγενέστερα, σε συνεννόηση με την τουρκική κυβέρνηση.
5. Την άμεση παράδοση όλων των πολεμικών πλοίων στους Συμμάχους.
6. Την παροχή δυνατότητας στους Συμμάχους να καταλάβουν, για λόγους ασφάλειας, οποιαδήποτε στρατηγικά σημεία επί του εδάφους της Οθωμανικής Αυτοκρατορίας έκριναν εκείνοι, χωρίς προηγούμενη συνεννόηση με την Οθωμανική κυβέρνηση.
7. Την ελεύθερη χρήση παντός λιμένος της Οθωμανικής Αυτοκρατορίας από συμμαχικά πλοία.
8. Τη χρήση παντός υλικού επανόρθωσης που θα βρισκόταν σε τουρκικό λιμάνι.
9. Την ανεμπόδιστη κατάληψη του συστήματος υπόγειων διωρύγων της Ταυρίδας από τους συμμάχους.
10. Την απομάκρυνση του τουρκικού στρατού από τα ΒΔ σύνορα με την Περσία και επάνοδο στα προπολεμικά.
11. Την παράδοση του ελέγχου των υποβρυχίων καλωδίων.
12. Την αποφυγή καταστροφής στρατιωτικού, ναυτικού ή εμπορικού υλικού, χωρίς προηγούμενη συμμαχική άδεια.
13. Την παραχώρηση κάθε δυνατής διευκόλυνσης στον ανεφοδιασμό των συμμάχων, με αγορά ανθράκων και ναυτικού υλικού, απαγορευμένης της εξαγωγής τους.
14. Τον έλεγχο όλου του σιδηροδρομικού δικτύου από αξιωματικούς των συμμάχων και την παράδοση του Βατούμ.
15. Την παράδοση των φρουρίων της Χετζάζης, Ασσίρ, Υεμένης, Μεσοποταμίας (Ιράκ), Τριπολίτιδας και Κυρηναϊκής.
16. Την αποχώρηση των στρατευμάτων από την Κιλικία, καθώς και τη διάθεση στις συμμαχικές δυνάμεις όλης της εξάρτησης, όπλων και πυρομαχικών, καθώς και πάσης φύσεως μεταγωγικών του «αποστρατευθησομένου» τουρκικού στρατού.
17. Την παράδοση των λιμένων της Τριπολίτιδας και της Κυρηναϊκής.
18. Την εντός μηνός απέλαση οποιουδήποτε Γερμανού ή Αυστριακού υπηκόου από την Οθωμανική επικράτεια.
19. Την αποδοχή παράλληλης τοποθέτησης αξιωματικών της Αντάντ στο Οθωμανικό Υπουργείο Επισιτισμού.
20. Την κατακράτηση από τους συμμάχους Τούρκων αιχμαλώτων, εκτός εκείνων που υπερέβησαν το όριο στρατιωτικής ηλικίας.
21. Την άμεση διακοπή οποιασδήποτε σχέσης (οικονομικής, εμπορικής κ.λπ.) με τις κεντρικές Δυνάμεις (όρος που είχε ήδη ικανοποιηθεί).
22. Την επιφύλαξη στους Συμμάχους να καταλάβουν οποιοδήποτε χώρο στο βιλαέτι της Αρμενίας, εφόσον εκδηλωθούν ταραχές.

Τα άρθρα 23 και 24 αφορούσαν κινήσεις των συμμαχικών δυνάμεων, ενώ το 25ο όριζε το τέλος των εχθροπραξιών τη μεσημβρίαν της ημέρας της υπογραφής, η οποία και ήταν η επομένη (31 Οκτωβρίου).

Η συνθήκη υπογράφτηκε επί του αγγλικού θωρηκτού «Αγαμέμνων», μεταξύ του ναυάρχου Κάλθορπ, πληρεξούσιου των Συμμάχων και των αντιπροσώπων του Σουλτάνου. Οι παραπάνω όροι συντάχθηκαν στο Λονδίνο και στάλθηκαν τηλεγραφικά στον Άγγλο ναύαρχο μόλις τρεις ημέρες πριν από τη συνομολόγησή - αποδοχή τους, μετά την οποία και έγιναν γνωστοί στις άλλες Δυνάμεις της Αντάντ (Γαλλία και Ιταλία), γεγονός που δημιούργησε μια ενδοσυμμαχική δυσαρέσκεια.

Ο ελληνικός πληθυσμός, για πρώτη φορά μετά από τα σκληρά καταπιεστικά μέτρα που δοκίμασε στη διάρκεια του πολέμου, ξεσπάθωσε σε κύματα ενθουσιωδών εκδηλώσεων, ειδικότερα στη Σμύρνη, όπου το ελληνικό στοιχείο υπερτερούσε του τουρκικού, καθώς και στην Κωνσταντινούπολη. Χαρακτηριστικοί επ’ αυτού είναι οι στίχοι του ρεφρέν πολύ γνωστού παραδοσιακού ελληνικού τραγουδιού της Κωνσταντινούπολης και των περιχώρων της: «Έχε γειά, πάντα γειά, τα μιλήσαμε όνειρο ήτανε τα λησμονήσαμε».

ME MIA MATIA…

1517: Ο γερμανός θεολόγος Μαρτίνος Λούθηρος τοιχοκολλεί τις 95 θέσεις του στην εκκλησία του Βίτενμπεργκ και ακολουθεί το σχίσμα στην καθολική εκκλησία.

1908: Τελετή λήξης των 4ων Ολυμπιακών Αγώνων στο Λονδίνο, που άρχισαν στις 27 Απριλίου. Η Ελλάδα κατέκτησε τρία αργυρά μετάλλια, δύο με τον Κωνσταντίνο Τσικλητήρα στο ύψος και μήκος άνευ φοράς και ένα με τον Δώριζα στον ακοντισμό.

1922: Αρχίζει η Δίκη των «6» (Γούναρης, Στράτος, Πρωτοπαπαδάκης, Θεοτόκης, Μπαλτατζής, Χατζηανέστης), που θεωρήθηκαν υπεύθυνοι για τη μικρασιατική καταστροφή.

1940: Ο φυλακισμένος Γενικός Γραμματέας του ΚΚΕ, Νίκος Ζαχαριάδης, με επιστολή του καλεί τον ελληνικό λαό να δώσει όλες του τις δυνάμεις στον πόλεμο κατά των Ιταλών, που διευθύνει η κυβέρνηση του δικτάτορα Μεταξά. Θα αμφισβητηθεί η γνησιότητά της.

1958: Ο πρώτος βηματοδότης καρδιάς εμφυτεύεται στον Σουηδό Άρνε Λάρσον από τον πρωτοπόρο συμπατριώτη του καρδιοχειρουργό Άκε Σένινγκ στο ιατρικό ινστιτούτο «Καρολίνσκα» της Στοκχόλμης. Είναι μάρκας Ζίμενς και κατασκευάστηκε από τον εφευρέτη - γιατρό Ρούνε Έλμκβιστ.