Το «αηδιαστικό και ανήθικο» βαλς

Το βαλς ανάγεται στους λαϊκούς χορούς της Βαυαρίας. H ονομασία του προέρχεται από τη γερμανική λέξη «waltz». Το 1812 άρχισε δειλά να μπαίνει στα σαλόνια χορού της Αγγλίας. Ήταν ο πρώτος χορός που τα χέρια του καβαλιέρου αγκάλιαζαν τη μέση της ντάμας. Ο κόσμος, σκανδαλισμένος από την τολμηρότητα του καινούργιου χορού, αντέδρασε έντονα. Στην Αγγλία εκείνης της εποχής ο χορός θεωρήθηκε επαναστατικός, καθώς οι γυναίκες με τους άντρες σπάνια έρχονταν σε επαφή μεταξύ τους. Το βαλς απαιτούσε σωματική και οπτική επαφή μεταξύ ανδρών και γυναικών σε δημόσιους χώρους. Λέγεται μάλιστα πως η βασίλισσα Βικτώρια ήθελε πολύ να χορέψει βαλς, αλλά δεν την άφηναν έως ότου παντρευτεί γιατί θεωρούνταν σκανδαλώδης χορός για μια ανύπαντρη.

Χαρακτηριστικά, όπως ανέφεραν γερμανικά βιβλία του 18ου αιώνα, «το βαλς είναι η απόδειξη της αδυναμίας του σώματος και του μυαλού της γενιάς μας». Το βαλς για χρόνια ήταν συνδεδεμένο με άσεμνες συμπεριφορές λόγω της στενής επαφής των χορευτών. Ο Γάλλος φιλόσοφος Μονταίν είχε αναφέρει πως το 1580 είχε δει στην πόλη Άουγκσμπουργκ της Γερμανίας έναν χορό που τα ζευγάρια ακουμπούσαν τα πρόσωπά τους...

Όμως η κοινωνία είχε αρχίσει να αλλάζει ριζικά και γρήγορα το βαλς έγινε ένας πολύ αγαπητός χορός που εξαπλώθηκε παντού. Είναι ο μόνος από τους παλαιούς κοινωνικούς ευρωπαϊκούς χορούς που επέζησε μετά την επανάσταση της μουσικής τζαζ. Αναπτύχθηκαν κυρίως δύο είδη βαλς. Το βιεννέζικο, με γρήγορες κυκλικές κινήσεις, και το μοντέρνο, με απλά βήματα. Αισίως η αρχική αντίδραση για αυτόν τον χορό αντιμετωπίστηκε και το βαλς είχε μια συναρπαστική και ποικιλόμορφη εξέλιξη, για να καταλήξει σήμερα στις δύο κατηγορίες που είναι πλέον αποδεκτές για αυτόν τον χορό. Είναι χορός που αναπτύσσει ιδιαίτερη ισορροπία, μέσα από το ύψος και το βάθος και τις συνεχείς και απαλές αριστερές και δεξιές στροφές. Ένα ακόμα χαρακτηριστικό του είναι η πλαϊνή κάμψη του σώματος.

Το πιο διάσημο βαλς τραγούδι του Στράους είναι το «Lorelei Rheinklänge, Op. 154». Ο Γιόχαν Στράους ήταν από τους πρώτους βαλς συνθέτες και αποκαλείται «ο πατέρας του βιεννέζικου βαλς». Ο γιος του τον ξεπέρασε σε φήμη και συνέθεσε μια σειρά βαλς μουσικών που του προσέδωσαν τον τίτλο «βασιλιάς του βαλς».