Γκεμπρεσιλασιέ: Ο θρύλος του μαραθωνίου (vid)
Ο Νίκος Αρμένης γράφει για τον μεγαλύτερο δρομέα όλων των εποχών, Χάϊλέ Γκεμπρεσιλασιέ.
Ο Miruts Yifter έφυγε από τη ζωή στις 22 Δεκεμβρίου του 2016 σε ηλικία 72 ετών. Αν δεν σας λέει τίποτα το όνομα, πρόκειται για έναν από τους σπουδαιότερους δρομείς αντοχής όλων των εποχών από την Αιθιοπία. Στα 5 και 10 χλμ τα κέρδισε όλα. Κέρδισε το Παναφρικανικό πρωτάθλημα, έγινε παγκόσμιος πρωταθλητής το 1977 και το 1979, και είδε στο λαιμό του να λάμπουν 3 ολυμπιακά μετάλλια! Ένα χάλκινο το 1972 στα 10 χλμ στο Μόναχο και δύο χρυσά, στα 5 και στα 10 χλμ, στη Μόσχα το 1980.
Ο τελικός στην κούρσα των 10.000 μέτρων στην ρωσική πρωτεύουσα ήταν από τους πιο αμφίρροπους στην ιστορία των ολυμπιακών αγώνων. Ο Miruts Yifter επιταχύνοντας στα τελευταία 300 μέτρα κατάφερε να κερδίσει αφήνοντας τον δεύτερο δρομέα 10 μέτρα πίσω του.
Ολυμπιακός: Οι λύσεις που δίνει η επιστροφή του Ορτέγκα
Χιλιόμετρα μακριά εκείνη την ημέρα στην Αιθιοπία, ένα μικρό αγόρι «έκλεψε» για λίγες ώρες το ραδιόφωνο του αγρότη πατέρα του για να ακούσει τον αγώνα του Yifter ο οποίος εκείνη την εποχή έγινε είδωλο στα μάτια των συμπατριωτών του. Το αγόρι είχε βρει το δικό του πρότυπο και άρχισε να ονειρεύεται να γίνει σαν τον Miruts Yifter. Αυτό το αγόρι ονομάζεται Haile Gebrselasie!
«Ήμουν 7 ετών και σκεφτόμουν συνέχεια αυτόν τον άνθρωπο. Ευχόμουν να ήξερα απλώς πώς να γίνω σαν αυτόν. Είδα πως του συμπεριφέρθηκαν, τι έγραψαν γι’αυτόν και πως τον σεβάστηκαν. Τότε πήρα την απόφασή μου. Ήθελα να κάνω ό,τι και εκείνος. Να καταφέρω να γίνω ολυμπιονίκης.»
Τελικά κατάφερε να τον ξεπεράσει και να θεωρείται ίσως ο μεγαλύτερος δρομέας αντοχής όλων των εποχών. Ο Haile Gebrselasie αποκαλείται σήμερα θρύλος του μαραθωνίου και δικαίως μιλάμε για μια από τις πιο εμβληματικές φιγούρες μεταξύ των elite long distance runners. Κυρίως όμως αποτελεί ζωντανή απόδειξη ότι εκείνος που έχει ταλέντο και πάθος, θα τα καταφέρει και θα πετύχει ακόμα και αν όλα δείχνουν να είναι εναντίον του.
Η οικογένειά του ήταν πάμφτωχη και ο πατέρας του θεωρούσε χαμένο χρόνο την ενασχόληση του γιου του με τον αθλητισμό. Έπρεπε ο Haile να κερδίσει το Παγκόσμιο Πρωτάθλημα στη Στουτγάρδη για να ακούσει τον μπαμπά του κατά κάποιο τρόπο να αναθεωρεί.
«Δεν το έκανε γιατί κέρδισα τον αγώνα αλλά γιατί πήρα βραβείο και ένα αυτοκίνητο. Δεν είχαμε αυτοκίνητο μέχρι τότε και ο πατέρας μου όταν τον είδε με ρώτησε αν όντως είναι από το τρέξιμο. ‘Ναι, από το τρέξιμο’, του είπα και με κοίταζε απορημένος. ‘Είσαι σίγουρος ότι αυτό το αυτοκίνητο είναι δικό σου;’, με ξαναρώτησε και όταν του επανέλαβα ότι είναι δικό μου με πίστεψε».
Τρέχοντας λοιπόν τα κέρδισε όλα ο Haile Gebrselasie αλλά δεν έμεινε μόνο στις προπονήσεις και τις επιδόσεις.
«Τον συνάντησα όταν ήταν 18 ετών στην Αντίς Αμπέμπα. Πολύ διαφορετικός από τους άλλους γιατί ήταν πραγματικά ανοικτόμυαλος. Ακόμα και όταν τα αγγλικά του δεν ήταν καλά, προσπαθούσε να μιλήσει και τώρα τα μιλάει πάρα πολύ καλά», έχει δηλώσει ο προπονητής και μάνατζέρ του Jos Hermens εξηγώντας ότι ο σπουδαίος Αιθίοπας στο ξεκίνημα της αθλητικής του καριέρας δεν έτρεχε ποτέ για τα λεφτά.
«Είναι έξυπνος. Δεν ενδιαφερόταν για μια σύντομη περίοδο με πολλά χρήματα. Ήξερε ότι αν το κάνεις σωστά, τα λεφτά θα ακολουθήσουν όπως συμβαίνει με όλα στη ζωή. Ο Haile το καταλάβαινε αυτό όπως κανένας άλλος».
Το πιο μεγάλο του όπλο δεν ήταν το ταλέντο του αλλά ο χαρακτήρας του. Στην εκκίνηση είχε μόνιμα ζωγραφισμένο στο πρόσωπό του ένα πλατύ χαμόγελο. Έβλεπε τον αγώνα πάντα σαν παιχνίδι. Ακόμα κι αν επρόκειτο για κούρσα Ολυμπιακών Αγώνων! Όπως το 1996 όταν πήγε στην Ατλάντα ως το απόλυτο φαβορί και στάθηκε χαμογελαστός μπροστά στην κάμερα και δίπλα στη ψηλή φιγούρα του άλλου μεγάλου της εποχής, του Κενυάτη Paul Tergat.
Παρότι τραυματισμένος από τους ημιτελικούς χαμογελούσε και τελικά έφτασε πρώτος στον τερματισμό στον τελικό των 10 χλμ κερδίζοντας το χρυσό ολυμπιακό μετάλλιο.
Bίντεο του τελικού των 10.000 στους Ολυμπιακούς Αγώνες το 1996:
«Έτρεχα στις μύτες των ποδιών μου. Σε κάθε βήμα πονούσα πολύ και είχα να κάνω πολλά βήματα στους 25 γύρους. Όταν τελείωσα, τα πόδια μου ήταν σαν μοσχαρίσιος κιμάς. Έκλαιγα όμως γιατί για μένα αυτό ήταν ένα όνειρο που έγινε πραγματικότητα. Σας το λέω. Αυτό ονειρευόμουν από όταν ήμουν επτά ετών.»
Όλες οι μονομαχίες του με τον Tergat συγκέντρωναν πάνω τους τα βλέμματα των φίλων του στίβου παγκοσμίως. Πολλοί μιλούσαν και μιλούν ακόμα για μια άτυπη «μάχη» Αιθιοπίας και Κένυας.
«Με τον Paul είχαμε μεγάλο ανταγωνισμό αλλά ένα πράγμα να μην ξεχνάς ποτέ. Να σέβεσαι τον αντίπαλο και τον αθλητισμό όσο δημοφιλής και αν είσαι. Οι Αιθίοπες χρειαζόμαστε τους Κενυάτες και εκείνοι εμάς. Είναι μια ειρηνική μάχη.»
Με τον Tergat κοντραρίστηκαν και το 2000 στο Σίδνεϋ σε μια κούρσα που ο Haile χαρακτηρίζει ως την καλύτερη στιγμή στην καριέρα του. Ο Αιθίοπας πάλι αγωνίστηκε στα 10 χλμ ελαφρώς τραυματισμένος και αν ο Tergat έκανε την κούρσα του ’96, θα κέρδιζε σίγουρα. Τελικά ξαναέχασε γιατί ο Gebrselasie έδειξε ότι είχε αυτό που λέμε «μέταλλο του πρωταθλητή». Για 24 γύρους και κάτι ακολουθούσε δεύτερος και στα τελευταία 300 μέτρα έκανε την αλλαγή του. Στα τελευταία 50 μέτρα πέρασε πρώτος και έγινε Ολυμπιονίκης ξανά!
«Ήταν αυτό που λέμε αγώνας μεταξύ ζωής και θανάτου. Ένας από τους πιο κοντινούς τερματισμούς στα 10 χλμ. Τόσο αμφίρροπο λες και με τόσο μικρή διαφορά λες και ήταν αγώνας 100 μέτρων..»
Βίντεο από τον τελικό του Σίδνεϋ:
Το 2004 στην Αθήνα ένιωσε τη γεύση της ήττας. Πάλι στάθηκε στην εκκίνηση τραυματισμένος αλλά δεν ήταν ο μόνος λόγος που έχασε από τον συμπατριώτη του Kenenisa Bekele.
«Όταν μεγαλώνεις δεν μπορείς να κρατήσεις την ίδια ταχύτητα που έχεις συνηθίσει. Έτσι πήρα την απόφαση να περάσω στον μαραθώνιο.»
Στην απόσταση των 42.195 διέπρεψε με αντίστοιχο τρόπο. Στο Βερολίνο το 2006 κέρδισε με 2:05:56 και τις επόμενες δύο χρονιές έκανε διαδοχικά παγκόσμια ρεκόρ με 2:04:26 και 2:03:59.
Κέρδισε Major Marathons, κέρδισε το Παγκόσμιο Πρωτάθλημα στα 1500μ, στα 5 και 10 χλμ, και έκανε Παγκόσμια Ρεκόρ!
Τα νούμερα και μόνο στην καριέρα του προκαλούν ζάλη…
27 Παγκόσμια Ρεκόρ, 4 Παγκόσμια Πρωταθλήματα ανοικτού στίβου, 5 Παγκόσμια Πρωταθλήματα κλειστού στίβου, 2 Ολυμπιακά μετάλλια.
Γι’αυτό θεωρείται Θρύλος και για πολλούς είναι ο μεγαλύτερος δρομέας όλων των εποχών!