Ο «Ωκύπους Οδυσσεύς» και το στοίχημα με τον Αλή Πασά

«Λέγω εις τους αναγνώστες μου, μα την πατρίδα, οι τριακόσιοι αυτήνοι δεν ήταν άνθρωποι, ήταν αϊτοί στα ποδάρια και λιοντάρια εις την καρδιά. Εν τουφέκι ρίξανε στους Τούρκους και βγάλαν’ τα σπαθιά... Και μετά τη μάχη χορός, τραγούδι και αγωνίσματα...». Για αγωνίσματα γράφει ο Μακρυγιάννης (Απομνημονεύματα). Για αθλητισμό δηλαδή στη διάρκεια του Τουρκοκρατίας.

Ο αθλητισμός δεν έλειψε ποτέ από την ιστορία αυτού του τόπου. Mιλάμε για αυτοσχέδιες αθλητικές αναμετρήσεις, οι οποίες ταυτόχρονα αποτελούσαν άσκηση για τις μάχες με τους Τούρκους. Με τα χρόνια βέβαια η ιστορία και ο μύθος μπλέχτηκαν. Οι ήρωες του '21 απέκτησαν μυθικές ικανότητες. Κάπου εκεί, ανάμεσα στην ιστορία και τον μύθο, εμφανίστηκε ο «Ωκύπους Οδυσσεύς» (σημ1). Ο γοργροπόδαρος δηλαδή Οδυσσέας Ανδρούτσος που ήταν ο καλύτερος δρομέας της εποχής. Για τον άθλο του υπάρχουν δύο εκδοχές. Η πρώτη θέλει να βάζει στοίχημα με τον Αλή Πασά (στη φωτογραφία στη λίμνη του Βουθρωτού, Απρίλιος 1819. Λεπτομέρεια από λιθογραφία του Λουί Ντυπρέ, (Louis Dupré) 1825) μια ημέρα πριν τον γάμο του. Να παραβγεί με ένα άλογο. Αν νικήσει να τον αφήσει ελεύθερο. Αν όμως χάσει να τον αποκεφαλίσει. Ο Ανδρούτσος νίκησε και κέρδισε την ελευθερία του και σύμφωνα με κάποιους ο Πασάς τον πάντρεψε με μια γυναίκα του χαρεμιού του, την Ελένη Καρέλη (σημ.2). Η δεύτερη εκδοχή όμως λέει ότι στα μισά του δρόμου άλλαξε πορεία και κατάφερε να ξεφύγει από του Τούρκους και έτσι σώθηκε.

Σημ1: Την ιστορία διαβάζουμε στο βιβλίο «Όσα δεν γνωρίζατε για την Τουρκοκρατία και την Επανάσταση του 1821» (Εκδόσεις Μεταίχμιο - Άγγελος Χόρτης, Έκτορας Χόρτης, Ιωάννης Γρυντάκης, Γεώργιος Δάλκος).

Σημ2.: ωκύπους < αρχαία ελληνική ὠκύπους < ὠκύς + πούς/ ὠκύς, ὠκεῖα, ὠκύ ( & ιωνικός τύπος θηλυκού ὠκέα, ποιητ. γεν. πληθ.: ὠκειάων) σημαίνει γρήγορος, ταχύς και πούς σημαίνει πόδι. Δηλαδή, γοργοπόδαρος.