Η αντίδραση του Βασίλη Βασιλικού για τη χρησιμοποίηση του «Ζ» στα ρωσικά τανκς

Ο Βασίλης Βασιλικός, που έγραψε το μυθιστόρημα «Ζ», ένα βιβλίο-σύμβολο κατά της δικτατορίας, η κινηματογραφική μεταφορά του οποίου έχει κερδίσει Όσκαρ, εξέφρασε την οργή του για τη χρήση του συμβόλου από τον ρωσικό στρατό στις πολεμικές επιχειρήσεις και στην προπαγάνδα της Μόσχας.

Πέθανε ο σπουδαίος συγγραφέας Βασίλης Βασιλικός

Στη συνέντευξή του, ο συγγραφέας είπε: «Νιώθω αηδία και θλίψη όταν το βλέπω πάνω στα ρωσικά τανκς. Διότι το "Ζ" ήταν ένα σύμβολο ενάντια στους συνταγματάρχες που με τανκς εδραίωσαν τη δικτατορία τους στη χώρα μου στις 21 Απριλίου 1967. Τουτέστιν, το "Z" ήταν και είναι το αντίθετο της ''φιλοσοφίας'' των τανκς».

Απαντώντας σε ερώτηση σχετικά με τη σημασία του «Ζ» για εκείνον, ο Βασίλης Βασιλικός είπε:

«Το "Ζ" είναι ένα γράμμα που είχα αγαπήσει πολύ πριν γράψω το βιβλίο μου, καθώς ήταν το σύμβολο των γαλλικών τρένων και μπορούσες να το δεις σε όλους τους σιδηροδρομικούς σταθμούς. Μετά την κυκλοφορία του βιβλίου και της ταινίας του Κώστα Γαβρά το 1969, το "Ζ" έγινε σύμβολο της ζωής και του αγώνα του Γρηγόρη Λαμπράκη, αλλά φυσικά και παγκόσμιο σύμβολο ειρήνης».

Το «Ζ», σύμφωνα με τον Βασίλη Βασιλικό, σημαίνει «Ζει».

Το βιβλίο «Ζ» αναφέρεται στα γεγονότα της δολοφονίας του βουλευτή της ΕΔΑ Γρηγόρη Λαμπράκη, το 1963.

Γράφτηκε σχεδόν αμέσως μετά τα γεγονότα και πρωτοδημοσιεύθηκε σε συνέχειες στο περιοδικό «Ταχυδρόμος» το 1966. Την ίδια χρονιά κυκλοφόρησε σε βιβλίο από τις Εκδόσεις «Θεμέλιο», σχεδόν ταυτόχρονα με τη δίκη των κατηγορουμένων για τη δολοφονία. Το 1967 η χούντα των συνταγματαρχών απαγόρευσε την κυκλοφορία του στην Ελλάδα, ενώ παράλληλα άρχισε να μεταφράζεται σε άλλες γλώσσες.

Το έργο έγινε αμέσως σύμβολο του αντιδικτατορικού αγώνα και βοήθησε -κυρίως με την κινηματογραφική προβολή του- στη διεθνοποίηση της κατάστασης στην Ελλάδα.

Το 1969 έγινε η κινηματογραφική μεταφορά του από τον Κώστα Γαβρά.

Το «Ζ» χρησιμοποιήθηκε στη συνέχεια σε συνθήματα σε τοίχους για αγωνιστές που πέθαναν από φασιστικά καθεστώτα.